علی

قل هوَّ اللهُ احد قرآن به معنای : بگو که او احد واحد است نبوده است بلکه در اصل و ریشه یعنی از دیدگاه خود پیامبر به معنای زیر بوده است : بگو هو و الله هم معنا یا یکی اند.
آیه توحید و شهادت یعنی محوری ترین آیه قرآن:
. . . . . . لا اله الا الله. . . . به معنای خدای دیگری غیر از خدا وجود ندارد، نبوده است بلکه در اصل و ریشه یعنی به زبان و از دیدگاه خود پیامبر اسلام به شکل زیر بوده است : . . . . نه اله بلکه الله. . . .
همانطور که در بالا اشاره شد اله در زبان آرامی ( زبان مریم و یوسف و ایسا و آبا و اجداد آنان نام خدا بوده است ) و منظور پیامبر اسلام از بیان این آیه این بوده است که مسلمانان در آینده برای نامگذاری خالق سماوات سبع و الارض و نور آنها ، دیگر از واژه آرامی اله استفاده نکنند بلکه از کلمه عربی الله تا به تدریج عام و جهانی شود. خود لفظ الله امروز می دانیم که از پیوند حرف تعریف و تعَیُن اَل در زبان عربی و کلمه اله در زبان آرامی آفریده شده است.
نتیجه کلی :
بر اساس بینش و باور فردی من خداوند متعال در طول تاریخ پیدایش انسان روی کره زمین تاکنون هیچ انسان هایی را در بین اقوام یهود و عرب و عجم و هیچ قوم دیگری تحت عناوین سوشیان و منجی و ناجی و نبی و پسر و رسول و ولی و والی و هر گونه عنوان دیگری برای تربیت و هدایت معنوی بشر انتخاب و اعزام و ارسال ننموده و در گوش سر هیچ انسانی یک جمله یا جملاتی را تحت عنوان آیه و آیات نجوا و زمزمه نکرده است چه بطور مستقیم و بدون واسطه و چه غیر مستقیم یا باواسطه. شریعت راستین و حقیقی و واقعی خداوند متعال هرگز آئین و دین و مذهب و ایدئولوژی و فرقه و حلقه نبوده و نمی باشد بلکه علم و در راس آن علوم طبیعی و تجربی و ریاضی هم محض و هم کاربردی بهمراه فن آوری های مفید صنعتی و خلاقیت های مدرن هنری.
دو داستان بنیادی ادیان توحیدی ابراهیمی ؛ یهودیت و مسیحیت و اسلام در شرح و توضیح مبداء ؛ یعنی یکی داستان آفرینش شش روزه جهان و دیگری بابا آدم و ننه حوا ، دو افسانه تخیلی و توهمی بیش نمی باشند و لذا محتوای آنها از طرف خداوند متعال و در قالب وحی به گوش سر سرایندگان آن ابلاغ نگردیده است.
خداوند طور دیگری انسان و جهان را آفریده است یعنی به طور حقیقی و واقعی و به روش علمی که کافیست آن راه و روش را کشف کنیم و از این طریق پیشوایان و مراجع تقلید این سه دین را کیش مات نمائیم و نه از راه گمراهه روی دیگری تحت عنوان آتئیزم.
در پایان من معتقدم که آئین یکتا پرستی از طرف خداوند متعال و به امر وی و از آسمان در جهت رقابت و مقابله و مبارزه با آئین های بت پرستی نازل نشده و بر هستی و وجود انسان تحمیل نگردیده است بلکه بر خاسته از دل و زمینه های غنی آئین های بت پرستی و فرزند راستین و وارث بر حق و ادامه دهنده راه و کمال نهائی آنها می باشد. این دو آئین به عنوان دو سد و مانع عظیم بر سر راه و در پیش پا و روی انسان و باز دارنده رشد و نمّو و بلوغ قوای ادراکی فهم و عقل انسان، در پیشگاه بیکران خداوند متعال هردو هم سطح اند و هیچکدام از کوچکترین ارجحیت و برتری و امتیاز خاص و ویژه ای نسبت به دیگری برخوردار نبوده و نمی باشد و نخواهد بود.

