سیرش اکسیژن

سیرش اکسیژن (پزشکی). سیرش اکسیژن ( انگلیسی: Oxygen saturation ) یا اشباع اکسیژن کسری از هموگلوبین اشباع شده با اکسیژن نسبت به هموگلوبین کل ( غیراشباع + اشباع ) در خون است. بدن انسان به تعادل بسیار دقیق و مشخصی از اکسیژن در خون نیاز دارد و آن را پایش و تنظیم می کند. سطح اشباع اکسیژن خون شریانی طبیعی در انسان ۹۵ تا ۱۰۰ درصد است. اگر سطح آن زیر ۹۰ درصد باشد، پایین در نظر گرفته می شود و هیپوکسمی نامیده می شود. [ ۱] سطح اکسیژن خون شریانی زیر ۸۰ درصد ممکن است عملکرد اندام هایی مانند مغز و قلب را به خطر بیندازد و باید به سرعت مورد توجه قرار گیرد. ادامه سطوح پایین اکسیژن ممکن است منجر به ایست تنفسی یا قلبی شود. ممکن است از اکسیژن درمانی برای کمک به افزایش سطح اکسیژن خون استفاده شود. اکسیژن رسانی زمانی رخ می دهد که مولکول های اکسیژن ( O2 ) وارد بافت های بدن شود. به عنوان مثال، خون در ریه ها اکسیژن دار می شود، جایی که مولکول های اکسیژن از هوا و وارد خون می شوند. اکسیژن رسانی معمولاً برای اشاره به اشباع اکسیژن پزشکی استفاده می شود.
بدن در بیش تر موارد توسط فرآیندهای شیمیایی متابولیسم هوازی مرتبط با تنفس، سطح پایداری از سیرش اکسیژن را حفظ می کند. [ ۲] با استفاده از سیستم تنفسی، گلبول های قرمز خون، به ویژه هموگلوبین، اکسیژن را در ریه ها جمع آوری کرده و آن را در بقیه بدن توزیع می کنند. نیازهای بدن به اکسیژن خون ممکن است در نوسان باشد، مانند هنگام ورزش، زمانی که به اکسیژن بیشتری نیاز است یا زمانی که در ارتفاعات زندگی می کنید. [ ۳] گفته می شود که یک سلول خونی زمانی که مقدار طبیعی اکسیژن را حمل می کند اشباع یا سیرشده می شود. سطوح خیلی زیاد و خیلی کم می تواند اثرات نامطلوبی بر بدن داشته باشد. [ ۴]
مقدار SaO2 ( اشباع اکسیژن شریانی، همان طور که با آزمایش گاز خون شریانی تعیین می شود ) کمتر از ۹۰ درصد نشان دهنده هیپوکسمی ( که همچنین می تواند ناشی از کم خونی باشد ) است. هیپوکسمی ناشی از SaO2 کم با سیانوز نشان داده می شود. سیرش اکسیژن را می توان در بافت های گوناگون اندازه گیری کرد:
سیرش اکسیژن وریدی ( SvO2 ) درصدی از هموگلوبین اکسیژن دار است که به سمت راست قلب بازمی گردد. می توان آن را اندازه گیری کرد تا ببیند آیا اکسیژن رسانی به نیازهای بافت ها پاسخ می دهد یا خیر. SvO2 معمولاً میان ۶۰ تا ۸۰ درصد متغیر است. مقدار کمتر نشان می دهد که بدن کمبود اکسیژن دارد و بیماری های ایسکمیک رخ می دهد. این اندازه گیری اغلب تحت درمان با دستگاه ریه قلب ( گردش خون خارج از بدن ) استفاده می شود و می تواند به پزشک پرفیوژنیست تصور کند که بیمار برای سالم ماندن به چه مقدار جریان نیاز دارد. سیرش اکسیژن بافت ( StO2 ) را می توان با طیف سنجی فروسرخ نزدیک اندازه گیری کرد. اگرچه اندازه گیری ها هنوز به طور گسترده مورد بحث قرار می گیرند، اما ایده ای از اکسیژن رسانی بافت در شرایط گوناگون به دست می دهند. سیرش اکسیژن محیطی ( SpO2 ) تخمینی از سطح اشباع اکسیژن است که معمولاً با دستگاه پالس اکسیمتر اندازه گیری می شود. با پالس اکسیمتری مطابق فرمول[ ۵]