تاج الدین حسن بن امیر حسین گورکان جلایرى ملقب به شیخ حسن بزرگ ( درگذشته ۱۳۵۶ میلادی ) پایه گذار دودمان جلایریان در ایران و عراق امروزی در سال ۱۳۳۶ میلادی بود. حسن جلایر[ ۱] یا حسن الجطایی[ ۲] اولین فرمانروا از چندین فرمانروای مستقل جلایری در عراق و مرکز ایران بود.
او فرزند امیرحسین جلایر و اولجتی خاتون دختر ارغون خان بود. [ ۳] خواهرش سویورغتمیش خاتون با اولجایتو خان ازدواج کرده بود. او احتمالاً در زمان فرمانداری اران ( حدود 1312 ) [ ۴] و خراسان ( حدود 1322 ) با پدرش زندگی می کرد. [ ۵] حسن بزرگ در سال 1323 با بغداد خاتون دختر امیر چوپان ازدواج کرد. [ ۶] چوپان تأثیرگذارترین فرد دربار ابوسعید بهادر بود. با این حال، ایلخان به زودی شیفته بغداد خاتون شد و به دنبال طلاق او از حسن بزرگ بود. چوپان آن دو را به قره باغ فرستاد تا بغداد خاتون را از ذهن ابوسعید خلاص کند، اما این تلاش ناکام ماند و بغداد خاتون مجبور به ازدواج با ایلخان شد. پس از قتل چوپان در سال 1327، بغداد خاتون و وزیر اعظم غیاث الدین بن راشد الدین برای نفوذ بر ابوسعید با هم رقابت کردند. غیاث الدین شایعه کرد که بغداد خاتون و حسن بزرگ در حال توطئه علیه ایلخان هستند. حسن بزرگ در سال 1331 دستگیر شد. مادرش اولجتی، ایلخان را متقاعد کرد که جان او را ببخشد و به جای او در قلعه کماه زندانی شد. [ ۷] اما در سال 1332 وی تبرئه شد و به فرمانداری روم اعزام شد. در زمان حیات ابوسعید، حسن بزرگ نیز توسط غیاث الدین فراخوانده شد تا به توقف تخلفات مالیاتی در شرق ایران کمک کند.
در سال ۷۲۳، بغداد خاتون دختر زیبا و بااستعداد امیرچوپان را به همسری برگزید، در ۷۲۵ ابوسعید عاشق بغدادخاتون ( با اینکه با شیخ حسن ازدواج کرده بود ) شد و او را از پدرش امیرچوپان خواستگاری کرد، امیرچوپان به ناچار دخترش و شیخ حسن را به قراباغ فرستاد تا از ابوسعید دور باشند. ابوسعید در ۷۲۸ امیر چوپان و دیگر پسرانش را کشت و شیخ حسن مجبور شد از زنش ( که گفته می شود خیلی دوستش داشت ) جدا شود تا ابوسعید با بغدادخاتون ازدواج کند، به عنوان پاداش شیخ حسن به عنوان امیرالامراء ( قدرتمندترین منصب مهم نظامی و فرمانداری لشکریان در کل ایلخانان ) منصوب و یک دختر با اصل و نسب بسیار زیاد زیباروی به عنوان همسر و نیمی از دارایی ها و اموال بسیار زیاد عظیم امیرچوپان بهش داده شد و در نزد ابوسعید که اکنون بدون امیرچوپان با اقتدار فرمان می راند تقرب بسیار پیدا کرد. [ ۸]
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفاو فرزند امیرحسین جلایر و اولجتی خاتون دختر ارغون خان بود. [ ۳] خواهرش سویورغتمیش خاتون با اولجایتو خان ازدواج کرده بود. او احتمالاً در زمان فرمانداری اران ( حدود 1312 ) [ ۴] و خراسان ( حدود 1322 ) با پدرش زندگی می کرد. [ ۵] حسن بزرگ در سال 1323 با بغداد خاتون دختر امیر چوپان ازدواج کرد. [ ۶] چوپان تأثیرگذارترین فرد دربار ابوسعید بهادر بود. با این حال، ایلخان به زودی شیفته بغداد خاتون شد و به دنبال طلاق او از حسن بزرگ بود. چوپان آن دو را به قره باغ فرستاد تا بغداد خاتون را از ذهن ابوسعید خلاص کند، اما این تلاش ناکام ماند و بغداد خاتون مجبور به ازدواج با ایلخان شد. پس از قتل چوپان در سال 1327، بغداد خاتون و وزیر اعظم غیاث الدین بن راشد الدین برای نفوذ بر ابوسعید با هم رقابت کردند. غیاث الدین شایعه کرد که بغداد خاتون و حسن بزرگ در حال توطئه علیه ایلخان هستند. حسن بزرگ در سال 1331 دستگیر شد. مادرش اولجتی، ایلخان را متقاعد کرد که جان او را ببخشد و به جای او در قلعه کماه زندانی شد. [ ۷] اما در سال 1332 وی تبرئه شد و به فرمانداری روم اعزام شد. در زمان حیات ابوسعید، حسن بزرگ نیز توسط غیاث الدین فراخوانده شد تا به توقف تخلفات مالیاتی در شرق ایران کمک کند.
در سال ۷۲۳، بغداد خاتون دختر زیبا و بااستعداد امیرچوپان را به همسری برگزید، در ۷۲۵ ابوسعید عاشق بغدادخاتون ( با اینکه با شیخ حسن ازدواج کرده بود ) شد و او را از پدرش امیرچوپان خواستگاری کرد، امیرچوپان به ناچار دخترش و شیخ حسن را به قراباغ فرستاد تا از ابوسعید دور باشند. ابوسعید در ۷۲۸ امیر چوپان و دیگر پسرانش را کشت و شیخ حسن مجبور شد از زنش ( که گفته می شود خیلی دوستش داشت ) جدا شود تا ابوسعید با بغدادخاتون ازدواج کند، به عنوان پاداش شیخ حسن به عنوان امیرالامراء ( قدرتمندترین منصب مهم نظامی و فرمانداری لشکریان در کل ایلخانان ) منصوب و یک دختر با اصل و نسب بسیار زیاد زیباروی به عنوان همسر و نیمی از دارایی ها و اموال بسیار زیاد عظیم امیرچوپان بهش داده شد و در نزد ابوسعید که اکنون بدون امیرچوپان با اقتدار فرمان می راند تقرب بسیار پیدا کرد. [ ۸]
wiki: شیخ حسن جلایر