بغداد خاتون

لغت نامه دهخدا

بغدادخاتون. [ ب َ ] ( اِخ ) نام همسر سلطان ابوسعید آخرین پادشاه ایلخانیان از خاندان چنگیزی و دختر امیر دمشق بن امیر چوپان است. وی امیر الامرای پادشاه مزبور بوده و بجمال صورت و کمال معنی شهرت داشته است. و رجوع به حبیب السیر ج 3 و جامع التواریخ رشیدی واز سعدی تا جامی و تاریخ گزیده و تاریخ مغول شود.

فرهنگ فارسی

نام همسر سلطان ابو سعید آخرین پادشاه ایلخانیان از خاندان چنگیزی و دختر امیر دمشق بن امر چوپان است وی امر الامرای پادشاه مزبور بوده و بجمال صورت و کمال معنی شهرت داشته است ٠

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] بَغْدادْ خاتون (د ربیع الآخر ۷۳۶/ دسامبر ۱۳۵۵)، دختر امیر چوپان سلدوز و همسر سلطان ابوسعید بهادرخان (حک ۷۱۷-۷۳۶ق / ۱۳۱۷- ۱۳۳۵م ) می باشد.
بغداد خاتون پیش از ازدواج با ابوسعید، در ۷۲۳ق /۱۳۲۳م به عقد امیر شیخ حسن بن امیر حسین گورکان جلایر - که بعدها به شیخ حسن بزرگ شهرت یافت - درآمد. اما سلطان ابوسعید که عشق و علاقه ای بسیار به او داشت .
خواستگاری ابوسعید
در ۷۲۵ق یکی از محرمان خود را نزد امیر چوپان فرستاد و از او خواست تا دخترش را از شیخ حسن گرفته ، به عقد وی در آوَرَد. امیر چوپان با تقاضای ابوسعید به شدت مخالفت کرد و همین سبب شد تا سلطان کینه چوپان و خاندانش را در دل گیرد. از آن سوی ، امیر چوپان برای دور ساختن بغداد خاتون از ابوسعید، سلطان را به بهانه تغییر آب و هوا به بغداد برد و شیخ حسن و همسرش را نیز به قراباغ فرستاد. این کار ابوسعید را سخت دلتنگ کرد و او را برای دست یافتن به بغداد خاتون مصمم تر ساخت . پیش آمدهایی که پس از این موجب شد تا ستاره قدرت و شوکت امیر چوپان که از ۷۱۷ تا ۷۲۴ق در اوج خود بود، افول کند و ابوسعید او و پسرانش را در ۷۲۸ق /۱۳۲۸م به قتل برساند، نمی تواند بی ارتباط با این قضیه باشد.
ازدواج با ابوسعید
ابوسعید پس از قتل امیر چوپان و پسرانش ، خاصه دمشق خواجه - بر اساس یاسای چنگیزی که اگر پادشاهی زنی شوهردار را خواهان گردد، شوهر آن زن می باید با رضای تمام او را طلاق دهد و به پادشاه ببخشد - قاضی مبارکشاه را نزد شیخ حسن فرستاد و او را به وعده و وعید واداشت تا بغداد خاتون را طلاق دهد. گویند زنی دیگر به شیخ حسن بخشید تا او به جدایی از بغداد خاتون راضی گشت . پس از انقضای مدت شرعی ، بغداد خاتون رسماً به عقد ابوسعید درآمد. او محبوب ترین همسر سلطان بود و چنان تقربی داشت که ابوسعید او را لقب «خواندگار» داده بود.
اعتبار بغداد خاتون
...

دانشنامه آزاد فارسی

بَغداد خاتون ( ـ۷۳۶ق)
از زنان متنفذ ایران . دختر امیرچوپان سلدوز بود و در ۷۲۳ق به همسری امیر شیخ حسن جلایر درآمد. پس از مدتی، ابوسعید بهادرخان آخرین پادشاه ایلخانی (حک: ۷۱۷ـ۷۳۶ق) قاضی القضاة را به نزد امیر شیخ حسن فرستاد و او را به طلاق بغداد خاتون مجبور کرد و در ۷۲۵ق بغداد خاتون به ازدواج سلطان ابوسعید درآمد و ملقب به خواندگار (خداوندگار) شد. سلطان به سبب علاقه ای که به بغداد خاتون داشت ، اجازۀ مداخله در امور سیاست و مملکت به او داد. بغداد خاتون در کمال توانایی ، عزل و نصب سران مملکت و گرفتن اموال و بخشیدن مال را، به اتفاق خواجه غیاث الدّین وزیر، انجام می داد. در ۷۳۱ق، جمعی از مغرضان، او را متهم به مکاتبۀ پنهانی با شیخ حسن و توطئۀ قتل سلطان کردند. ابوسعید دستور دستگیری و کشتن امیر شیخ حسن را صادر کرد، ولی با وساطت عمه اش که مادر شیخ حسن بود، او را همراه مادرش در قلعۀ کاخ زندانی کرد. بغداد خاتون نیز از چشم ابوسعید افتاد، اما مدتی بعد چون بی گناهی او ثابت شد، ابوسعید، مغرضان را به قتل رساند و بغداد خاتون مجدداً مورد عنایت قرار گرفت . پس از درگذشت ابوسعید، چون متهم به قتل او شد، یکی از خواجه سرایان دربار وی را در حمام به قتل رساند.

پیشنهاد کاربران

بپرس