عبدالله جودت

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] عبداللّه جودَت، از بنیان گذاران حزب اتحاد و ترقی ، از فعالان جنبش ترک های جوان ، نویسنده ، مترجم ، پزشک و شاعر می باشد.
وی در ۳ جمادی الاولی ۱۲۸۶ در شهر عربگیرِ دیار بکر، در خانواده ای کُرد به دنیا آمد. در مدارس نظامی شهر معموره العزیز (اِلازیغ ) و استانبول تحصیل کرد. وی در دوره تحصیل در مدرسه طبیه حربیه ، تحت تأثیر نظریه مادّی گرایی قرار گرفت و به فعالیت های سیاسی ضد رژیم عثمانی نیز گرایش پیدا کرد، که هر دو تأثیر پایداری بر سرنوشت او گذاشتند. جودت یکی از پنج دانشجوی طبیه بود که در اواخر ۱۳۰۶ حزب اتحاد عثمانی را، که بعدها حزب اتحاد و ترقی نامیده شد، تشکیل دادند. او در دوره تحصیل در طبیه ، چند بار به علت داشتن فعالیت های سیاسی توقیف شد. پس از فراغت از تحصیل در اوایل ۱۳۱۲، یک سال و نیم در بیمارستان نظامی حیدر پاشای استانبول در بخش چشم پزشکی کار کرد.
تبعید جودت
وی که برای مبارزه با بیماری وبا، موقتاً به دیار بکر اعزام شده بود، برای توسعه «اتحاد عثمانی جمعیتی » (جمعیت اتحاد عثمانی ) نیز کوشید و عده ای ، از جمله ضیاء گوکالپ، را به جمعیت جلب کرد. در جریان دستگیریهای وابستگانِ جمعیت در اواسط ۱۳۱۳، او نیز از جمله «ارباب فساد» شناخته و همراه ۳۴ تن از یارانش به طرابلس غرب تبعید شد. در آن جا نیز با شعبه ای از جمعیت همکاری کرد و مقالاتی با نام مستعار «یک کرد» برای مجلات ترکهای جوان چون میزان ، مشورت و (ضمیمه فرانسوی مشورت) نوشت .
فرار از تبعید به اروپا
سرانجام توانست از تبعیدگاه خود به اروپا فرار کند و در پاریس به ترکهای جوان بپیوندد. رسیدن وی به اروپا، هم زمان بود با مصالحه مراد میزانچی (از رهبران اتحاد و ترقی ) با سلطان عبدالحمید دوم (حک :۱۲۹۳ـ۱۳۲۷) و بازگشت میزانچی به استانبول و ضربه خوردن ترکهای جوان در اروپا. وی پس از آن به ژنو رفت و عضو کمیته مرکزی حزب شد و از اواسط ۱۳۱۵ با همکاری چند تن از ترکهای جوان مجله عثمانلی را منتشر کرد.
همکاری با حکومت عثمانی
...

پیشنهاد کاربران

بپرس