کشف الغمة ، ج۱، ص۴۶۷.
پیامبر صلی الله علیه و آله در حالی که دست فاطمه را در دست گرفته بود ـ فرمود: هر کس این دختر را می شناسد، که می شناسد و هر کس که نمی شناسد بداند که او فاطمه دختر محمّد پیامبر خداست، و او پاره اى از وجود من است و او قلب من و روح من است که در سینه ام قرار دارد. هر کس او را آزار دهد مرا آزرده است و هر که مرا بیازارد خدا را رنجانده است.

این کلمه در قرآن، به عنوان صفت خداوند ( نه اسم ) آمده است و به همین معنا است.
کلمه "علی" با مشتقات هم معنایش یعنی: العلی ، علیاً، و در اعراب مختلف، هشت بار آمده است.

بگویید: همان گونه که از نماز در قرآن یاد شده، ولی سه یا چهار [ رکعت] بودن آن مشخص نشده است و پیامبر ( صلی الله علیه وآله ) آن را برای مردم تفسیر کرد و نیز از زکات [در قرآن] یاد شده، ولی مقدار آن مشخص نشده است و رسول خدا ( صلی الله علیه وآله ) آن را برای مردم تفسیر کرد. . . ، همین طور در قرآن آمده است: �أَطِـیعُوا اللّهَ وَأَطیعُوا الرَّسُولَ وَأُولِی الأمْرِ مِنْکُمْ [نساء/59] خدا را اطاعت کنید و پیامبر و اولیای امر خود را [نیز] اطاعت کنید� این آیه نیز درباره علی، حسن و حسین ( علیهم السلام ) نازل شده و پیامبر ( صلی الله علیه وآله ) فرمود: هر که من مولای اویم، پس علی مولای او است�

امام علی ( ع ) از طرف حضرت رسول اکرم ( ص ) به القاب و عناوین دیگرى نیز یاد شده اند؛ مانند: �سیّد المسلمین�، �امام المتّقین�، �قائد الغُرّ المُحَجَّلین�[4] ( یعنی، پیشواى دست و پا و پیشانى سفیدانى است که در غرفه‏هاى بهشتى در قیامت آرمیده‏اند. و نیز پیشوای کسانی که از زیادی عبادت پیشانیشان مى‏درخشد ) ، �سیّد الأوصیاء�، [5] �یعسوب المؤمنین�[6] ( یعنی، بزرگ و سرکرده مؤمنان ) ، �سیّد العرب�، [7] و لقب های دیگر. [8]
همان طور که گفته شد پیامبر اکرم ( ص ) از امام علی ( ع ) به عنوان �امام المتقین� نیز یاد فرموده که لفظ �امام� در آن ذکر شده است.

[1] . ر. ک: نمایه �نام علی ( ع ) در خطبۀ غدیر�، سؤال 6853.
[2] . ر. ک: نمایه �کنیه ابو تراب به امام علی ( ع ) �، سؤال 14879.
[3] . شیخ طبرسى‏، إعلام الوری بأعلام الهدی، ص 154، نشر اسلامیة، تهران، چاپ سوم، 1390ق؛ کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، ج 1، ص 292، دارالکتب الاسلامیة، تهران، 1365ش.
[4] . �. . . قَالَ النَّبِیُّ ( ص ) تُحْشَرُ أُمَّتِی یَوْمَ الْقِیَامَةِ حَتَّى یَرِدُوا عَلَیَّ الْحَوْضَ فَتَرِدُ رَایَةُ إِمَامِ الْمُتَّقِینَ وَ سَیِّدُ الْمُسْلِمِینَ وَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ وَ خَیْرُ الْوَصِیِّینَ وَ قَائِدُ الْغُرِّ الْمُحَجَّلِینَ وَ هُوَ عَلِیُّ بْنُ أَبِی طَالِب. . . � ( مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، ج 8، ص 24، مؤسسة الوفاء، بیروت، 1404ق ) .
[5] . �. . . إِنَّ اللَّهَ تَبَارَکَ وَ تَعَالَى بَشَّرَنِی فِیکَ بِبُشْرَى لَمْ یُبَشِّرْ بِهَا نَبِیّاً قَبْلِی، بَشَّرَنِی بِأَنَّکَ سَیِّدُ الْأَوْصِیَاءِ. . . � ( همان، ج 31، ص 437 ) .
[6] . �. . . قَالَ النَّبِیُّ ( ص ) یَا عَلِیُّ أَنْتَ یَعْسُوبُ الْمُؤْمِنِینَ. . . � ( همان، ج 35، ص 56 ) .
[7] . �قَالَ النَّبِیُّ ( ص ) عَلِیٌّ سَیِّدُ الْعَرَبِ فَقَالَتْ عَائِشَةُ یَا رَسُولَ اللَّهِ أَ لَسْتَ سَیِّدَ الْعَرَبِ قَالَ أَنَا سَیِّدُ وُلْدِ آدَمَ وَ عَلِیٌّ سَیِّدُ الْعَرَبِ. . . � ( همان، ج 4، ص 198 ) .
[8] . ر. ک: إعلام الوری بأعلام الهدی، ص 154

