[ویکی فقه] عرضه حدیث در دوره امام جواد (علیه السّلام) به هر دو شکل کلی و جزئی بوده و برای هر یک از آنها نمونه هایی در دست است.
شیعیان و اصحاب استوار و درست اندیش، در این برهه نیز سنت حسنه عرضه را پاس داشتند و تایید امامان را بر میراث و ذخیره گرانقدر شیعه، استمرار و اتصال بخشیدند. از این رو می بینیم علی بن مهزیار، با وجود عرضه قبلی حدیث توسط دیگر اصحاب و برای پایان دادن به اختلاف فقها، حدیث اتمام و قصر نماز در حرم مکه و مدینه را دوبار بر امام جواد (علیه السّلام) عرضه می کند. او ابتدا مکاتبه می کند و سپس در حضور امام، از درستی آن جویا می شود. کلینی و شیخ طوسی این قضیه را نقل کرده اند.
حکم نماز در حرمین
یک. الروایة قد اختلفت عن آبائک فی الاتمام والتقصیر فی الحرمین، فمنها بان یتم الصلاة ولو صلاة واحدة ومنها ان یقصر مالم ینو مقام عشرة ایام. ولم ازل علی الاتمام فیهما الی ان صدرنا فی حجنا فی عامنا هذا. فان فقهاء اصحابنا اشاروا علی بالتقصیر اذ کنت لا انوی مقام عشرة ایام فصرت الی التقصیر وقد ضقت بذلک حتی اعرف رایک.فکتب الی بخطه: قد علمت ـ یرحمک الله ـ فضل الصلاة فی الحرمین علی غیرهما فانی احب لک اذا دخلتهما ان لا تقصر و تکثر فیهما الصلاة.فقلت له بعد ذلک بسنتین مشافهة: انی کتبت الیک بکذا فاجبتنی بکذا. فقال: نعم. فقلت: ای شیء تعنی بالحرمین؟ فقال: مکة والمدینة. از آنجا که این عرضه، تکرار عرضه در زمان امام کاظم (علیه السّلام) می باشد و امام دوباره، بر اتمام نماز در دو حرم مکه و مدینه تاکید ورزیده اند، از ترجمه آن صرف نظر می نماییم.
وقف
دو. از علی بن مهزیار، عرضه دیگری در دست می باشد که در همه کتب اربعه به یک شکل آمده است و از آنجا که کلینی آن را پس از مکاتبه علی بن مهزیار و امام جواد (علیه السّلام) آورده است، آن را در این بخش جای دادیم.مضمون گزارش، امام را معین نمی کند.علی مهزیار: قلت: روی بعض موالیک عن آبائک (علیه السّلام) ان کل وقف الی وقت معلوم فهو واجب علی الورثة وکل وقف الی غیر وقت معلوم، جهل مجهول باطل مردود علی الورثة وانت اعلم بقول آبائک.فکتب (علیه السّلام) : هو عندی کذا. علی بن مهزیار می گوید: گفتم برخی از علاقه مندان شما از پدرانت نقل کرده اند که هر وقفی مدت دار باشد، بر وارثان واجب می شود و هر وقفی که مدتش نامعلوم باشد، نامشخص و باطل است و به وارثان باز می گردد؛ و تو به گفته پدرانت آگاهتری.امام نوشت: نزد من نیز چنین است.ناگفته نماند که این حدیث، سازگاری با فقه و احادیث دیگر ندارد. از این رو، باید همچون شیخ طوسی آن را تاویل کرد.
غنایم جنگی
...
شیعیان و اصحاب استوار و درست اندیش، در این برهه نیز سنت حسنه عرضه را پاس داشتند و تایید امامان را بر میراث و ذخیره گرانقدر شیعه، استمرار و اتصال بخشیدند. از این رو می بینیم علی بن مهزیار، با وجود عرضه قبلی حدیث توسط دیگر اصحاب و برای پایان دادن به اختلاف فقها، حدیث اتمام و قصر نماز در حرم مکه و مدینه را دوبار بر امام جواد (علیه السّلام) عرضه می کند. او ابتدا مکاتبه می کند و سپس در حضور امام، از درستی آن جویا می شود. کلینی و شیخ طوسی این قضیه را نقل کرده اند.
حکم نماز در حرمین
یک. الروایة قد اختلفت عن آبائک فی الاتمام والتقصیر فی الحرمین، فمنها بان یتم الصلاة ولو صلاة واحدة ومنها ان یقصر مالم ینو مقام عشرة ایام. ولم ازل علی الاتمام فیهما الی ان صدرنا فی حجنا فی عامنا هذا. فان فقهاء اصحابنا اشاروا علی بالتقصیر اذ کنت لا انوی مقام عشرة ایام فصرت الی التقصیر وقد ضقت بذلک حتی اعرف رایک.فکتب الی بخطه: قد علمت ـ یرحمک الله ـ فضل الصلاة فی الحرمین علی غیرهما فانی احب لک اذا دخلتهما ان لا تقصر و تکثر فیهما الصلاة.فقلت له بعد ذلک بسنتین مشافهة: انی کتبت الیک بکذا فاجبتنی بکذا. فقال: نعم. فقلت: ای شیء تعنی بالحرمین؟ فقال: مکة والمدینة. از آنجا که این عرضه، تکرار عرضه در زمان امام کاظم (علیه السّلام) می باشد و امام دوباره، بر اتمام نماز در دو حرم مکه و مدینه تاکید ورزیده اند، از ترجمه آن صرف نظر می نماییم.
وقف
دو. از علی بن مهزیار، عرضه دیگری در دست می باشد که در همه کتب اربعه به یک شکل آمده است و از آنجا که کلینی آن را پس از مکاتبه علی بن مهزیار و امام جواد (علیه السّلام) آورده است، آن را در این بخش جای دادیم.مضمون گزارش، امام را معین نمی کند.علی مهزیار: قلت: روی بعض موالیک عن آبائک (علیه السّلام) ان کل وقف الی وقت معلوم فهو واجب علی الورثة وکل وقف الی غیر وقت معلوم، جهل مجهول باطل مردود علی الورثة وانت اعلم بقول آبائک.فکتب (علیه السّلام) : هو عندی کذا. علی بن مهزیار می گوید: گفتم برخی از علاقه مندان شما از پدرانت نقل کرده اند که هر وقفی مدت دار باشد، بر وارثان واجب می شود و هر وقفی که مدتش نامعلوم باشد، نامشخص و باطل است و به وارثان باز می گردد؛ و تو به گفته پدرانت آگاهتری.امام نوشت: نزد من نیز چنین است.ناگفته نماند که این حدیث، سازگاری با فقه و احادیث دیگر ندارد. از این رو، باید همچون شیخ طوسی آن را تاویل کرد.
غنایم جنگی
...
wikifeqh: عرضه_حدیث_بر_امام_جواد