شورای کبیر مغان در سال ۱۱۴۸ ه. ق. به دعوت نادر شاه و برای تصدیق سلطنت او، پس از پیروزی بر دشمنان خارجی و آرام ساختن اوضاع داخلی در محل التقاء رودخانه های ارس و کر ( موسوم به سوقویشان که اکنون در جمهوری آذربایجان است ) منعقد گردید.
در این شورا نادر در برابر بزرگان، حکم رانان و کدخدایان اعلام کرد که آنچه می بایست انجام داده است و تصمیم به کناره گیری از کارها و استراحت دارد. بزرگان کشور که می دانستند او مایل به سلطنت است به اتفاق آرا، وی را به سلطنت برگزیدند. [ ۴]
یکی از رجال دعوت شده به شورا، میرزا محمد رحیم شیخ الاسلام اصفهان بود که در مقابل معترضی که گفت: نادر باید از شاهزاده گان باشد و او از خانواده اصیلی نیست و پدر او پوستین دوز بوده است، چنین استدلال می کند که: طبق ایات قرانی پیامبران، امامان و خلفا صاحب حرفه و شغل بوده اند و پادشاهی و بزرگی و عزت و احترام را خدا تعیین می کند نه خانواده و شغلی که انها داشته اند. نادر پس از شنیدن این مباحثه، دستور به خفه کردن معترض و اهدا کردن یک کت وجامه گرانبها به میرزا عبدالرحیم ( محمد رحیم ) شیخ الاسلام می کند. [ ۵]
به این ترتیب شاه عباس سوم خلع شد و نادر در همان سال تاجگذاری کرد.
از دیگر شرکت کنندگان در این شورا، میرزا ابوتراب جد بزرگ محمدعلی فروغی بود که نمایندگی اصفهان را بر عهده داشت. [ ۶]
در اواخرِ سالِ ۱۱۴۸ ه. ق/۱۷۳۵ م، نادر احساس کرد که از طریقِ سلسله پیروزی هایش به اعتبارِ کافی دست یافته و موقعیتِ نظامیِ لازم را به اندازهٔ کافی تأمین کرده است که خود تاج و تخت را به دست گیرد. [ ۷] محمدکاظم مروی می گوید نادر در آغاز، اندیشه اش برای میل به پادشاهی را ابراز نمی کرد و حتی به نزدیک ترین دوستانش چیزی نگفت. تنها پس از جشنِ شکار در چول مغان، رازِ خویش را بر دوستانِ نزدیکش فاش کرد. او نیازِ ایران به یک فرمانروا را بیان کرد و اینکه او تنها کسی است که همه اطاعتش می کنند. دوستانش که شامل کسانی مانند تهماسب خان جلایر و حسنعلی معیرباشی می شدند، مخالفتی نکردند، اما حسنعلی نظری نداد. نادر خودش به آنان یادآوری کرد که در سنجش با بسیاری دیگر در ایران، تنها کسانی هستند که باید تسلیمِ زیاده رویِ او نشوند و تهماسب یا عباس سوم را بر او مقدم دارند. حسنعلی در پاسخِ نادر که از چراییِ سکوتش پرسید، گفت بهتر است با دعوت از همهٔ بزرگانِ کشور، سندی به مهر و امضا برسد تا آنگاه نادر با رضایتِ عمومی بر تخت نشیند. نادر تیزبینیِ او را ستود و چنین دستور داد. [ ۸] در تابستان ۱۱۴۸ ه. ق/۱۷۳۵ م، نادر به سراسرِ ایران رقم فرستاد و از حاکمان، رییسان، قاضیان، عالمان، اشراف و اعیانِ ولایات خواست تا پس از اتمامِ کارِ بازگردانیِ ایروان به قلمرو ایران، برای سفر و شرکت در مجمعی در تبریز یا قزوین آماده شوند. اندکی بعد در پیام هایی، افراد را دقیقاً مشخص، و محلِ مجمع را دشتِ مُغان تعیین کرد. [ ۹] در شعبان ۱۱۴۸ ه. ق/ژانویهٔ ۱۷۳۶ م، او فرماندهانِ ارتش، حاکمان، اشراف، علما و رهبرانِ عشایری را از سراسرِ قلمرو صفویه در محوطهٔ وسیعی از دشت مغان گردآورد. [ ۱۰] در مغان نزدیک به یک ماه از دعوت شدگان پذیرایی شد. [ ۱۱] از بزرگان — شاید