[ویکی فقه] وی سال (۱۲۶۰ هـ. ش) برابر (۱۳۰۳ هـ . ق) در خانواده ای مذهبی در یکی از روستاهای شبستر به نام «وایقان» چشم به جهان گشود. گویی سیمای این کودک نوید مقاومت و شجاعت در پاسداری از فرهنگ غنی اسلام می داد.
غلامحسین در مدرسه طالبیه تبریز به تحصیل پرداخت. حاج مهدی سراج انصاری در مقاله «هفتاد و دو روز در قم،» درباره شیخ غلامحسین خاطره ای آورده است:«یاد دارم سی سال پیش از این که در تبریز، در مدرسه طالبیه مشغول تحصیل و تدریس بودم، یکی از بازاری ها که دارای خط خوبی بود، در یکی از حجرات مدرسه جعفریه (متصل به مدرسه طالبیه) به طلاب خوشنویسی آموزش می داد؛ وی دارای ذکاوت و فهم فوق العاده ای بود. چند ماهی که از این جریان گذشت، محیط مدرسه در نهاد وی تأثیر نمود، ناگهان دیدم که وی از کتاب صرف میر ـ اولین کتاب تحصیلی حوزه، در قدیم ـ شروع کرده و با نهایت کوشش مشغول تحصیل است. شاید در کمتر از دو ماه بود که دیدم این شخص از من تقاضای تدریس حاشیه ملا عبدالله را نمود. من خیلی تعجب نمودم؛ زیرا از صرف میر تا حاشیه ملا عبدالله اقلا یک سال درسی فاصله است و نامبرده هنوز دو ماه نبود که خواندن صرف میر را آغاز کرده بود. با این که اشتغالات زیادی داشتم، برای این که او را آزمایش کنم، به تقاضای وی جواب مثبت دادم. چند روزی پیش من کتاب حاشیه را خواند، دیدم خوب می فهمد. از او پرسیدم که از چند کتاب درس می خوانی؟ گفت: از یازده کتاب! خلاصه کلام این که سه سال از مدت تحصیل او نگذشته بود که مدرس اسفار ملاصدرا گردید. وی به همین منوال ترقی نمود و در فاصله هفت ـ هشت سال به درجه اجتهاد نایل شد و مدتی در حوزه های علمیه قم، نجف و کربلا از استادان بزرگ استفاده نمود و فارغ التحصیل گردید. و بالاخره او در مشهد درگذشت. نامش آقا میرزا غلامحسین تبریزی بود و کمتر کسی است که در حوزه های علمیه نجف، کربلا و قم او را نشناسد. برگهایی از تاریخ حوزه علمیه قم، رسول جعفریان، ص ۸۰ و ۸۱، مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ مقاله هفتاد و دو روز در قم، به قلم مرحوم حاج مهدی سراج انصاری (م۸/۶/۱۳۶۱). یکی از روحانیان فرهیخته و فرهنگ دوست و آزاد اندیش آذربایجانی است که در تبریز و عراق تحصیل کرده و از روزهای پس از شهریور ۱۳۲۰ تا شهریور ۱۳۴۱ که در گذشت، سخت مشغول کارهای مذهبی ـ فرهنگی و نیز سیاسی بود. وی مؤسس اتحادیه مسلمین ایران و از خط دهندگان اصلی مطبوعات دینی طی دو دهه بیست و سی است که در بیشتر آن ها مقاله می نوشت. او کتاب هایی نیز در رد عقاید کسروی و ماتریالیسم نگاشته و با نثر شیوا و زیبای خود خدمات گران بهایی به ترویج فرهنگ مذهبی در این دوره کرده است. در این مقطع، شهید بزرگوار شیخ محمد خیابانی (۱۳۲۸ ـ ۱۲۹۷ هـ . ق) هم حجره وی بود و سید احمد کسروی نیز هم دوره ی او.
مهاجرت به نجف
حوزه علمیه نجف که دانشگاه و مرکز علوم اسلامی بود، به برکت انوار تابناک امیر مؤمنان علی ـ علیه السلام ـ تشنگان علم و معرفت را به خود جذب می کرد. شیخ غلامحسین با استعداد فراوانی که داشت سطح را نزد دانشوران تبریز به پایان رساند و برای ادامه تحصیل، به حوزه علمیه نجف اشرف هجرت نمود. وی که تشنه علم و معرفت بود، برای تکمیل تحصیلات خود و کسب معارف الهی، پس از هجرت به نجف در حوزه درسی استادان بزرگ آن جا شرکت کرد.
اساتید
استادان وی عبارتند از:۱. آخوند خراسانی (۱۳۲۹ ـ ۱۲۵۵ هـ . ق)۲. سید محمد کاظم یزدی (۱۳۳۷ ـ ۱۲۴۸ هـ . ق)۳. آیة الله محمد حسین غروی اصفهانی (۱۳۶۱ ـ ۱۲۹۶ هـ . ق)۴. شریعت اصفهانی (۱۳۳۹ ـ ۱۲۶۶ هـ . ق)۵. حاج میرزا ابوالحسن انگجی (۱۳۵۷ ـ ۱۲۸۲ هـ . ق)
فعالیت های سیاسی ـ اجتماعی
...
