شهرستان گَچساران از شهرستان های ایران در جنوب غربی استان کهگیلویه و بویراحمد است مرکز این شهرستان، شهر دوگنبدان است و در زمان های قبل همواره بخشی از ولایت فارس بوده است[ ۸] ولی در مقطعی کوتاه به همراه بهبهان به خوزستان الحاق شد و اکنون این منطقه بخشی از استان کهگیلویه و بویراحمد به حساب می آید. جمعیت این شهرستان در سال ۱۳۹۵، برابر با ۱۲۴۰۰ نفر بوده است. [ ۳]
شهرستان گچساران حدود ۴٬۶۸۳ کیلومتر مربع وسعت دارد. این شهرستان از شمال به شهرستان چرام از شمال غرب به شهرستان کهگیلویه از جنوب به شهرستان گناوه ( استان بوشهر ) از شرق و شمال شرقی به شهرستان ممسنی ( استان فارس ) و از غرب به شهرستان بهبهان ( استان خوزستان ) محدود می باشد.
درکتاب لغت نامه، علی اکبر دهخدا از دوگنبدان ذکر شده که دهی است از دهستان زیرکوه باشت بابوئی بخش گچساران از توابع شهرستان بهبهان واقع در ۲۳ هزار گزی شمال باختری گچساران و دارای ۲۵۰ تن سکنه است، آب آن از لوله کشی شرکت نفت و راه آن، اتومبیل رواست. این شهر که در متون تاریخی از آن به نام گنبد ملغان یا گنبد ملجان یادشده است از شهرهای آباد در مسیر راه شهر نوبندگان به ارجان بوده است و در کتاب جغرافیای تاریخی سرزمینهای خلافت شرقی از گای لسترنج دوگنبدان را با نام گنبد ملغان یا ملجان یا ملگان، جزئی از ولایت فارس ذکر کرده که در ساحل یکی از شعب رودخانه شیرین در مسیر نوبندگان به ارجان قراردارد؛ و در مورد موقعیت جغرافیایی و آب و هوای آن می گوید که شهر گنبد ملغان از جمله مناطق گرمسیری بوده و نخلستان آن شهرت دارد که در مجاورت کوه و ولایت بازرنگ و همچنین صرام ( چرام ) که زمستان آن به بسیار سرد بوده و حتی در فصل تابستان سر کوه آنجا برف داشته واقع است. مقدسی درقرن چهارم از قریه ویرانی درآنجا گفتگو کرده است و در فارسنامه ابن بلخی[ ۹] که در قرن ششم می زیسته از آن به عنوان شهری گرمسیری که آب روان دارد یاد کرده است. او از قلعه ای در دوگنبدان که آذوقه سه چهار سال محافظین قلعه را در آن نگه می دارد و هوای آن خنک است و همچنین از باغات میوه، غله، آب انبارعالی، مسجد جامع و قلعه های دیگری در شهر صحبت کرده است. یاقوت بن حموی از ملجان به صورت منطقه ای در فارس بین ارجان و شیراز با عنوان دهکده و قلعه، یاد می کند. از آنجا که رستاق گنبد ملجان در مرز شاهپور و در برابر ارجان قرار داشته می توان نزدیکی مکانی و همبستگی قدیمی این دو رستاق را محتمل شمرد. علاوه ابن بلخی، عبداله مستوفی نیز از وجود قلعه ای در نزدیکی شهر خبر می دهد که البته هنوز اثری از این ویرانه ها بدست نیامده است. دوگنبدان در جهانگشای نادری از تألیفات عصر افشاریه نیز یاد شده و ذکر کرده است که بقایای یک کاروانسرای قدیمی که شاید از دوران صفویه و باراندازی جهت مسافران خلیج فارس وجود دارد که در عصر حاضر درشش کیلومتری ورود به شهر از طرف جاده شیراز خوزستان و در کنار محل ژاندارمری و قبرستان قدیمی تا سال ۱۳۴۲ دیده می شد.
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفشهرستان گچساران حدود ۴٬۶۸۳ کیلومتر مربع وسعت دارد. این شهرستان از شمال به شهرستان چرام از شمال غرب به شهرستان کهگیلویه از جنوب به شهرستان گناوه ( استان بوشهر ) از شرق و شمال شرقی به شهرستان ممسنی ( استان فارس ) و از غرب به شهرستان بهبهان ( استان خوزستان ) محدود می باشد.
درکتاب لغت نامه، علی اکبر دهخدا از دوگنبدان ذکر شده که دهی است از دهستان زیرکوه باشت بابوئی بخش گچساران از توابع شهرستان بهبهان واقع در ۲۳ هزار گزی شمال باختری گچساران و دارای ۲۵۰ تن سکنه است، آب آن از لوله کشی شرکت نفت و راه آن، اتومبیل رواست. این شهر که در متون تاریخی از آن به نام گنبد ملغان یا گنبد ملجان یادشده است از شهرهای آباد در مسیر راه شهر نوبندگان به ارجان بوده است و در کتاب جغرافیای تاریخی سرزمینهای خلافت شرقی از گای لسترنج دوگنبدان را با نام گنبد ملغان یا ملجان یا ملگان، جزئی از ولایت فارس ذکر کرده که در ساحل یکی از شعب رودخانه شیرین در مسیر نوبندگان به ارجان قراردارد؛ و در مورد موقعیت جغرافیایی و آب و هوای آن می گوید که شهر گنبد ملغان از جمله مناطق گرمسیری بوده و نخلستان آن شهرت دارد که در مجاورت کوه و ولایت بازرنگ و همچنین صرام ( چرام ) که زمستان آن به بسیار سرد بوده و حتی در فصل تابستان سر کوه آنجا برف داشته واقع است. مقدسی درقرن چهارم از قریه ویرانی درآنجا گفتگو کرده است و در فارسنامه ابن بلخی[ ۹] که در قرن ششم می زیسته از آن به عنوان شهری گرمسیری که آب روان دارد یاد کرده است. او از قلعه ای در دوگنبدان که آذوقه سه چهار سال محافظین قلعه را در آن نگه می دارد و هوای آن خنک است و همچنین از باغات میوه، غله، آب انبارعالی، مسجد جامع و قلعه های دیگری در شهر صحبت کرده است. یاقوت بن حموی از ملجان به صورت منطقه ای در فارس بین ارجان و شیراز با عنوان دهکده و قلعه، یاد می کند. از آنجا که رستاق گنبد ملجان در مرز شاهپور و در برابر ارجان قرار داشته می توان نزدیکی مکانی و همبستگی قدیمی این دو رستاق را محتمل شمرد. علاوه ابن بلخی، عبداله مستوفی نیز از وجود قلعه ای در نزدیکی شهر خبر می دهد که البته هنوز اثری از این ویرانه ها بدست نیامده است. دوگنبدان در جهانگشای نادری از تألیفات عصر افشاریه نیز یاد شده و ذکر کرده است که بقایای یک کاروانسرای قدیمی که شاید از دوران صفویه و باراندازی جهت مسافران خلیج فارس وجود دارد که در عصر حاضر درشش کیلومتری ورود به شهر از طرف جاده شیراز خوزستان و در کنار محل ژاندارمری و قبرستان قدیمی تا سال ۱۳۴۲ دیده می شد.
wiki: شهرستان گچساران
