صراط النجاه

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] صراط النجاة (حاشیه شیخ انصاری). مؤلف این کتاب، شیخ اعظم، شیخ مرتضی انصاری قدس سره است.
از عصر ائمه علیهم السّلام تا کنون در حوزه های علوم دینی رشته های مختلفی از علوم تدریس می شده است ولی درس فقه و مقدمات آن همواره در درجۀ نخست قرار داشته و اهمیت آن موجب گشته است که از پر رونق ترین رشتۀ علوم و معارف اسلامی به شمار آید. دانشمندان و محققان این رشته که در افواه علما به نام «فقهاء مکتب تشیع» شناخته می شوند، نزد دانش دوستان و عامۀ مردم از احترام خاصی برخوردار بوده اند.رسالت فقیهان در عرصۀ تفکر و تحقیق، تلاش برای استنباط احکام فقهی از منابع آن و در عرصۀ تبلیغ و ارشاد، ابلاغ احکام به جوامع انسانی و پاسخگویی به سؤالهای مردمی و شبهات برخاسته از جهل و عناد است، و باید اعتراف کرد که آنان در دو میدان تحقیق و تبلیغ موفق بوده و در تمام اعصار و قرون، با تحمل مرارتها و مشکلات فراوان وظیفۀ الهی خود را به انجام رسانده اند و در راه انجام این وظیفۀ بزرگ، حبسها و شکنجه ها و شهادتها را به جان خریده و بدون لحظه ای درنگ، راه پر نشیب و فراز پاسداری از مکتب تشیع را پیموده اند.فقها برای عمل به رسالت تبلیغ، و حفظ و حراست امانت معصومین علیهم السّلام همواره با تلاشی پیگیر به تربیت شاگردانی مبرز همت گماشته و به بهترین وجه علوم اهل بیت را به آنان منتقل می کردند، ولی در همان حال از تودۀ مردم و نیازهای دینی آنان غافل نبوده اند. همیشه ارتباط مجتهدان بویژه مراجع تقلید با مردم عصر خود بر قرار بوده و مردم برای دریافت حکم الهی و بر طرف کردن نیاز فقهی خود، به سوی آنان می شتافتند.

[ویکی نور] صراط النجاة تألیف شیخ اعظم، شیخ مرتضی انصاری قدس سره
از عصر ائمه علیهم السّلام تا کنون در حوزه های علوم دینی رشته های مختلفی از علوم تدریس می شده است ولی درس فقه و مقدمات آن همواره در درجۀ نخست قرار داشته و اهمیت آن موجب گشته است که از پر رونق ترین رشتۀ علوم و معارف اسلامی به شمار آید.دانشمندان و محقّقان این رشته که در افواه علما به نام «فقهاء مکتب تشیع» شناخته می شوند، نزد دانش دوستان و عامّۀ مردم از احترام خاصی برخوردار بوده اند.
رسالت فقیهان در عرصۀ تفکر و تحقیق، تلاش برای استنباط احکام فقهی از منابع آن و در عرصۀ تبلیغ و ارشاد، ابلاغ احکام به جوامع انسانی و پاسخگویی به سؤالهای مردمی و شبهات برخاسته از جهل و عناد است، و باید اعتراف کرد که آنان در دو میدان تحقیق و تبلیغ موفق بوده و در تمام اعصار و قرون، با تحمل مرارتها و مشکلات فراوان وظیفۀ الهی خود را به انجام رسانده اند و در راه انجام این وظیفۀ بزرگ، حبسها و شکنجه ها و شهادتها را به جان خریده و بدون لحظه ای درنگ، راه پر نشیب و فراز پاسداری از مکتب تشیع را پیموده اند.
فقها برای عمل به رسالت تبلیغ، و حفظ و حراست امانت معصومین علیهم السّلام همواره با تلاشی پیگیر به تربیت شاگردانی مبرّز همت گماشته و به بهترین وجه علوم اهل بیت را به آنان منتقل می کردند، ولی در همان حال از تودۀ مردم و نیازهای دینی آنان غافل نبوده اند.همیشه ارتباط مجتهدان بویژه مراجع تقلید با مردم عصر خود بر قرار بوده و مردم برای دریافت حکم الهی و بر طرف کردن نیاز فقهی خود، به سوی آنان می شتافتند.
فقهای بزرگ شیعه برای تربیت شاگرد و رفع نیاز مردم تنها به گفتار و القای شفاهی احکام اکتفا نکرده بلکه برای مخاطبین خود نیز به فراخور سطح معلومات آنان رساله هایی نگاشته اند، که می توان آنها را به سه دسته تقسیم کرد:

