[ویکی فقه] سیمای امام علی علیه السلام در قرآن (کتاب). سیمای امام علی در قرآن ترجمه فارسی سلیس و روان تفسیر « شواهد التنزیل لقواعد التفضیل» نوشته عبید الله بن عبد الله بن احمد معروف به حاکم حسکانی از مفسرین و عالمان قرن پنجم هجری است
در این کتاب آیاتی که توسط پیامبر ( ص) یا اهل بیت پیامبر( ع) درباره علی ( ع) و فاطمه زهراء ( س) و حسنین ( ع) تفسیر و تاویل شده و یا رأسا درباره آنها نازل شده است، جمع آوری شده است. و مولف همه روایاتی که نقل کرده، دارای سند است. برخی از روایت ها از ائمه اطهار( ع) و برخی از صحابه پیامبر( ص) نقل شده است. مؤلف در انتهای کتاب گفته من این جمع آوری را از روی شتاب انجام داده ام و این همه روایات موجود نیست و این کار را برای تکذیب کسانی که مدعی اند آیه ای درباره اهل بیت پیامبر( ص) نازل نشده است، انجام داده ام. بیشتر روایات وارده در این کتاب درباره علی( ع) و ولایت ایشان است.» به همین خاطر است که مترجم نام« سیمای امام علی در قرآن» را برای ترجمه این تفسیر برگزیده است.
انگیزه ترجمه
مترجم انگیزه ترجمه این تفسیر را اینگونه بیان می کند:« کتاب های( زیادی) به طور مستقل در خصوص آیات نازل شده درباره علی( ع) از طرف علمای اهل سنت تالیف شده است. در میان این کتاب ها شواهد التنزیل نظم و ترتیب جالبی دارد و همه روایات آن با ذکر سند است و گاهی برای یک حدیث چندین سند آورده است. در این کتاب ۲۱۰ آیه را به ترتیب سوره های قرآن آورده و در ذیل هر کدام روایاتی را از مشایخ خود نقل کرده است، مجموع این روایات که در تفسیر آن آیات آمده بیش از ۱۲۰۰ روایت است.مدت ها بود که با خود می اندیشیدم که این کتاب را به فارسی ترجمه کنم و آن را به هموطنانی که شیفته امیر المومنین هستند، تقدیم کنم ولی به این کار موفق نمی شدم، با اعلام سال جاری( ۱۳۷۹ ش) به عنوان سال امیر المومنین، این فکر در من تقویت شد و علاقه بیشتری به ترجمه این کتاب پیدا کردم، ولی در عین حال کار نوشتن تفسیر( کوثر) مرا از آن بازمی داشت تا اینکه روزی در این باره به قرآن تفأل کردم و این آیه در بالای صفحه سمت راست قرآن قرار داشت:« و هدوا الی الطّیب من القول و هدوا الی صراط الحمید» و به سوی سخن پاکیزه هدایت شدند و به سوی راه خداوند شایسته ستایش هدایت شدند. گویا که قرآن با من سخن می گفت و مرا به این کار تشویق می کرد، تردیدها از میان رفت و دیگر درنگ روا نبود، برای این کار مدتی نوشتن تفسیر را متوقف کردم و به ترجمه کتاب پرداختم.»
شیوه ترجمه
چون هدف مترجم از این ترجمه ارائه متن فارسی احادیث فضایل پنج تن آل عبا ( ع) بوده است، به همین خاطر اسناد و مدارک احادیث را حذف نموده زیرا ذکر اسناد ویژه اهل فن است و از آن جایی که این کتاب را برای عموم فارسی زبانان نوشته، بیان آنها به نظر بیهوده آمده است. وی در این باره گوید:« شیوه ما در ترجمه این کتاب چنین بود که سندهای روایات را نیاوردیم چون برای عموم سودی نداشت و اهل تحقیق هم در صورت نیاز به متن عربی مراجعه می کنند، همچنین روایاتی را که متن آنها تکراری بود ولی با سندهای دیگر هم نقل شده بود، نیاوردیم و به یکی از آنها بسنده کردیم ولی تذکر دادیم که این روایت با سندهای دیگر هم نقل شده است، البته اگر میان آن روایات تفاوت های مهمی بود همه را آوردیم. همچنین پاورقی های محقق محترم آقای محمودی را به همان دلیلی که در بالا گفتیم، ترجمه نکردیم و فقط در مواردی با استفاده از این پاورقی ها برخی از روایات متن را، در پاورقی به کتاب های دیگر نیز ارجاع دادیم. ضمنا برای تتمیم فایده، متن عربی روایات را هم آوردیم. البته در شماره آیات و گاهی در متن آیات اشتباهاتی بود که تصحیح کردیم.»