غلامحسین در مدرسه طالبیه تبریز به تحصیل پرداخت. حاج مهدی سراج انصاری در مقاله «هفتاد و دو روز در قم،» درباره شیخ غلامحسین خاطره ای آورده است:«یاد دارم سی سال پیش از این که در تبریز، در مدرسه طالبیه مشغول تحصیل و تدریس بودم، یکی از بازاری ها که دارای خط خوبی بود، در یکی از حجرات مدرسه جعفریه (متصل به مدرسه طالبیه) به طلاب خوشنویسی آموزش می داد؛ وی دارای ذکاوت و فهم فوق العاده ای بود. چند ماهی که از این جریان گذشت، محیط مدرسه در نهاد وی تأثیر نمود، ناگهان دیدم که وی از کتاب صرف میر ـ اولین کتاب تحصیلی حوزه، در قدیم ـ شروع کرده و با نهایت کوشش مشغول تحصیل است. شاید در کمتر از دو ماه بود که دیدم این شخص از من تقاضای تدریس حاشیه ملا عبدالله را نمود. من خیلی تعجب نمودم؛ زیرا از صرف میر تا حاشیه ملا عبدالله اقلا یک سال درسی فاصله است و نامبرده هنوز دو ماه نبود که خواندن صرف میر را آغاز کرده بود. با این که اشتغالات زیادی داشتم، برای این که او را آزمایش کنم، به تقاضای وی جواب مثبت دادم. چند روزی پیش من کتاب حاشیه را خواند، دیدم خوب می فهمد. از او پرسیدم که از چند کتاب درس می خوانی؟ گفت: از یازده کتاب! خلاصه کلام این که سه سال از مدت تحصیل او نگذشته بود که مدرس اسفار ملاصدرا گردید. وی به همین منوال ترقی نمود و در فاصله هفت ـ هشت سال به درجه اجتهاد نایل شد و مدتی در حوزه های علمیه قم، نجف و کربلا از استادان بزرگ استفاده نمود و فارغ التحصیل گردید. و بالاخره او در مشهد درگذشت. نامش آقا میرزا غلامحسین تبریزی بود و کمتر کسی است که در حوزه های علمیه نجف، کربلا و قم او را نشناسد. برگهایی از تاریخ حوزه علمیه قم، رسول جعفریان، ص ۸۰ و ۸۱، مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ مقاله هفتاد و دو روز در قم، به قلم مرحوم حاج مهدی سراج انصاری (م۸/۶/۱۳۶۱). یکی از روحانیان فرهیخته و فرهنگ دوست و آزاد اندیش آذربایجانی است که در تبریز و عراق تحصیل کرده و از روزهای پس از شهریور ۱۳۲۰ تا شهریور ۱۳۴۱ که در گذشت، سخت مشغول کارهای مذهبی ـ فرهنگی و نیز سیاسی بود. وی مؤسس اتحادیه مسلمین ایران و از خط دهندگان اصلی مطبوعات دینی طی دو دهه بیست و سی است که در بیشتر آن ها مقاله می نوشت. او کتاب هایی نیز در رد عقاید کسروی و ماتریالیسم نگاشته و با نثر شیوا و زیبای خود خدمات گران بهایی به ترویج فرهنگ مذهبی در این دوره کرده است. در این مقطع، شهید بزرگوار شیخ محمد خیابانی (۱۳۲۸ ـ ۱۲۹۷ هـ . ق) هم حجره وی بود و سید احمد کسروی نیز هم دوره ی او.
مهاجرت به نجف
حوزه علمیه نجف که دانشگاه و مرکز علوم اسلامی بود، به برکت انوار تابناک امیر مؤمنان علی ـ علیه السلام ـ تشنگان علم و معرفت را به خود جذب می کرد. شیخ غلامحسین با استعداد فراوانی که داشت سطح را نزد دانشوران تبریز به پایان رساند و برای ادامه تحصیل، به حوزه علمیه نجف اشرف هجرت نمود. وی که تشنه علم و معرفت بود، برای تکمیل تحصیلات خود و کسب معارف الهی، پس از هجرت به نجف در حوزه درسی استادان بزرگ آن جا شرکت کرد.
اساتید
استادان وی عبارتند از:۱. آخوند خراسانی (۱۳۲۹ ـ ۱۲۵۵ هـ . ق)۲. سید محمد کاظم یزدی (۱۳۳۷ ـ ۱۲۴۸ هـ . ق)۳. آیة الله محمد حسین غروی اصفهانی (۱۳۶۱ ـ ۱۲۹۶ هـ . ق)۴. شریعت اصفهانی (۱۳۳۹ ـ ۱۲۶۶ هـ . ق)۵. حاج میرزا ابوالحسن انگجی (۱۳۵۷ ـ ۱۲۸۲ هـ . ق)
فعالیت های سیاسی ـ اجتماعی
...
wikifeqh: غلامحسین_تبریزی