شِلَنگ ( به روسی: Шланг )
لوله ای توخالی و انعطاف پذیر است که برای حملِ
سیالات از یک محل به محل دیگر طراحی شده است. گاهی به شلنگ، لوله نیز گفته می شود، در حالی که شلنگ نرم و انعطاف پذیر است و لوله، سخت و محکم. معمولاً شلنگ به صورت
استوانه ای است که سطح مقطعی دایره وار دارد. در طراحی شلنگ عوامل متعددی نظیر کاربرد و عملکرد شلنگ، اندازه، فشار، وزن، طول، سازگاری شیمیایی، و چند معیارِ دیگر به طور مستقیم و غیرمستقیم دخیل است. شلنگ از یک ماده یا ترکیبی از مواد مختلف نظیر نایلون، پلی اورتان، پلی اتیلن، پی وی سی،
لاستیک طبیعی یا
لاستیک سنتزی بر اساس محیط زیست و فشارِ موردنیاز ساخته می شود. در سال های اخیر، شلنگ هایی نیز از ترکیب های مخصوص از
پلی اتیلن ( LDPE و به خصوص LLDPE ) تولید می شود. شلنگ از مواد دیگری همچون PTFE (
تفلون ) ، فولاد، یا سایر
فلزات نیز ساخته می شود. [ ۱]
واژهٔ «شِلَنگ» از
روسی ( шланг، با تلفظِ «شْلَنگ» ) وارد زبان فارسی شده است. [ ۲] روسی نیز آن را از زبان های
هلندی ( slang، به معنی مار، شلنگ ) و
آلمانی ( Schlange، به معنی مار ) [ ۳] گرفته است. [ ۴] معادل این واژه در زبان عربی،
خرطوم است که این واژه خرطوم در زبان فارسی به معنای
بینی دراز
جانوران است. [ ۵]
• شُل + نگ ( پسوند ابزارساز )
در طراحی شلنگ چند معیار در نظر گرفته می شود که کاربرد و اثربخشی با هم ترکیب شود. معیارها شامل اندازه، حداکثر فشار، وزن، طول، سیم پیچی بودن و سازگاری شیمیایی با محیط یا انتقال است.
برای دستیابی به مقاومت فشار بهتر، شلنگ ها با الیاف یا سیم های فلزی، اغلب از
فولاد ضد زنگ، تقویت می شوند، جایی که سیم های فلزی در صنعت شلنگ وارد می شوند و در مواد مورد استفاده در صنعت شلنگ قرار می گیرند، جایی که شلنگ ها با مدور تقویت می شوند، یا اشکال مارپیچ، برای حفظ این ساختارها، یا راه راه برای مقاومت در برابر فشار داخلی.
شلنگ ها را می توان در آب یا سایر محیط های مایع یا برای انتقال هوا یا گازهای دیگر استفاده کرد. شلنگ ها برای انتقال سیالات از طریق هوا یا محیط های سیال استفاده می شوند.
کاربردهای خاص شامل موارد زیر است:
• شلنگ باغچه برای آبیاری گیاهان در باغ یا چمن یا برای انتقال آب به آبپاش برای همین منظور استفاده می شود.
• شلنگ سخت برای آبیاری محصولات کشاورزی در آبیاری قطره ای استفاده می شود.
• شلنگ آتش نشانی توسط
آتش نشان ها برای انتقال آب به محل
آتش سوزی استفاده می شود.
• شلنگ هوا در غواصی زیر آب برای حمل هوا از کمپرسور سطحی یا مخزن های هوا استفاده می شود.
• شلنگ ها از زمانی که این فناوری توسط
جرج وستینگهاوس در سال ۱۸۶۸ اختراع شد در سیستم های ترمز بادی مورد استفاده قرار گرفته است.
• شلنگ ترمز هوای راه آهن که بین لوکوموتیوها و واگن های راه آهن استفاده می شود.
• شلنگ ترمز هوای کامیون که بین تراکتور و نیمه تریلر استفاده می شود.
•
جاروبرقی ها اغلب دارای شیلنگ های جاروبرقی انعطاف پذیر هستند تا سر تمیزکننده را به موتور متصل کنند. این شلنگ های جاروبرقی در زبان فارسی، لوله خرطومی نامیده می شوند. [ ۶]
