شیمی تجزیه

شیمی تجزیه ( Analytical Chemistry ) شاخه ای از دانش بنیادین شیمی است که به مطالعه روش های جداسازی، شناسایی و بررسی کمی اجزای طبیعی یا مصنوعی یک ماده می پردازد. انواع آنالیز و تجزیه و تحلیل که در این دانش به کار گرفته می شوند در یک نگاه کلی به دو دستهٔ کمّی و کیفی تقسیم می شوند. در تجزیهٔ کیفی نوع اجزای موجود در نمونه تعیین می شود و در تجزیهٔ کمّی مقدار یا غلظت هر یک از این اجزا تعیین می شود. در حالت کلی آنالیز کیفی بر آنالیز کمّی تقدم دارد در واقع ابتدا نوع اجزا و سپس مقادیر کمّی آن ها تعیین می شود. روش های تجزیه به دو دسته روش های کلاسیک و روش های دستگاهی تقسیم می شوند. روش های کلاسیک که به روش های شیمی تَر هم شهرت دارند از ابزار یا سامانه های سنجش چندان پیشرفته ای بهره نمی برند. اصلی ترین انواع روشی دستگاهی سامانه ها و دستگاه های تجزیه و تحلیل نقش اساسی را ایفا می کنند. از جملهٔ روش های ابزاری میایی، روش های طیف سنجی و روش های کروماتوگرافی اشاره کرد.
عبارت است از بافتی کلان که ما قصد اندازه گیری یون منیزیم را در یک محلول داریم اما روشی اتخاذ کرده مطلوب نیست. عامل مهم سوم سرعت است برای مثال در حینخون شخص انجام شود ونتیجه این آزمایش در ادامه روند جراحی اثرگذار است در چنین مواردی به کار بردن یک روش زمان گیر مطلوب نخواهد بود و در نهایت این که روش ما از لحاظ اقتصادی مقرون به صرفه باشد نیز حائز اهمیت است. و این دستگاه خیلی به درد بخور است
با وجود آن که علم شیمی تجزیه امروزه تحت اثر عمده روش های ابزاری قرار دارد با این حال این روش هاشیمی تجزیه را تشکیل می دهند و هم چنین اساس بسیاری از ابزارها و سامانه های اندازه گیری بر روش های کلا
آنالیز کیفی وجود یا نبود یک ترکیب در یک نمونه را معین می کند ولی در رابطه با جرم یا غلظت ترکیب های یاد شده اطلاعیداست این نوع آنالیز با «اندازه گیری مقدار» سر و
آزمون های شیمیایی بیشماری وجود دارند که کارکرد کیفی دارند از جمله «آزمون اسید» که در تشخیص طلا کاربرد دارد یا «آزمون کسل - مایر» که برای تعیین وجود خون کاربرد دارد.
آزمون شعله نیز از روش های آنالیز کیفی می باشد. در این آزمایش شعله در اثر تماس با محلول آنالیت های خاص تغییر رنگ می دهد. به عنوان مثال کات کبود به دلیل آن که حاوی یون های مس مس باشد به شعله رنگ سبز می دهد. البته صرف تحلیل رنگ شعله با چشم غیر مسلح نتیجه این آزمون را قابل اعتماد نمی کند بلکه اغلب این نورهای تغییر رنگ داده را به عنوان ورودی به دستگاه طیف بین استفاده کرده و از روی طیف حاصله و تططبیق آن با طیف های اتمی به وجود یا نبود عنصر یا ترکیب خاصی در نمونه اولیه پی می برند. رابرت بونزن و همکارش گوستاو کیرشهف پیشگام بهره گیری از آزمون شعله بودند و با همین روش هنگام بررسی طیف ناشی از یک سنگ معدنی لیتیم دار دو عنصر جدید روبیدیم ( Rb ) و سزیم ( Cs ) را کشف نمودند.

شیمی تجزیه (مجله). شیمی تجزیه یک ژورنال علمی دوسالانه است که از سال ۱۹۲۹ توسط انجمن شیمی آمریکا منتشر می شود. فهرستی شامل خدمات چکیده های شیمی، CAB بین المللی، خدمات اطلاعاتی ابسکو، پروکوئست، پاب مد، اسکوپوس و نمایه استنادی علوم است. مطابق گزارش استنادی مجلات، در سال ۲۰۱۴ ضریب تأثیر آن را ۵٫۶۳۶ قرار داده است. [ ۱] سردبیر آن جاناتان وی. سوئدلر از دانشگاه ایلینویز ) است.

شیمی تجزیه (analytical chemistry)
شاخه ای از علم شیمی، برای بررسی و تعیین ترکیب مواد شیمیایی. در تجزیۀ کیفی، ترکیب های شیمیایی را در نمونه مفروض شناسایی و در تجزیۀ کمّی، مقدار ترکیب خاصی را که در نمونه وجود دارد، برحسب درصد، تعیین می کنند. در روش های کیفی ساده از خواص مشخص عناصر یا ترکیب هایی استفاده می کنند که به آسانی مشاهد ه شدنی اند مثلاً در آزمون شعله، از رنگ های مختلف شعله براثر قراردادن ترکیب های کاتیونهای فلزی در شعلۀ داغ بهره می گیرند. در مواردی که غلظت ماده کم است یا چند ماده با خواص مشابه وجود دارد، روش های پیچیده و دقیق تری مانند روش های طیف بینی به کار می برند. در بسیاری از روش های تجزیۀ کمّی، در مراحل اولیه، ماده ای را که قرار است اندازه گیری شود از نمونۀ مورد آزمون استخراج و تخلیص می کنند. در مراحل نهایی عملِ تجزیه ممکن است از اندازه گیری جرم (جرم سنجی) یا حجم ماده (حجم سنجی) یا تیترسنجی استفاده کنند یا بعضی از روش هایی را به کار برند که از ابتدا برای تجزیۀ کیفی ابداع شده اند. طیف بینی فلوئورسان و جذبی، کروماتوگرافی، الکتروفورز و قطبی نگاری (پلاروگرافی) از آن جمله اند. با بسیاری از روش های جدید می توان اندازه گیری کمّی را با ابزارهای آشکارسازیی صورت داد که هم زمان فرآیند استخراج را نیز صورت می دهند. کروماتوگرافی گاز ـ مایع از آن جمله است.