حدود ۲۰٬۰۰۰ نفر و ازجمله فرستادهٔ عثمانی، گنجعلی پاشا — مطلع شدند که نادر پس از آزادسازیِ ایران آرزو دارد که در خراسان بازنشسته شود و آنان آزاد بودند که یک صفوی را برای حکومت بر آنان انتخاب کنند. [ ۱۲] [ ۱۳] البته همه اعتراض کردند که فقط نادر باید شاه شان باشد. [ ۱۴] گفته می شود هنگامی که نادر شنید میرزا ابُوالْحسن روحانی اظهار داشت که «همه برای سلسلهٔ صفویه هستند»، آن روحانی را دستگیر و روز بعد خفه کرده است. [ ۱۵] سرانِ قوم از او خواستند تا حکومت را بپذیرد. در پاسخ نادر اعلام کرد که سه شرط دارد و از دعوت شدگان خواسته شد تا پس از مرگِ نادر، جانشینانش به رسمیت شناخته و اطاعت شوند و به آنان خیانت نشود. در ۲۱ شوال ۱۱۴۸ ه. ق/۵ مارس ۱۷۳۶، عالی ترین اعضای دعوت شدگان در حضورِ نادر جمع شدند و از او خواستند تا پادشاهی را بپذیرد. نادر مجدداً ابتدا از پذیرش خودداری کرد اما سرانجام پذیرفت. [ ۱۶] پس از چند روز جلسات، مجمعْ نادر را به عنوان پادشاهِ قانونی اعلام کرد. شاهِ تازه منصوب سخنرانی کرد تا از تصمیمِ حاضران قدردانی کند. وی اعلام کرد که به محضِ رسیدن به پادشاهی، بعضی از اعمالِ دینی را که توسط شاه اسماعیل یکم ( حک. ۱۵۰۱–۱۰۲۴ م ) پایه گذاری شده بودند و ایران را به بی نظمی فرو می بردند، متروک می کند، مانند سَبِّ سه خلیفهٔ اول، ابوبکر، عمر و عثمان، که به اصطلاحِ سنی ها «خُلَفای راشِدین» خوانده شدند، و رَفْض ( انکار حق آنها برای اداره جامعه مسلمانان ) . نادر تصریح کرد که شیعه دوازده امامی به افتخارِ امام ششم، جعفر صادق به عنوان «مذهب جعفری» شناخته می شود که به عنوانِ مرجعِ اصلیِ آن دانسته می شود. نادر خواست که با این مذهب دقیقاً مانند چهار مذهبِ اهل سنت که به طورِ سنتی به رسمیت شناخته شده اند، رفتار شود. همهٔ افرادِ حاضر در مغان موظف بودند سندی را امضا کنند که حاکی از توافق شان با نظراتِ نادر بود. [ ۱۷] [ ۱۸] درست پیش از مراسمِ تاجگذاریِ رسمی اش در ۸ مارس ۱۷۳۶ م، نادر ۵ شرط برای صلح با امپراتوریِ عثمانی مشخص کرد، بیشترین چیزی که او در طی ده سالِ آینده به جستجویش ادامه داد. آن ها عبارت بودند از:
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفدر این شورا نادر در برابر بزرگان، حکم رانان و کدخدایان اعلام کرد که آنچه می بایست انجام داده است و تصمیم به کناره گیری از کارها و استراحت دارد. بزرگان کشور که می دانستند او مایل به سلطنت است به اتفاق آرا، وی را به سلطنت برگزیدند. [ ۴]
یکی از رجال دعوت شده به شورا، میرزا محمد رحیم شیخ الاسلام اصفهان بود که در مقابل معترضی که گفت: نادر باید از شاهزاده گان باشد و او از خانواده اصیلی نیست و پدر او پوستین دوز بوده است، چنین استدلال می کند که: طبق ایات قرانی پیامبران، امامان و خلفا صاحب حرفه و شغل بوده اند و پادشاهی و بزرگی و عزت و احترام را خدا تعیین می کند نه خانواده و شغلی که انها داشته اند. نادر پس از شنیدن این مباحثه، دستور به خفه کردن معترض و اهدا کردن یک کت وجامه گرانبها به میرزا عبدالرحیم ( محمد رحیم ) شیخ الاسلام می کند. [ ۵]
به این ترتیب شاه عباس سوم خلع شد و نادر در همان سال تاجگذاری کرد.
