[ویکی اهل البیت] عیسی بن عبدالله قمی روایتگر اخبار و معارف اهل بیت علیهم السلام از خاندان معروف اشعری بود و بنابر آنچه از شواهد مختلف بدست می آید، وی در نیمه اول از قرن دوم در قم چشم به جهان گشود.
این محدث بزرگوار، از چهره های دانشمندان شیعی بود و در این باره بین اصحاب تراجم اختلافی به چشم نمی خورد و تمام علماء بزرگواری که در شرح حال راویان اخبار، قلم فرسایی کرده اند، نام عیسی را نیز ذکر کرده اند؛ اما ستایش یا انتقادی خاص درباره او ملاحظه نشده است و همین اندازه که یک محدث، معروف باشد اما درباره او سخنی به خوبی یا بدی حاکی از ستایش یا مذمت نیامده باشد، به نظر بعضی از بزرگان، نشانه خوبی و صداقت آن شخص است.
علامه حلی از یکی از دانشمندان علم تراجم نقل می کند که او می نویسد: «عیسی بن عبدالله مانند پدرش است و عیسی در نزد امام صادق علیه السلام از احترام و منزلت خاصی برخوردار بود». این سخن اشاره به روایاتی دارد که به آن خواهیم پرداخت.
عیسی از یاران امام جعفرصادق علیه السلام و امام موسی علیه السلام بود و نجاشی می نویسد: «عیسی بن عبدالله از امام ابی عبدالله و ابی الحسن روایت می کند». شیخ طوسی او را در شمار اصحاب امام صادق علیه السلام به حساب آورده است. و جمعی دیگر این موضوع را در کتاب های خود یادآوری کرده اند.
در کلام جمعی از گزارش دهندگان صراحتی درباره وثاقت و اعتماد بر او یافت نمی شود، هر چند بعضی به صراحت گفته اند که او مورد اعتماد و اطمینان است، بلکه بالاتر از وثاقت را که «عدالت» است، برای او ثابت کرده اند.
مطمئن ترین راه برای شناخت و پی بردن به شخصیت و بزرگی یک راوی، نظر و عنایت امام معصوم علیه السلام است. در رابطه با عیسی باید دید آیا امام سلام الله علیه تعریفی از وی داشته است؟
برای این کار باید به روایات و اخبار مراجعه کرد. دو نفر از بزرگترین عالمان شیعه از «یونس بن یعقوب» که وکیل امام کاظم علیه السلام و از یاران خاص حضرت صادق علیه السلام بود، نقل می کنند که یونس گفت: من در مدینه بودم که دیدم حضرت صادق علیه السلام از سمت روبروی من می آید. در یکی از کوچه ها با امام برخورد کردم. به من فرمود: «ای یونس! به خانه ما برو، زیرا یکی از مردانی که از «ما اهل بیت» است، در خانه منتظر است، به خانه امام آمدم. دیدم مردی در نزدیکی درب منزل امام نشسته است، پرسیدم: تو کیستی؟ پاسخ داد: مردی از اهل قم هستم.
همچنان گرم صحبت با او بودم که حضرت با سرعت هر چه تمام با همان مرکبی که سوار بودند، آمد و داخل خانه شد و از ما دو نفر خواست داخل شویم. آن گاه به من رو کرد و فرمود: «ای یونس! فکر می کنم باور کردن آنچه درباره عیسی بن عبدالله گفتم، بر تو مشکل بود. عرض کردم: بلی، به خدا قسم، جانم فدایت، عیسی مردی از قم است! حضرت صادق علیه السلام فرمود: «ای یونس! عیسی بن عبدالله از ما اهل بیت است چه زنده باشد و چه از دنیا برود».
این محدث بزرگوار، از چهره های دانشمندان شیعی بود و در این باره بین اصحاب تراجم اختلافی به چشم نمی خورد و تمام علماء بزرگواری که در شرح حال راویان اخبار، قلم فرسایی کرده اند، نام عیسی را نیز ذکر کرده اند؛ اما ستایش یا انتقادی خاص درباره او ملاحظه نشده است و همین اندازه که یک محدث، معروف باشد اما درباره او سخنی به خوبی یا بدی حاکی از ستایش یا مذمت نیامده باشد، به نظر بعضی از بزرگان، نشانه خوبی و صداقت آن شخص است.
علامه حلی از یکی از دانشمندان علم تراجم نقل می کند که او می نویسد: «عیسی بن عبدالله مانند پدرش است و عیسی در نزد امام صادق علیه السلام از احترام و منزلت خاصی برخوردار بود». این سخن اشاره به روایاتی دارد که به آن خواهیم پرداخت.
عیسی از یاران امام جعفرصادق علیه السلام و امام موسی علیه السلام بود و نجاشی می نویسد: «عیسی بن عبدالله از امام ابی عبدالله و ابی الحسن روایت می کند». شیخ طوسی او را در شمار اصحاب امام صادق علیه السلام به حساب آورده است. و جمعی دیگر این موضوع را در کتاب های خود یادآوری کرده اند.
در کلام جمعی از گزارش دهندگان صراحتی درباره وثاقت و اعتماد بر او یافت نمی شود، هر چند بعضی به صراحت گفته اند که او مورد اعتماد و اطمینان است، بلکه بالاتر از وثاقت را که «عدالت» است، برای او ثابت کرده اند.
مطمئن ترین راه برای شناخت و پی بردن به شخصیت و بزرگی یک راوی، نظر و عنایت امام معصوم علیه السلام است. در رابطه با عیسی باید دید آیا امام سلام الله علیه تعریفی از وی داشته است؟
برای این کار باید به روایات و اخبار مراجعه کرد. دو نفر از بزرگترین عالمان شیعه از «یونس بن یعقوب» که وکیل امام کاظم علیه السلام و از یاران خاص حضرت صادق علیه السلام بود، نقل می کنند که یونس گفت: من در مدینه بودم که دیدم حضرت صادق علیه السلام از سمت روبروی من می آید. در یکی از کوچه ها با امام برخورد کردم. به من فرمود: «ای یونس! به خانه ما برو، زیرا یکی از مردانی که از «ما اهل بیت» است، در خانه منتظر است، به خانه امام آمدم. دیدم مردی در نزدیکی درب منزل امام نشسته است، پرسیدم: تو کیستی؟ پاسخ داد: مردی از اهل قم هستم.
همچنان گرم صحبت با او بودم که حضرت با سرعت هر چه تمام با همان مرکبی که سوار بودند، آمد و داخل خانه شد و از ما دو نفر خواست داخل شویم. آن گاه به من رو کرد و فرمود: «ای یونس! فکر می کنم باور کردن آنچه درباره عیسی بن عبدالله گفتم، بر تو مشکل بود. عرض کردم: بلی، به خدا قسم، جانم فدایت، عیسی مردی از قم است! حضرت صادق علیه السلام فرمود: «ای یونس! عیسی بن عبدالله از ما اهل بیت است چه زنده باشد و چه از دنیا برود».
wikiahlb: عیسى_بن_عبدالله_قمى