[ویکی فقه] شرایط تخصیص، امور مؤثر در صحت حمل عام بر خاص است.
شرایط تخصیص، به شرط هایی گفته می شود که در صحت حمل عام بر خاص تاثیر دارد.
شرایط
این شرایط عبارت است از:۱. وجود دو دلیل لفظی که میان آن دو تعارض بدوی باشد؛۲. موضوع یکی از دو دلیل عام و موضوع دیگری خاص خاصِ همان عام - باشد؛۳. دلالت دلیل خاص، قوی تر از دلیل عام، و خاص در حکم قرینه برای عام باشد؛ به بیان دیگر، عام اِبای از تخصیص نداشته و پذیرای آن باشد؛۴. حمل عام بر خاص سبب از بین رفتن تعارض بدوی گردد؛ به بیان دیگر، جمع عرفی ممکن باشد؛۵. دلیل خاص هم زمان یا قبل از فرارسیدن وقت عمل به عام، رسیده باشد، چون خاص برای عام بیان است و تاخیر بیان از زمان عمل در نظر عقل ناپسند می باشد؛۶. حمل عام بر خاص در نظر عرف مستهجن و قبیح نباشد.
عناوین مرتبط
عام آبی از تخصیص.
شرایط تخصیص، به شرط هایی گفته می شود که در صحت حمل عام بر خاص تاثیر دارد.
شرایط
این شرایط عبارت است از:۱. وجود دو دلیل لفظی که میان آن دو تعارض بدوی باشد؛۲. موضوع یکی از دو دلیل عام و موضوع دیگری خاص خاصِ همان عام - باشد؛۳. دلالت دلیل خاص، قوی تر از دلیل عام، و خاص در حکم قرینه برای عام باشد؛ به بیان دیگر، عام اِبای از تخصیص نداشته و پذیرای آن باشد؛۴. حمل عام بر خاص سبب از بین رفتن تعارض بدوی گردد؛ به بیان دیگر، جمع عرفی ممکن باشد؛۵. دلیل خاص هم زمان یا قبل از فرارسیدن وقت عمل به عام، رسیده باشد، چون خاص برای عام بیان است و تاخیر بیان از زمان عمل در نظر عقل ناپسند می باشد؛۶. حمل عام بر خاص در نظر عرف مستهجن و قبیح نباشد.
عناوین مرتبط
عام آبی از تخصیص.
wikifeqh: شرایط_تخصیص