از دیگر شرکت کنندگان در این شورا، میرزا ابوتراب جد بزرگ محمدعلی فروغی بود که نمایندگی اصفهان را بر عهده داشت. [ ۶]
در اواخرِ سالِ ۱۱۴۸ ه. ق/۱۷۳۵ م، نادر احساس کرد که از طریقِ سلسله پیروزی هایش به اعتبارِ کافی دست یافته و موقعیتِ نظامیِ لازم را به اندازهٔ کافی تأمین کرده است که خود تاج و تخت را به دست گیرد. [ ۷] محمدکاظم مروی می گوید نادر در آغاز، اندیشه اش برای میل به پادشاهی را ابراز نمی کرد و حتی به نزدیک ترین دوستانش چیزی نگفت. تنها پس از جشنِ شکار در چول مغان، رازِ خویش را بر دوستانِ نزدیکش فاش کرد. او نیازِ ایران به یک فرمانروا را بیان کرد و اینکه او تنها کسی است که همه اطاعتش می کنند. دوستانش که شامل کسانی مانند تهماسب خان جلایر و حسنعلی معیرباشی می شدند، مخالفتی نکردند، اما حسنعلی نظری نداد. نادر خودش به آنان یادآوری کرد که در سنجش با بسیاری دیگر در ایران، تنها کسانی هستند که باید تسلیمِ زیاده رویِ او نشوند و تهماسب یا عباس سوم را بر او مقدم دارند. حسنعلی در پاسخِ نادر که از چراییِ سکوتش پرسید، گفت بهتر است با دعوت از همهٔ بزرگانِ کشور، سندی به مهر و امضا برسد تا آنگاه نادر با رضایتِ عمومی بر تخت نشیند. نادر تیزبینیِ او را ستود و چنین دستور داد. [ ۸] در تابستان ۱۱۴۸ ه. ق/۱۷۳۵ م، نادر به سراسرِ ایران رقم فرستاد و از حاکمان، رییسان، قاضیان، عالمان، اشراف و اعیانِ ولایات خواست تا پس از اتمامِ کارِ بازگردانیِ ایروان به قلمرو ایران، برای سفر و شرکت در مجمعی در تبریز یا قزوین آماده شوند. اندکی بعد در پیام هایی، افراد را دقیقاً مشخص، و محلِ مجمع را دشتِ مُغان تعیین کرد. [ ۹] در شعبان ۱۱۴۸ ه. ق/ژانویهٔ ۱۷۳۶ م، او فرماندهانِ ارتش، حاکمان، اشراف، علما و رهبرانِ عشایری را از سراسرِ قلمرو صفویه در محوطهٔ وسیعی از دشت مغان گردآورد. [ ۱۰] در مغان نزدیک به یک ماه از دعوت شدگان پذیرایی شد. [ ۱۱] از بزرگان — شاید حدود ۲۰٬۰۰۰ نفر و ازجمله فرستادهٔ عثمانی، گنجعلی پاشا — مطلع شدند که نادر پس از آزادسازیِ ایران آرزو دارد که در خراسان بازنشسته شود و آنان آزاد بودند که یک صفوی را برای حکومت بر آنان انتخاب کنند. [ ۱۲] [ ۱۳] البته همه اعتراض کردند که فقط نادر باید شاه شان باشد. [ ۱۴] گفته می شود هنگامی که نادر شنید میرزا ابُوالْحسن روحانی اظهار داشت که «همه برای سلسلهٔ صفویه هستند»، آن روحانی را دستگیر و روز بعد خفه کرده است. [ ۱۵] سرانِ قوم از او خواستند تا حکومت را بپذیرد. در پاسخ نادر اعلام کرد که سه شرط دارد و از دعوت شدگان خواسته شد تا پس از مرگِ نادر، جانشینانش به رسمیت شناخته و اطاعت شوند و به آنان خیانت نشود. در ۲۱ شوال ۱۱۴۸ ه. ق/۵ مارس ۱۷۳۶، عالی ترین اعضای دعوت شدگان در حضورِ نادر جمع شدند و از او خواستند تا پادشاهی را بپذیرد. نادر مجدداً ابتدا از پذیرش خودداری کرد اما سرانجام پذیرفت. [ ۱۶] پس از چند روز جلسات، مجمعْ نادر را به عنوان پادشاهِ قانونی اعلام کرد. شاهِ تازه منصوب سخنرانی کرد تا از تصمیمِ حاضران قدردانی کند. وی اعلام کرد که به محضِ رسیدن به پادشاهی، بعضی از اعمالِ دینی را که توسط شاه اسماعیل یکم ( حک. ۱۵۰۱–۱۰۲۴ م ) پایه گذاری شده بودند و ایران را به بی نظمی فرو می بردند، متروک می کند، مانند سَبِّ سه خلیفهٔ اول، ابوبکر، عمر و عثمان، که به اصطلاحِ سنی ها «خُلَفای راشِدین» خوانده شدند، و رَفْض ( انکار حق آنها برای اداره جامعه مسلمانان ) . نادر تصریح کرد که شیعه دوازده امامی به افتخارِ امام ششم، جعفر صادق به عنوان «مذهب جعفری» شناخته می شود که به عنوانِ مرجعِ اصلیِ آن دانسته می شود. نادر خواست که با این مذهب دقیقاً مانند چهار مذهبِ اهل سنت که به طورِ سنتی به رسمیت شناخته شده اند، رفتار شود. همهٔ افرادِ حاضر در مغان موظف بودند سندی را امضا کنند که حاکی از توافق شان با نظراتِ نادر بود. [ ۱۷] [ ۱۸] درست پیش از مراسمِ تاجگذاریِ رسمی اش در ۸ مارس ۱۷۳۶ م، نادر ۵ شرط برای صلح با امپراتوریِ عثمانی مشخص کرد، بیشترین چیزی که او در طی ده سالِ آینده به جستجویش ادامه داد. آن ها عبارت بودند از:
wiki: شورای کبیر مغان