پاسخ اجمالی
پیش از بیان نام ها و نسب امام علی ( ع ) باید توجه کرد که یک فرد ممکن است دارای نام ها، القاب و شهرت هایی باشد که به صورت پراکنده در کتب مختلف به آنها اشاره شده است، ولی این گوناگونی تفاوت و تعارض به شمار نمی آید. برای امام علی ( ع ) نیز در روایات و منابع تاریخی نام ها و شهرت های مختلفی ذکر شده است که هرکدام بیانگر یک صفت و ویژگی برای آن حضرت می باشد. در این جا به برخی از آنها اشاره می شود. [1]
نام ها و القاب امام علی ( ع )
1. �علی�:[2] درباره چگونگی نام گذارى آن حضرت به �علی�؛ میان دانشمندان اسلامی اختلاف نظر وجود دارد؛ برخی گفته اند: هنگامی که امام علی ( ع ) متولّد شد، مادرش فاطمه بنت اسد، برای یادبود نام پدرش اسد، او را �حیدره� نامید ( اسد و حیدر هر دو به معنای شیرند ) . سپس او و ابوطالب، به الهام الهى توافق کردند که وى را �علی�[3] بنامند. [4] در روایات چنین آمده است:
فاطمه بنت اسد می گوید: �من درون کعبه رفتم و از میوه ها و روزی هاى بهشتى خوردم. پس چون خواستم بیرون بیایم، کسى مرا ندا داد: اى فاطمه! او را "علی" بنام که او علی ( بلند مرتبه ) است و خداوندِ علی اعلی می فرماید: "نامش را از نام خود برگرفته ام و به ادب خود، تربیتش کرده ام و بر دشواری هاى دانشم آگاهش کرده ام. اوست که بت ها را در خانه ام می شکند، و اوست که بر بام خانه ام اذان می گوید و مرا تقدیس و تمجید می کند. پس خوشا به سعادت کسی که دوستش بدارد و اطاعتش کند، و واى بر کسی که سرپیچی اش کند و دشمنش بدارد!�. [5]
عبّاس بن عبدالمطّلب می گوید: هنگامی که فاطمه بنت اسد، علی را به دنیا آورد، او را به نام پدرش �اسد� نامید؛ ولى ابوطالب به این، راضى نشد و گفت: بیا تا شبى از کوه ابوقبیس بالا رویم و آفریدگار آسمان را بخوانیم، شاید که ما را به نام او آگاه کند. پس شب هنگام، حرکت کردند و از کوه ابوقبیس بالا رفتند و خداى متعال را خواندند و ابوطالب، این شعر را سرود: �اى پروردگارِ شب تیره و صبح روشن درخشنده! حکم قطعی ات را برایمان بیان کن که این پسر را چه بنامیم�. پس آوایى از آسمان آمد و ابوطالب، سرش را بالا کرد که ناگاه، لوحى همچون زمرّد سبز دید که چهار سطر در آن نوشته شده بود. آن را با دستانش گرفت و محکم به سینه اش چسباند. در آن چنین نوشته بود: �به فرزندى پاکیزه، اختصاص یافته اید پاک و شریف و پسندیده، و نامش از جانب [خداى] قاهر و والا "علی" است ، برگرفته از "علىّ"�. پس ابوطالب بسیار شادمان شد و براى خداى ـ تبارک و تعالى ـ به سجده افتاد و ده شتر، عقیقه کرد. آن لوح، به کعبه آویخته بود و بنى هاشم به آن بر قریش افتخار می کرد تا آن که در جنگ حجاج و ابن زبیر، ناپدید شد. [6]
2. أسد. [7]
3. امیر المؤمنین. [8]
4. حیدر کرار. [9]
5. حضرت علی ( ع ) در کتب آسمانی و نزد برخی ملت ها و گروه های مردمی نام های دیگری نیز دارند؛ خود آن حضرت می فرماید: نام من در انجیل، �الیا� و در تورات، �برىء� و در زبور، �أرىّ� و نزد هندوان، �کبکر� و پیش رومیان، �بطریسا� و نزد پارسیان، �جبتر� و پیش ترکان، �بثیر� و نزد زنگیان، �حیتر� و پیش کاهنان، �بوىء� و نزد حبشیان، �بثریک� و نزد مادرم، �حیدرة� و پیش دایه ام، �مَیمون ( خوش یُمن ) � و نزد عرب، �علىّ� و پیش ارامنه، �فریق� و نزد پدرم، �ظهیر� است. [10]
نسب امام علی ( ع )
ابن مغازلى به نقل از مصعب بن عبداللّه می گوید: �او، على پسر ابوطالب، پسر عبد المطّلب، پسر هاشم، پسر عبد مناف، پسر قُصَى، پسر کلاب، پسر مُرّه، پسر کعب، پسر لُؤَى، پسر غالب، پسر فِهر، پسر مالک، پسر نضر، پسر کنانه، پسر خُزیمه، پسر مُدرکه، پسر الیاس، پسر مُضَر، پسر نزار، پسر مَعْد، پسر عدنان است؛ و نام ابوطالب، عبد مناف است�. [11]
این سلسله نسبت تا عدنان مورد قبول همه دانشمندان اسلامی است، ولى از آن پس تا آدم ( ع ) مورد اختلاف است؛[12] از این رو ما به همین مقدار بسنده کردیم. اما مطمئناً حضرت ابراهیم و اسماعیل ( ع ) نیز در سلسله اجداد حضرتشان به شمار می آیند.
علامه حلی می گوید: خداى متعال، به ابراهیم ( ع ) فرمود: �دعاى تو را درباره فرزندت اسماعیل شنیدم، وجود او را، پربرکت ساخته و او را به ثمر خواهم رساند و از وى دوازده فرزند که نسل پاکت را گسترش داده و در نهایت، امتى بزرگ از صالحان و نیکوکاران پدید آورند، به وجود خواهم آورد�. تردیدى نیست که على ( ع ) یکى از آن ستارگان درخشان دوازده گانه است و این فضیلتى است که هیچ کس با او همتا نخواهد بود. [13]

