[ویکی فقه] خسروشاهی، عبدالحمید بن عیسی، خسروشاهی، عبدالحمید بن عیسی، ملقب به شمس الدین، حکیم و فقیه شافعی قرن ششم و هفتم است.
وی در ۵۸۰ در خسروشاه (خسروشهر کنونی) در حوالی تبریز به دنیا آمد. خسروشاهی از شاگردان فریدالدین داماد نیشابوری و همچنین یکی از بهترین شاگردان فخررازی (متوفی ۶۶۰) بود و کلام و اصول فقه را نزد وی که خود از پیروان سنّت امام الحرمین جوینی بودــ فراگرفت. وی استاد خود، فخررازی، را بسیار ارج می نهاد و به برتری او در علوم عقلی و فضیلت غزالی در علوم نقلی تصریح داشت. خسروشاهی حدیث را نزد مؤیدبن علی طوسی (متوفی ۶۱۷) آموخت و از او حدیث نقل کرد. او پس از مرگ فخررازی به شام رفت و نزد ملک ناصر صلاح الدین (متوفی ۶۵۶)، حاکم کَرَک، مقیم شد. خسروشاهی نزد ملک ناصر بسیار گرامی بود، چنان که ملک ناصر با احترام به مجلس او وارد می شد و از او کلام و حکمت می آموخت. خسروشاهی در اواخر عمر ، دمشق را برای اقامت برگزید و در ۶۵۲ در آن جا درگذشت و به خاک سپرده شد. او معاصر خواجه نصیرالدین طوسی (متوفی ۶۷۲) بود و ظاهرآ با یکدیگر مکاتبه داشتند. رساله ای از خواجه نصیرالدین طوسی باعنوان الاسئلة النصیریة وجود دارد که خواجه در آن، چند سؤال فلسفی در باب علت و معلول ، حرکت و رابطه نفس و بدن از خسروشاهی پرسیده که ظاهرآ پاسخی نگرفته و بعدها صدرالمتألهین در رساله ای به آن ها پاسخ داده است. رساله خواجه و پاسخ ملاصدرا هر دو، در حاشیه کتاب مبدأ و معاد در سال ۱۳۱۴ به طبع رسیده است.
شاگردان
زین الدین بن مُرَحّل/ مُرَجّل (متوفی ۶۷۱)، خطیب دمشق، از شاگردان وی بوده و نزد او کلام و اصول آموخته است. احمدبن یوسف لَبلی (متوفی ۶۹۱)، از دیگر شاگردان او، شماری از کتب فخررازی را نزد وی خوانده است. یعقوب بن اسحاق کَرَکی مشهور به ابن القفّ (متوفی ۶۸۵) و ابواحمد دِمْیاطی (متوفی ۷۰۵) نیز از شاگردان وی بوده اند.
علمیت
به دلیل احاطه خسروشاهی بر بسیاری از معارف و علوم ، به او عنوان فیلسوف ، متکلم ، محدّث ، فقیه و طبیب داده اند. ذهبی وی را متبحر در فلسفه و ابن کثیر وی را از مشاهیر متکلمان خوانده است. نام او در طبقات فقهای شافعی درج شده، اما درباره طبیب بودن او گزارش چندانی به دست نیامده است جز این که نوشته ای درباره اصول طبی به او نسبت داده اند. ظاهرآ خسروشاهی در منطق نیز صاحب رأی بود، چنان که ابن تیمیّه به اشکالات او درباره برخی انواع کلی اشاره کرده است.
آثار
...
وی در ۵۸۰ در خسروشاه (خسروشهر کنونی) در حوالی تبریز به دنیا آمد. خسروشاهی از شاگردان فریدالدین داماد نیشابوری و همچنین یکی از بهترین شاگردان فخررازی (متوفی ۶۶۰) بود و کلام و اصول فقه را نزد وی که خود از پیروان سنّت امام الحرمین جوینی بودــ فراگرفت. وی استاد خود، فخررازی، را بسیار ارج می نهاد و به برتری او در علوم عقلی و فضیلت غزالی در علوم نقلی تصریح داشت. خسروشاهی حدیث را نزد مؤیدبن علی طوسی (متوفی ۶۱۷) آموخت و از او حدیث نقل کرد. او پس از مرگ فخررازی به شام رفت و نزد ملک ناصر صلاح الدین (متوفی ۶۵۶)، حاکم کَرَک، مقیم شد. خسروشاهی نزد ملک ناصر بسیار گرامی بود، چنان که ملک ناصر با احترام به مجلس او وارد می شد و از او کلام و حکمت می آموخت. خسروشاهی در اواخر عمر ، دمشق را برای اقامت برگزید و در ۶۵۲ در آن جا درگذشت و به خاک سپرده شد. او معاصر خواجه نصیرالدین طوسی (متوفی ۶۷۲) بود و ظاهرآ با یکدیگر مکاتبه داشتند. رساله ای از خواجه نصیرالدین طوسی باعنوان الاسئلة النصیریة وجود دارد که خواجه در آن، چند سؤال فلسفی در باب علت و معلول ، حرکت و رابطه نفس و بدن از خسروشاهی پرسیده که ظاهرآ پاسخی نگرفته و بعدها صدرالمتألهین در رساله ای به آن ها پاسخ داده است. رساله خواجه و پاسخ ملاصدرا هر دو، در حاشیه کتاب مبدأ و معاد در سال ۱۳۱۴ به طبع رسیده است.
شاگردان
زین الدین بن مُرَحّل/ مُرَجّل (متوفی ۶۷۱)، خطیب دمشق، از شاگردان وی بوده و نزد او کلام و اصول آموخته است. احمدبن یوسف لَبلی (متوفی ۶۹۱)، از دیگر شاگردان او، شماری از کتب فخررازی را نزد وی خوانده است. یعقوب بن اسحاق کَرَکی مشهور به ابن القفّ (متوفی ۶۸۵) و ابواحمد دِمْیاطی (متوفی ۷۰۵) نیز از شاگردان وی بوده اند.
علمیت
به دلیل احاطه خسروشاهی بر بسیاری از معارف و علوم ، به او عنوان فیلسوف ، متکلم ، محدّث ، فقیه و طبیب داده اند. ذهبی وی را متبحر در فلسفه و ابن کثیر وی را از مشاهیر متکلمان خوانده است. نام او در طبقات فقهای شافعی درج شده، اما درباره طبیب بودن او گزارش چندانی به دست نیامده است جز این که نوشته ای درباره اصول طبی به او نسبت داده اند. ظاهرآ خسروشاهی در منطق نیز صاحب رأی بود، چنان که ابن تیمیّه به اشکالات او درباره برخی انواع کلی اشاره کرده است.
آثار
...
wikifeqh: عبدالحمید_بن_عیسی_خسروشاهی