غصب

[ویکی فقه] غصب یکی از اقسام احکام، در اسلام است.
«غصب» عبارت است از تسلّط جابرانه بر مال یا حق دیگری.
جایگاه غصب در میان گناهان
غصب از گناهان کبیره و از بدترین انواع ظلم است که عقل و شرع (کتاب، سنت و اجماع) بر زشتی آن اتفاق نظر دارند.
ارکان غصب
غصب کننده را «غاصب»، مال غصب شده را «مغصوب» و مالک آن را «مغصوبٌ منه» می نامند.
غصب در لسان پیامبر
...

[ویکی اهل البیت] غصب آن است که انسان از روی ظلم، بر مال یا حق دیگری مسلط شود.اسلام، احترام به حریم اموال را بر پیروانش لازم شمرده است. و تصرف ناحق در اموال دیگران - اعم از منقول و غیرمنقول - را غصب و نامشروع می داند.
رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم فرمود: «لایَحِلُّ لِامْرِی ءٍ مُسْلِمٍ انْ یَأْخُذَ مالَ اخیهِ بِغَیْرِ حَقّهِ وَ ذلِکَ لِما حَرَّمَ اللَّهُ عَزَّوَجَلَّ مالَ الْمُسْلِمِ عَلَی الْمُسْلِمِ؛ بر هیچ مسلمانی حلال نیست مال برادرش را به ناحق برگیرد؛ زیرا خدای عزوجل مال مسلمان را بر مسلمان، حرام کرده است».
در حدیث دیگری رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم از غصب به خیانت یاد کرده، می فرماید: «مَنْ خانَ جارَهُ شِبْراً مِنَ الارْضِ جَعَلَهُ اللَّهُ طَوْقاً فی عُنُقِهِ مِنْ تُخُومِ الارْضِ الْسَّابِعَةِ حَتَّی یَلْقَی اللَّهَ یَوْمَ الْقِیامَةِ مُطَوَّقاً الَّا انْ یَتوُبَ وَ یَرْجِعَ؛ کسی که به یک وجب زمین همسایه اش خیانت کند، خداوند آن را از حدود زمین هفتم طوق گردنش قرار می دهد تا آن که روز قیامت با همان حالت خدا را ملاقات کند، مگر آن که توبه کند و برگردد».
حضرت امام علی علیه السلام فرمود: «الْحَجَرُ الْغَصْبُ فِی الدَّارِ، رَهْنٌ عَلی خَرابِها؛ سنگ غصبی در خانه، گرو نابودی آن است».
ضمانت: یعنی در صورت تلف یا خسارت مال غصبی، غاصب ضامن است. دو حکم تکلیفی غصب در تمام اقسام غصب (عین، منفعت و حق) جریان دارد، ولی حکم وضعی فقط در غصب عین و منفعت جریان دارد، نه حقوق.
غصب منافع، با گرفتن عین مورد منفعت از صاحب آن یعنی مستأجر.
غاصب ضامن است؛ به این معنا که:

[ویکی الکتاب] تکرار در قرآن: ۱(بار)
گرفتن چیزی به ناحق. «غَصَبَهُ غَصْباً: اَخَذَهُ قَهْراً وَ ظُلْماً» . در پس آنها شاهی بود که هر کشتی را به ناحق می‏گرفت. این کلمه فقط یکبار در کلام‏اللَّه مجیده آمده است.

غَصْبْ
عمل کسی که حق دیگری را با زور و از روی ظلم بگیرد و بر آن استیلا یابد. غصب بر سه گونه است: مال، منفعت، یا حق. بر غاصب واجب است که مغصوب را برگرداند. اگر مغصوب در دست غاصب تلف شود، بر او واجب است که مثل یا قیمت آن را به صاحب حق بپردازد ولو آن که در حفظ آن کوتاهی نکرده باشد.