[1]. برای آگاهی بیشتر درباره نام ها و القاب دیگر امام علی ( ع ) ر. ک: �کنیه ابو تراب به امام علی ( ع ) �، سؤال 14879؛ �غضنفر لقب امام علی ( ع ) �، سؤال 10909؛ �القاب امام علی ( ع ) و یاد کردن پیامبر ( ص ) به آنها�، سؤال 16667؛ �نام امام علی ( ع ) و پیامبر اسلام ( ص ) در کتاب مقدس�، سؤال 32964؛ �صهر؛ از القاب امام علی ( ع ) �، سؤال 58748؛ سایت اسلام پدیا
[2]. ابن شاذان قمی، أبو الفضل سدیدالدین، الفضائل، ص 175، قم، منشورات الرضی، چاپ دوم، 1363ش؛ ابن طلحه شافعی، محمد بن طلحه، مطالب السئول فی مناقب آل الرسول‏، ص 66، بیروت، مؤسسة البلاغ‏، چاپ اوّل‏، 1419ق.
[3]. آن گونه که متون تاریخى نشان می دهند، این تغییر در اوان ولادت حضرت رخ داده است. از این رو؛ آنچه برخی نقل کرده اند که چون از دوش پیامبر اکرم ( ص ) بالا رفت و بت ها را شکست، به جهت هم خانواده بودن علىّ و علوّ، على نام گرفت، فاقد اعتبار تاریخى است و امرى ذوقى بیش نیست.
[4]. أبو الفرج الأصفهانی، مقاتل الطالبیین، ص 39، بیروت، دار المعرفة، بی تا؛ شیخ صدوق، معانی الاخبار، ص 59، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ اول، 1403ق؛ ابن أبی الحدید، عبد الحمید بن هبه الله، شرح نهج البلاغة، ج ‏1، ص 12، قم، مکتبة آیة الله المرعشی النجفی، چاپ اول، 1404ق.
[5]. شیخ صدوق، علل الشرائع، ج ‏1، ص 136، قم، کتاب فروشی داوری، چاپ اول، 1385ش.
[6]. قندوزی، سلیمان بن ابراهیم‏، ینابیع المودة، ج ‏2، ص 305 – 306، قم، اسوه‏، چاپ دوم‏، 1422ق‏؛ با اندکی تفاوت در: ابن شهر آشوب مازندرانی، مناقب آل أبی طالب ( ع ) ، ج ‏2، ص 174 – 175، قم، انتشارات علامه، چاپ اول، 1379ق.
[7]. خوارزمى‏، موفق بن احمد، المناقب، ص 37، قم، مؤسسه نشر اسلامی، چاپ دوم‏، 1411ق.
[8]. الفضائل، ص 175؛ مناقب آل أبی طالب ( ع ) ، ج ‏3، ص 53؛ ر. ک: علت نام گذاری امام علی ( ع ) به �امیر المؤمنین�، سؤال 47553.
[9]. ر. ک: �معنای حیدر کرار�، سؤال ۵۶۷۷۲.
[10]. شیخ صدوق، معانی الاخبار، ص 59، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ اول، 1403ق.
[11]. ابن مغازلی، على بن محمد، مناقب الإمام على بن أبى طالب ( ع ) ، ص 57، بیروت، دار الأضواء، چاپ سوم‏، 1424ق‏.
[12]. سبط بن جوزی‏، تذکرة الخواص من الأمة فی ذکر خصائص الأئمة، ص 14، قم، منشورات الشریف الرضی‏، چاپ اول، 1418ق؛ امین عاملى‏، سید محسن، اعیان الشیعة، ج ‏1، ص 323، بیروت، دار التعارف‏، 1403ق.
[13]. علامه حلی، حسن بن یوسف، کشف الیقین فی فضائل أمیر المؤمنین ( ع ) ، ص 5، تهران، وزارت ارشاد، چاپ اول، 1411ق.

