[ویکی فقه] شرایط حجیت عرف، امور لازم برای جواز تمسّک به عرف است.
شرایط حجیت عرف، شرایطی است که وجود آنها زمینه تمسک به عرف را آماده می سازد.
شرایط
این شرایط عبارت است از:۱. روش عرفی، مورد پذیرش عقل و پسند ذوق سلیم و خواسته عموم باشد؛۲. روش عرفی، از امور تکراری و شایع بین همه مردم باشد؛۳. روش عرفی یا باید از زمان گذشته رایج باشد و یا عرف معمول در زمان واقعه باشد؛ بنابراین، اگر روش عرفی بعد از زمان واقعه ای رایج شود، نسبت به آن، اعتبار و حجیت ندارد؛۴. توافقی بر خلاف عرف صورت نگرفته باشد؛ پس اگر بر خلاف عرف رایج، توافقی صورت گیرد، پیروی از آن عرف لزومی ندارد، زیرا عرف اگر چه به منزله شرط ضمنی در عقود و معاملات هم چون عقد بیع است، ولی با وجود شرط صریح از سوی بایع یا مشتری بر خلاف آن، دیگر زمینه ای برای تمسک به آن عرف باقی نمی ماند؛۵. نص معتبر، با عرف، مخالف نباشد، زیرا این مخالفت به منزله ردع و منع شارع از آن است.
شرایط حجیت عرف، شرایطی است که وجود آنها زمینه تمسک به عرف را آماده می سازد.
شرایط
این شرایط عبارت است از:۱. روش عرفی، مورد پذیرش عقل و پسند ذوق سلیم و خواسته عموم باشد؛۲. روش عرفی، از امور تکراری و شایع بین همه مردم باشد؛۳. روش عرفی یا باید از زمان گذشته رایج باشد و یا عرف معمول در زمان واقعه باشد؛ بنابراین، اگر روش عرفی بعد از زمان واقعه ای رایج شود، نسبت به آن، اعتبار و حجیت ندارد؛۴. توافقی بر خلاف عرف صورت نگرفته باشد؛ پس اگر بر خلاف عرف رایج، توافقی صورت گیرد، پیروی از آن عرف لزومی ندارد، زیرا عرف اگر چه به منزله شرط ضمنی در عقود و معاملات هم چون عقد بیع است، ولی با وجود شرط صریح از سوی بایع یا مشتری بر خلاف آن، دیگر زمینه ای برای تمسک به آن عرف باقی نمی ماند؛۵. نص معتبر، با عرف، مخالف نباشد، زیرا این مخالفت به منزله ردع و منع شارع از آن است.
wikifeqh: شروط_اعتبار_عرف