[ویکی فقه] بَلَوی، ابومحمد عبدالله بن محمد مَدینی، مورخ مصری بود.
از سال تولد و وفاتش اطلاعی در دست نیست، اما به احتمال بسیار در قرن چهارم می زیسته است. وی از قبیله بَلیّ ، شاخه ای از بنی قُضاعه بود که در نواحی مختلف حجاز و شام و مصر پراکنده بودند. ابن ندیم ، نخستین کسی است که از او نام برده و گفته است : «وی مردی خطیب و فقیه و دانشمند بود».
آثار
بلوی کتاب های متعددی تألیف کرد، از جمله: کتاب الابواب ، کتاب المعرفة ، و کتاب الدین و فرائضه. این آثار همه مفقود شده اند، اما او به سبب کتاب دیگرش، سیره احمدبن طولون ، بسیار شهرت دارد. حدود ۱۳۱۴ ش، محمد کُردعلی نسخه ای بسیار قدیمی از این تاریخ گرانب ها را در کتابخانه ظاهریه دمشق پیدا کرد و آن را با مقدمه ای طولانی و شرحی مفید انتشار داد (دمشق ۱۹۳۹). او بلوی را نویسنده ای اسماعیلی پنداشته بود، اما ایوانف، ابوعبدالله زنجانی و عبدالحمید عَبّادی نظر او را اشتباه دانسته اند.از میان رجال شناسان شیعه ، طوسی در الفهرست تنها به نقل مطالب ابن ندیم پرداخته است. لیکن ابن غضائری ، وی را کذّاب و وضّاع، و حدیث او را بی اعتبار دانسته است. نجاشی نیز ذیل ترجمه محمد بن حسن جعفری ، که از مشایخ بلوی است، وی را جَرح کرده و در روایت، ضعیف دانسته است. برخی روایات بلوی، این دیدگاه را تأیید می کند. افزون بر این در میزان الاعتدال ذهبی و لسان المیزان ابن حجر عسقلانی نیز از بلوی نام برده شده است و (با استناد به گفته دارقُطنی،) او را جاعل حدیث دانسته اند. ازینرو نمی توانسته اند به او استناد کنند. به گفته ابن حجر عسقلانی، کتاب سفرنامه امام شافعی (رحلة الشافعی) را بلوی نوشته، اما بیش تر مطالب آن ساختگی است. کتاب سیره ابن طولون او برای آگاهی از تاریخ این پادشاه بزرگ، و تاریخ مصر و خلافت عباسی و تاریخ خاور نزدیک در نیمه دوم قرن سوم، مهمترین منبع به شمار می آید. این کتاب از کتاب های مشابه در همین باب اخبار سیبویه المصری تألیف ابن زُلاق؛ و کتاب الولاة و القضاة تألیف کندی) مفصلتر است.
کتاب سیره ابن طولون
بلوی یقیناً پس از ابن دایه وفات یافته؛ نیز می دانیم که ابن دایه بعد از ۳۳۰ درگذشته است. میان دو کتاب سیره ابن طولونِ این دو، تشابهات بسیاری وجود دارد، هر چند که سیره بلوی مفصلتر است. به گفته کُردعلی، بلوی کتاب خود را از کتاب ابن دایه رونویسی کرده است. اما شاید هر دو منبع مشترکی داشته اند که همان اسناد رسمی محفوظ در «دیوان الانشاء» بوده که احمد بن طولون در مصر تأسیس کرده بوده است.
ویژگی کتاب بلوی
...
از سال تولد و وفاتش اطلاعی در دست نیست، اما به احتمال بسیار در قرن چهارم می زیسته است. وی از قبیله بَلیّ ، شاخه ای از بنی قُضاعه بود که در نواحی مختلف حجاز و شام و مصر پراکنده بودند. ابن ندیم ، نخستین کسی است که از او نام برده و گفته است : «وی مردی خطیب و فقیه و دانشمند بود».
آثار
بلوی کتاب های متعددی تألیف کرد، از جمله: کتاب الابواب ، کتاب المعرفة ، و کتاب الدین و فرائضه. این آثار همه مفقود شده اند، اما او به سبب کتاب دیگرش، سیره احمدبن طولون ، بسیار شهرت دارد. حدود ۱۳۱۴ ش، محمد کُردعلی نسخه ای بسیار قدیمی از این تاریخ گرانب ها را در کتابخانه ظاهریه دمشق پیدا کرد و آن را با مقدمه ای طولانی و شرحی مفید انتشار داد (دمشق ۱۹۳۹). او بلوی را نویسنده ای اسماعیلی پنداشته بود، اما ایوانف، ابوعبدالله زنجانی و عبدالحمید عَبّادی نظر او را اشتباه دانسته اند.از میان رجال شناسان شیعه ، طوسی در الفهرست تنها به نقل مطالب ابن ندیم پرداخته است. لیکن ابن غضائری ، وی را کذّاب و وضّاع، و حدیث او را بی اعتبار دانسته است. نجاشی نیز ذیل ترجمه محمد بن حسن جعفری ، که از مشایخ بلوی است، وی را جَرح کرده و در روایت، ضعیف دانسته است. برخی روایات بلوی، این دیدگاه را تأیید می کند. افزون بر این در میزان الاعتدال ذهبی و لسان المیزان ابن حجر عسقلانی نیز از بلوی نام برده شده است و (با استناد به گفته دارقُطنی،) او را جاعل حدیث دانسته اند. ازینرو نمی توانسته اند به او استناد کنند. به گفته ابن حجر عسقلانی، کتاب سفرنامه امام شافعی (رحلة الشافعی) را بلوی نوشته، اما بیش تر مطالب آن ساختگی است. کتاب سیره ابن طولون او برای آگاهی از تاریخ این پادشاه بزرگ، و تاریخ مصر و خلافت عباسی و تاریخ خاور نزدیک در نیمه دوم قرن سوم، مهمترین منبع به شمار می آید. این کتاب از کتاب های مشابه در همین باب اخبار سیبویه المصری تألیف ابن زُلاق؛ و کتاب الولاة و القضاة تألیف کندی) مفصلتر است.
کتاب سیره ابن طولون
بلوی یقیناً پس از ابن دایه وفات یافته؛ نیز می دانیم که ابن دایه بعد از ۳۳۰ درگذشته است. میان دو کتاب سیره ابن طولونِ این دو، تشابهات بسیاری وجود دارد، هر چند که سیره بلوی مفصلتر است. به گفته کُردعلی، بلوی کتاب خود را از کتاب ابن دایه رونویسی کرده است. اما شاید هر دو منبع مشترکی داشته اند که همان اسناد رسمی محفوظ در «دیوان الانشاء» بوده که احمد بن طولون در مصر تأسیس کرده بوده است.
ویژگی کتاب بلوی
...
wikifeqh: عبدالله_مدینی_بلوی