ویژگی های ترجمه
...
در این کتاب آیاتی که توسط پیامبر ( ص) یا اهل بیت پیامبر( ع) درباره علی ( ع) و فاطمه زهراء ( س) و حسنین ( ع) تفسیر و تاویل شده و یا رأسا درباره آنها نازل شده است، جمع آوری شده است. و مولف همه روایاتی که نقل کرده، دارای سند است. برخی از روایت ها از ائمه اطهار( ع) و برخی از صحابه پیامبر( ص) نقل شده است. مؤلف در انتهای کتاب گفته من این جمع آوری را از روی شتاب انجام داده ام و این همه روایات موجود نیست و این کار را برای تکذیب کسانی که مدعی اند آیه ای درباره اهل بیت پیامبر( ص) نازل نشده است، انجام داده ام. بیشتر روایات وارده در این کتاب درباره علی( ع) و ولایت ایشان است.» به همین خاطر است که مترجم نام« سیمای امام علی در قرآن» را برای ترجمه این تفسیر برگزیده است.
انگیزه ترجمه
مترجم انگیزه ترجمه این تفسیر را اینگونه بیان می کند:« کتاب های( زیادی) به طور مستقل در خصوص آیات نازل شده درباره علی( ع) از طرف علمای اهل سنت تالیف شده است. در میان این کتاب ها شواهد التنزیل نظم و ترتیب جالبی دارد و همه روایات آن با ذکر سند است و گاهی برای یک حدیث چندین سند آورده است. در این کتاب ۲۱۰ آیه را به ترتیب سوره های قرآن آورده و در ذیل هر کدام روایاتی را از مشایخ خود نقل کرده است، مجموع این روایات که در تفسیر آن آیات آمده بیش از ۱۲۰۰ روایت است.مدت ها بود که با خود می اندیشیدم که این کتاب را به فارسی ترجمه کنم و آن را به هموطنانی که شیفته امیر المومنین هستند، تقدیم کنم ولی به این کار موفق نمی شدم، با اعلام سال جاری( ۱۳۷۹ ش) به عنوان سال امیر المومنین، این فکر در من تقویت شد و علاقه بیشتری به ترجمه این کتاب پیدا کردم، ولی در عین حال کار نوشتن تفسیر( کوثر) مرا از آن بازمی داشت تا اینکه روزی در این باره به قرآن تفأل کردم و این آیه در بالای صفحه سمت راست قرآن قرار داشت:« و هدوا الی الطّیب من القول و هدوا الی صراط الحمید» و به سوی سخن پاکیزه هدایت شدند و به سوی راه خداوند شایسته ستایش هدایت شدند. گویا که قرآن با من سخن می گفت و مرا به این کار تشویق می کرد، تردیدها از میان رفت و دیگر درنگ روا نبود، برای این کار مدتی نوشتن تفسیر را متوقف کردم و به ترجمه کتاب پرداختم.»
شیوه ترجمه
چون هدف مترجم از این ترجمه ارائه متن فارسی احادیث فضایل پنج تن آل عبا ( ع) بوده است، به همین خاطر اسناد و مدارک احادیث را حذف نموده زیرا ذکر اسناد ویژه اهل فن است و از آن جایی که این کتاب را برای عموم فارسی زبانان نوشته، بیان آنها به نظر بیهوده آمده است. وی در این باره گوید:« شیوه ما در ترجمه این کتاب چنین بود که سندهای روایات را نیاوردیم چون برای عموم سودی نداشت و اهل تحقیق هم در صورت نیاز به متن عربی مراجعه می کنند، همچنین روایاتی را که متن آنها تکراری بود ولی با سندهای دیگر هم نقل شده بود، نیاوردیم و به یکی از آنها بسنده کردیم ولی تذکر دادیم که این روایت با سندهای دیگر هم نقل شده است، البته اگر میان آن روایات تفاوت های مهمی بود همه را آوردیم. همچنین پاورقی های محقق محترم آقای محمودی را به همان دلیلی که در بالا گفتیم، ترجمه نکردیم و فقط در مواردی با استفاده از این پاورقی ها برخی از روایات متن را، در پاورقی به کتاب های دیگر نیز ارجاع دادیم. ضمنا برای تتمیم فایده، متن عربی روایات را هم آوردیم. البته در شماره آیات و گاهی در متن آیات اشتباهاتی بود که تصحیح کردیم.»
ویژگی های ترجمه
...