ضوابط کلی مکی و مدنی

[ویکی فقه] ملاک های کلی در تعیین هر یک از آیات و سوره های مکی یا مدنی را ضوابط کلی مکی و مدنی گویند.
الف) سوره های دارای آیه سجده دار؛ب) هر سوره ای که در آن لفظ «کلا» به کار رفته باشد؛ج) سوره هایی که در آن خطاب «یا ایهاالناس» آمده و «یا ایها الذین آمنوا» نیامده است؛ جز سوره حج که دارای خطاب «یا ایها الذین آمنوا» است و در عین حال مکی است؛د) سوره هایی (جز سوره بقره ) که در آن داستان زندگی انبیا و امت های پیشین بیان شده است؛هـ) هر سوره ای (جز سوره بقره) که در آن داستان آدم و ابلیس آمده باشد؛و) هر سوره ای (جز دو سوره بقره و آل عمران) که با حروف مقطعه آغاز می شود.این شش ویژگی - جز موارد استثنا - نشانه های قطعی و کلی سوره های مکی است و قابل تخلف نیست.
ویژگی های سوره های مدنی
الف) هر سوره که در آن فرمان جهاد و احکام آن باشد؛ب) سوره هایی که در آن ها احکام و حدود، فرایض و حقوق، قوانین مدنی و اجتماعی و سیاسی آمده باشد؛ج) هر سوره ای که در آن از منافقان، یاد و مذمت شده باشد؛ جز سوره عنکبوت که مکی است؛د) مجادله با اهل کتاب و دعوت آن ها به عدم تعصب و غلو در دینشان.
عناوین مرتبط
ضوابط مکی و مدنی؛ضوابط شایع مکی و مدنی.