عبدالرزاق بن محمدمحسن بغایری اصفهانی

[ویکی فقه] عبدالرزاق بن محمدمحسن بغایری اصفهانی، از دانشمندانان و جغرافی دانان قرن چهاردهم هجری در اصفهان بوده است.
سرتیپ میرزا عبدالرّزاق خان بغایری بن ملاّ محمّدمحسن بن کرمعلی بن فتحعلی بن محمّدقاسم خان بغایری (شمتابادی سبزواری) عالم، ادیب، ریاضی، محقّق رجالی و جغرافی دان عالیقدر قرن چهاردهم هجری بوده است. در چهارشنبه ۲۲ محرم سال ۱۲۸۶ق در اصفهان و به نوشته برخی نویسندگان در سبزوار متولّد شده است. وی در کودکی به همراه خانواده به طهران آمد. قواعد ادبیات عرب را از پدر آموخت و در دارالفنون تحصیل کرده و به خصوص از میرزا عبدالغفار نجم الدوله از اساتید آن مدرسه بهره بسیار گرفت و در رشته مهندسی، فارغ التحصیل شد. سپس به تدریس در مدرسه علوم سیاسی و نظام مشغول شد و مدرسه خرد را تاسیس کرد. او با زهرا خانم دختر میرزا محمّدحسین فروغی ازدواج کرد. وی پس از ساختن یک کره جغرافیایی و اهداء آن به ناصرالدّین شاه به درجه سرتیپی نائل شد. از مهم ترین اقدامات او: ساختن کره جغرافیایی و سماوی، ترسیم نقشه ایران، ترسیم نقشه جامع تهران، کمک به استخراج تقویم دارالفنون که در پاریس چاپ می شد، استخراج قبله ۱۴۰۰ نقطه شهرهای معروف جهان، ثبت آب و هوای ایران با بارومتر و سانتی گراد به مدت ۴۵ سال، و تعیین انحراف قبله بود. او سال ها در سرحدات مامور تعیین خط مرزی و ترسیم نقشه آنها بود. میرزا عبدالرزاق خان بغایری، در ادبیات، نجوم، ریاضیات، جغرافیا و تاریخ مهارت داشت.
نسب شناسی
پدرانش اهل شمن آباد سبزوار و از خوانین طایفه بَغایری (بُغایری) خراسان بودند. کرمعلی خان، جد او، برای تحصیل، به اصفهان رفت و همان جا اقامت کرد.پدر عبدالرزاق، ملامحمد حسن، نواده دختری ملا محراب گیلانی، از عرفای قرن اخیر و مادرش دختر میرزا مهدی خان منشی (متوفی ح۱۱۷۵ـ۱۱۸۰)، از خوانین کروَن اصفهان بود که در اصل از بحرین و بصره به ایران آمده بودند و دردربار نادرشاه (حک :۱۱۴۸ـ۱۱۶۰) و کریم خان زند (متوفی ۱۱۹۳) خدمت می کردند و نسبشان به حبیب بن مظاهر می رسید.
ابوالحسن احتشامی، شکوفه های ذوق و ادب، ج۱، ص۵۰.
عبدالرزاق در ۲۲ محرم ۱۲۸۶ در اصفهان زاده شد و پس از آموزش های ابتدایی در خانه و مکتب، در شعبان ۱۲۹۶، همراه پدرش به تهران آمد.
اساتید بغایری
...