[ویکی فقه] عبرت در قرآن. قرآن کریم، تاریخ را آئینه ای می داند که در آن می توان تمامی حوادث زشت و زیبا را دید و از این حوادث الهام گرفت و سرنوشت آینده زندگی را با الهام از این آئینه گویا انتخاب کرد. ستمگران، طاغوتیان و سرنوشت آن ها را دید و از انتخاب راه آن که سرنوشتی جز بوار و هلاک چیزی در پی ندارد خودداری ورزید. و صالحان و برگزیدگان حضرت حق را دید و سرنوشت موفق آن ها را، و با گزینش راه آن ها سعادت خویش را تامین نمود.
در بیش از ده آیه قرآن ترغیب و تشویق فراوان به «سیر در ارض» است، «سیر در ارض» در فرهنگ قرآن، به معنای جهان گردی بی هدف و احیانا، با هدف اشباع غرائز حیوانی نیست، بلکه به معنای بررسی حوادث تاریخی و دیدن جغرافیای حوادث، جهت عبرت آموزی است.«اولم یسیروا فی الارض فینظروا کیف کان عاقبة الذین من قبلهم...». آیا اینان سیر در زمین نمی کنند تا بنگرند سرنوشت آنان (طغیانگران پیشین) چگونه شد...؟«قل سیروا فی الارض ثم انظروا کیف کان عاقبة المکذبین». بگو سیر در زمین داشته باشید تا بنگرید عاقبت تکذیب کنندگان چگونه شد.در این آیه و امثال آن، «نظر» هدف سیر در ارض معرفی شده است و «نظر» یعنی «عبرت آموزی».
عبرت آموزی
عبرت آموزی هدف طرح حوادث تاریخی فراوان در قرآن است. در بسیاری از آیات، داستان های انبیاء بزرگ الهی آمده است. در این داستان ها، هرگز هدف قرآن داستان سرائی محض نیست، بلکه هدف ارائه رهنمود از رهگذر این داستان های سازنده است. بر همین اساس است که در هیچ یک از قصص انبیاء، از مسائل بی فایده یا کم فایده ای که نقشی در هدایت ندارد سخن به میان نیامده است؛ از تاریخ ولادت، تاریخ وفات، عدد اولاد، همسر یا همسران و... سخنی نیست. و از طرفی دیگر، گاه یک حادثه آموزنده از زندگی پیامبری را، مانند بت شکنی ابراهیم، خشم مقدس او، استقامت نوح و... چندین بار تکرار می کند تا در سایه تکرار این حادثه سازنده، بذر فضائل در جان ها پاگرفته و شجره طوبای کمالات جان بگیرد. در رابطه با دیگر حوادث تاریخی نیز، روال قرآن همین است؛ تا آنجا که قرآن کریم پی گیری مسائل بی فایده در حوادث تاریخی را به تمسخر می گیرد. به عنوان نمونه، قرآن کریم پی گیری این مسئله در داستان اصحاب کهف که اینان چند نفر بودند را نکوهش می کند. مسئله عبرت آموزی در برخی از آیات نیز، صریحا ذکر شده است. به عنوان نمونه:
← بصیرت
عبرت آموزی؛ پند و عبرت؛ پندپذیری (قرآن)؛ حکم عبرت گیری (قرآن).
در بیش از ده آیه قرآن ترغیب و تشویق فراوان به «سیر در ارض» است، «سیر در ارض» در فرهنگ قرآن، به معنای جهان گردی بی هدف و احیانا، با هدف اشباع غرائز حیوانی نیست، بلکه به معنای بررسی حوادث تاریخی و دیدن جغرافیای حوادث، جهت عبرت آموزی است.«اولم یسیروا فی الارض فینظروا کیف کان عاقبة الذین من قبلهم...». آیا اینان سیر در زمین نمی کنند تا بنگرند سرنوشت آنان (طغیانگران پیشین) چگونه شد...؟«قل سیروا فی الارض ثم انظروا کیف کان عاقبة المکذبین». بگو سیر در زمین داشته باشید تا بنگرید عاقبت تکذیب کنندگان چگونه شد.در این آیه و امثال آن، «نظر» هدف سیر در ارض معرفی شده است و «نظر» یعنی «عبرت آموزی».
عبرت آموزی
عبرت آموزی هدف طرح حوادث تاریخی فراوان در قرآن است. در بسیاری از آیات، داستان های انبیاء بزرگ الهی آمده است. در این داستان ها، هرگز هدف قرآن داستان سرائی محض نیست، بلکه هدف ارائه رهنمود از رهگذر این داستان های سازنده است. بر همین اساس است که در هیچ یک از قصص انبیاء، از مسائل بی فایده یا کم فایده ای که نقشی در هدایت ندارد سخن به میان نیامده است؛ از تاریخ ولادت، تاریخ وفات، عدد اولاد، همسر یا همسران و... سخنی نیست. و از طرفی دیگر، گاه یک حادثه آموزنده از زندگی پیامبری را، مانند بت شکنی ابراهیم، خشم مقدس او، استقامت نوح و... چندین بار تکرار می کند تا در سایه تکرار این حادثه سازنده، بذر فضائل در جان ها پاگرفته و شجره طوبای کمالات جان بگیرد. در رابطه با دیگر حوادث تاریخی نیز، روال قرآن همین است؛ تا آنجا که قرآن کریم پی گیری مسائل بی فایده در حوادث تاریخی را به تمسخر می گیرد. به عنوان نمونه، قرآن کریم پی گیری این مسئله در داستان اصحاب کهف که اینان چند نفر بودند را نکوهش می کند. مسئله عبرت آموزی در برخی از آیات نیز، صریحا ذکر شده است. به عنوان نمونه:
← بصیرت
عبرت آموزی؛ پند و عبرت؛ پندپذیری (قرآن)؛ حکم عبرت گیری (قرآن).
wikifeqh: عبرت_در_قرآن