طبقه بیست و ششم فلاسفه اسلامی

[ویکی فقه] طبقه بندی فلاسفه اسلامی از نظر سیر زمانی بر حسب استاد و شاگردی می باشد. یعنی آنان که در یک طبقه قرار می گیرند، یا واقعا از اساتید طبقه بعدی و شاگردان طبقه قبل هستند و یا هم زمان آن ها می باشند. منظور از فلاسفه اسلامی آن هایی هستند که در جو اسلامی و محیط اسلامی فعالیت داشته اند و احیانا مسلمان هم نبوده اند. در طبقه بیست و ششم چهار تن از فیلسوفان اسلامی حضور دارند که عبارتند از: ملااسماعیل خواجویی، میرزا محمدتقی الماسی، ملاحمزه گیلانی و ملاعبداللّه حکیم.
ملااسماعیل خواجویی. از مشاهیر حکمای قرون اخیره است. اصلاً مازندرانی است. صاحب روضات از این مرد تجلیل فراوان می کند، او را به علم و جامعیت معقول و منقول و تقوا و معنویت و متانت و وقار سخت می ستاید. می گوید نادرشاه که نسبت به احدی تواضع نداشت، در برابر این مرد فروتنی می کرد.زمان این مرد مقارن است با فتنه افغان. حکیم خواجویی در برخی نوشته هایش از آن فتنه ناله ها سرداده است. صاحب روضات می گوید به هیچ وجه معلوم نیست که اساتید او چه کسانی بوده اند. فلسفه بعد از فتنه افغان به وسیله این مرد بزرگ ادامه یافته. شاگردان مبرزی در حوزه درسش پرورش یافته اند از قبیل آقامحمد بیدآبادی، ملامهدی نراقی، میرزا ابوالقاسم مدرس اصفهانی، ملامحراب حکیم گیلانی. وی در سال ۱۱۷۳ درگذشته است
خوانساری، سیدمحمدباقر، روضات الجنات، ص۳۱.
میرزا محمدتقی الماسی. روضات از او به عنوان نواده مرحوم مجلسی یاد می کند. پدرش نواده مجلسی اول بوده است و از کسانی است که در بقعه مرحوم مجلسی در اصفهان مدفون است
خوانساری، سیدمحمدباقر، روضات الجنات، ج۲، ص۸۸.
ملاحمزه گیلانی. شاگرد ملامحمدصادق اردستانی بوده و در سال ۱۱۳۴ درگذشته است.
ملاعبداللّه حکیم
...