گفته شده است که نام ابوطالب، �عمران� است، ولی نام مشهور ایشان، �عبد مناف� است. [2] دلیل بر این مطلب، وصیت پدرش عبدالمطلب است که در آن به ابوطالب نسبت به پیامبر اسلام ( ص ) سفارش کرده، مى‏ گوید: �اى عبد مناف پس از خود تو را به [حمایت از] موحدى سفارش مى‏ کنم که پس از پدرش بى ‏همتا است�. [3] ابوطالب نیز کنیه آن حضرت است که به مناسبت فرزند بزرگش �طالب�، بوده است. [4]

[1]. طبرسی، فضل بن حسن، إعلام‏الورى، ص 144، دار الکتب الإسلامیة، تهران.
[2]. عسقلانى، ابن حجر، الإصابة فى تمییز الصحابة، محقق، عبد الموجود، عادل احمد، معوض، على محمد، ج ‏7، ص 196، دارالکتب العلمیة، چاپ اول، بیروت، 1415ق.
[3]. ر. ک: امین عاملى، سید محسن، أعیان الشیعة، ج ‏1، ص 324، دار التعارف‏، بیروت‏، 1403ق‏.
[4]. ر. ک: همان.

وخداواسلام را به یاد آوردن یعنی هدف کار فقط برای خدا یعنی شهادت وبا خون خود اسلام را آبیاری کردن یعنی اختلاف نه نه نه وحدت آری آری آری آری آری آری آری آری آری آری آری آری