[ویکی فقه] صراط النجاه (حاشیه شیخ انصاری). مؤلف این کتاب، شیخ اعظم، شیخ مرتضی انصاری قدس سره است.
از عصر ائمه علیهم السّلام تا کنون در حوزه های علوم دینی رشته های مختلفی از علوم تدریس می شده است ولی درس فقه و مقدمات آن همواره در درجۀ نخست قرار داشته و اهمیت آن موجب گشته است که از پر رونق ترین رشتۀ علوم و معارف اسلامی به شمار آید. دانشمندان و محققان این رشته که در افواه علما به نام «فقهاء مکتب تشیع» شناخته می شوند، نزد دانش دوستان و عامۀ مردم از احترام خاصی برخوردار بوده اند.رسالت فقیهان در عرصۀ تفکر و تحقیق، تلاش برای استنباط احکام فقهی از منابع آن و در عرصۀ تبلیغ و ارشاد، ابلاغ احکام به جوامع انسانی و پاسخگویی به سؤالهای مردمی و شبهات برخاسته از جهل و عناد است، و باید اعتراف کرد که آنان در دو میدان تحقیق و تبلیغ موفق بوده و در تمام اعصار و قرون، با تحمل مرارتها و مشکلات فراوان وظیفۀ الهی خود را به انجام رسانده اند و در راه انجام این وظیفۀ بزرگ، حبسها و شکنجه ها و شهادتها را به جان خریده و بدون لحظه ای درنگ، راه پر نشیب و فراز پاسداری از مکتب تشیع را پیموده اند.فقها برای عمل به رسالت تبلیغ، و حفظ و حراست امانت معصومین علیهم السّلام همواره با تلاشی پیگیر به تربیت شاگردانی مبرز همت گماشته و به بهترین وجه علوم اهل بیت را به آنان منتقل می کردند، ولی در همان حال از تودۀ مردم و نیازهای دینی آنان غافل نبوده اند. همیشه ارتباط مجتهدان بویژه مراجع تقلید با مردم عصر خود بر قرار بوده و مردم برای دریافت حکم الهی و بر طرف کردن نیاز فقهی خود، به سوی آنان می شتافتند.
رساله نگاری
فقهای بزرگ شیعه برای تربیت شاگرد و رفع نیاز مردم تنها به گفتار و القای شفاهی احکام اکتفا نکرده بلکه برای مخاطبین خود نیز به فراخور سطح معلومات آنان رساله هایی نگاشته اند، که می توان آنها را به سه دسته تقسیم کرد:(۱) رساله هایی که در آنها به بیان حکم شرعی به صورت واضح و دور از استدلالهای اصولی و روایی پرداخته شده است. این دسته از کتب، برای عموم مردم و مبتدیان دانش دینی به رشتۀ تحریر درآمده است. رساله هایی که امروزه از سوی مراجع عظام تقلید، به نام «توضیح المسائل» نگاشته و منتشر می شود، از این دسته است که مقلدان و عامۀ مردم می توانند با نظرات فقهی مرجع خود آشنا شوند و آنها را در زندگی روزانۀ خود عملی سازند.(۲) دستۀ دوم، کتابهایی است که فقهای عظام مسائل فقهی را همراه با برخی از ادلۀ شرعی آن بیان کرده اند. این گونه رساله ها اکنون در حوزه های علمیه به عنوان کتب سطح متوسط و عالی برای آشنایی طلاب علوم دینی به مبانی فقهی و اصولی و ورزیدگی آنان برای رسیدن به مراحل بالاتر تدریس می شود.(۳) دستۀ سوم کتابها و نوشتارهایی است که فقه را با استدلالهای خاص خود و همراه با نقد یا پذیرش نظریۀ دیگران بحث کرده است. بسیاری از این کتابها، دائرة المعارفی است از فقه و احکام شرعی.عالم سترگ و فقیه کم نظیر، مرحوم شیخ مرتضی انصاری (قدس سره) را می توان از معدود فقهایی خواند که در هر سه بخش آثار ارزشمندی از خود به یادگار گذاشته است.برخی از این آثار به جهت دقت و ژرفنگری خاصی که در آنها به کار برده است، در حوزه های علمیه به عنوان متون درسی فقه و اصول تدریس می شود.این رساله که پیش روی شماست مجموعه ای از مسائل مورد نیاز عموم مردم است که از فتاوی شیخ انصاری رحمة الله علیه توسط حاج شیخ محمد علی یزدی جمع آوری شده و به امضای ایشان رسیده است.گرچه متن این رساله، خود، کتاب ارزشمندی است، ولی حواشی هفت نفر از فقهای بزرگ که برخی از آنان از شاگردان مبرز شیخ به شمار می آیند، ارزش آن را دو چندان نموده است که نه تنها ره گشای طلاب علوم دینی و حتی مجتهدان برای رسیدن به نظرات آنان می باشد، بلکه برای عامۀ مردم نیز مفید است.
تصحیح کتاب
پس از آن که کنگرۀ بزرگداشت شیخ اعظم انصاری تصمیم بر احیای این اثر ارزشمند گرفت، و نسخه های متعددی از آن را تهیه کرد. کار تصحیح و آماده سازی آن برای چاپ و نشر را به محمد حسین فلاح زادۀ ابرقویی واگذار کرد که این مهم این گونه به انجام رسید:۱- برای تصحیح کتاب، نسخه ای که جناب حجة الاسلام و المسلمین شیخ محمد باقر حسن پور در اختیار کنگره قرار داده بود، چون از سایر نسخ حواشی بیشتری داشت، به عنوان متن اصلی انتخاب شد.۲- موارد ابهام و اشکال و اختلاف نسخه ها با استفاده از نسخۀ مجلس شورای اسلامی و نسخۀ کتابخانۀ مرحوم آیة الله العظمی نجفی مرعشی رحمة الله علیه مرتفع گردید و در برخی موارد که ابهامی در حواشی وجود داشت، از نسخه های متعدد مجمع المسائل که حواشی شیخ انصاری را در برداشت، استفاده شد.۳- غلطهای املایی و چاپی مسلم و قطعی، بدون توضیح و علامتگذاری اصلاح شد.۴- در مواردی که عبارت متن رسا نبود و تنها با افزودن کلمه ای ابهام بر طرف می شد، کلمات اضافی یا توضیحی، داخل آورده شد.۵- موارد اختلاف نسخ نیز، داخل همراه با رمز آن نسخه آورده شد.
نسخه های کتاب
...

پیشنهاد کاربران

بپرس