سیدان

سیدان (خوسف). سیدان ، روستایی است در دهستان قلعه زری از توابع بخش جلگه ماژان شهرستان خوسف، واقع در استان خراسان جنوبی که بر اساس سرشماری سال ۱۳۸۵ مرکز آمار ایران، جمعیت آن بالغ بر ۱۳۳ نفر بوده است [ ۱] .
↑ «پایگاه اینترنتی مرکز آمار ایران». بایگانی شده از اصلی در ۱۴ نوامبر ۲۰۰۹. دریافت شده در ۲۴ دسامبر ۲۰۰۸.
• روستاهای شهرستان خوسف
• مقاله های دارای شرح مختصر
• شرح مختصر متفاوت با ویکی داده
• Pages using infobox settlement with bad settlement type
• مختصات در ویکی داده

سیدان (درمیان). دارالسّیاده سیّدان ، روستایی در دهستان فخررود از توابع بخش قهستان شهرستان درمیان در استان خراسان جنوبی ایران است. این روستا در پنجاه کیلومتری بیرجند قرار دارد. [ ۲]
بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت این روستا ۳۲۴ نفر ( در ۹۷ خانوار ) بوده است. [ ۱]
جمعیت این روستا را سادات تشکیل می دهد و به همین سبب مراسم عید غدیر در این روستا باشکوه برگزار می شود. [ ۳] در این روستا محصولاتی از جمله میوه های تابستانی کشت می شود. روستای سیدان دارای مکان هایی از قبیل آرامگاه امامزاده آقا سید مرتضی از نوادگان موسی کاظم و قنات سیدان[ ۴] و مزارع کشت است. همچنین دبیرستان دوره اول امام رضا و دبستان ابتدایی آیت الله تهامی در این روستا قرار دارند. [ ۵]
اهالی این روستا از نسل امامزاده آقا سید مرتضی هستند. در تاریخ نقل شده که سید مرتضی از مدینه قصد سفر به طوس را داشته است و در میانه راه به دست دشمنانش درگذشت. سپس خاندان و خانواده کنار بارگاه او ماندند و آن مکان را سندادان نام نهادند. در کتاب تاریخ طبری در شرح واقعه قیام صاحب زنج، از محلی به نام سندادان در نزدیکی بصره در عراق نام برده شده است[ ۶] [ ۷]
• سید محمد فرزان زاده ۱۲۷۳ شمسی در سیدان است. [ ۸]
• سید حسن تهامی از مراجع بزرگ تشیع و از چهره های برجسته حوزه علمیه نجف در ۱۲۷۶ شمسی در سیدان متولد شد. [ ۹]
• سید احمد رحیمی ( متولد ۱۳۳۸ ) دانشجوی پزشکی دانشگاه تهران، فرمانده سپاه بیرجند، فرمانده اطلاعات سپاه خراسان، شهادت در جبهه شرهانی ( ۱۳۶۲ )
• سیدمحمود هاشمی شاهرودی، رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام و رئیس سابق قوه قضائیه، نوه ی دختری سید علی مددی موسوی قائنی از علمای دینی و از اهالی روستای سیدان است.
شجره نامه امامزاده سید مرتضی که به تأیید بیش از ۲۰ تن از مراجع، فقها و مجتهدین رسیده و بر آن حاشیه نویسی کرده اند، از معتبرترین شجره نامه های امامزاده های ایران می باشد. [ ۱۰] به این واسطه تصمیم گرفته شد آرامگاه سید مرتضی بازسازی شود. رئیس هیئت امنای امامزاده خبر داده است که ساخت آیتم های جدیدی چون صحن، رواق، گنبد و گلدسته و کشتارگاه در این طرح پیش بینی شده است. [ ۱۱]

سیدان (قفقاز). سیدان ( به ترکی آذربایجانی: Seyidan ) یک منطقهٔ مسکونی در جمهوری آذربایجان است که در شهرستان سالیان واقع شده است. [ ۱] سیدان ۸۷۸ نفر جمعیت دارد.

سیدان (مرودشت). شهر سیدان مرکز بخش سیدان شهرستان مرودشت در استان فارس است.
شهر سیدان واقع در بخش سیدان شهرستان مرودشت استان فارس، با دارا بودن جمعیت ۸، ۵۷۴ تن ( سرشماری ۱۳۹۵ ) [ ۲]
در باغ لَردی سیدان سنگ نوشته ای به زبان پارسی میانه مربوط به یک آرام گاه یافت شده است که برگردان آن بدین شرح است:
«توسر پسر بیچاره بدبخت فرخ زاد دادویه ( دادبه ) در ماه فروردین و روز دی به دین، فرخ هرمزد انوشیروان ( مرحوم ) بود ( شد ) . گران مست ( بیداد بسیار ) در همان سال، ماه تیر و روز آسمان بر هرمزداد بود ( شد ) . این مست گران، بر پیران سر، بر فرخ زاد بود ( شد ) . »[ ۳]
شهر سیدان رتبه ۴۷ در بین ۱۱۲ شهر استان است و بخش سیدان سومین بخش پرجمعیت استان فارس می باشد. [ ۴]
لیست ۱۰ بخش پرجمعیت استان فارس که در آینده شهرستان خواهند شد.
هم اکنون جمعیت بخش سیدان از ۴ شهرستان زیر بیشتر است
باید اشاره کرد نام قدیمی این شهر لدون می باشد که شهر سیدان در میان آثار باستانی جهانی و ملی مانند تخت جمشید ( پارسه ) ، نقش رستم ، نقش رجب و… احاطه شده و با توجه به آثار باستانی به دست آمده در این بخش مانند، سنگ نبشته ی شعر گونه ی یافت شده در باغ لردی LARDI ، به زبان پارسی‎ میانه پهلوی یا تکه های ستون های قصرغلات که دارای معماری هخامنشی هستند، می توان گفت مردمان این منطقه بدون شک دارای پیشینه ی سکونت چند هزار ساله در این بخش اند. [ ۵]
آن چه روشن و بی گفتگوست، شیوه ی بیان این نام ( سیدان ) توسط مردمان بومی شهر و شهرهای پیرامونی آن است. این نام در حالت گفتاری سیدون Seydun و در حالت نوشتاری Seydan نوشته می شود و در نتیجه برای ریشه یابی های عامیانه پیرامون این نام نمی توان ارزش علمی قائل شد.
در هر صورت تکه هایی پازل گونه به دست آورده ایم که شاید ریشه نام سیدان را به قوم ایرانی زبان کُرد در شمال غربی ایران برساند. البته این فرضیه نیاز به پژوهش های بیش تری دارد. برای نمونه: 1 - مادی بودن گویش سیوندی و شاید سیدانی و مادی بودن زبان کردی   2 - وجود قومی با نام ایزدی یا کُرد یزیدی ( ایزدی ) در سیدان و منطقه 3 - وجود روستایی از توابع بخش مرکزی شهرستان بیجار در استان کردستان ایران، به نام سیدان 4 - وجود عشیره ی «هرکی» در بخش کردستان ایران، ترکیه و عراق که متشکل است از سه طایفه سیدان، مندان و سرهاتی /  که به زبان کُرمانجی ( ایرانی شاخه شمال غربی ) /  سخن می گویند. [ ۶]

سِیّدان
شهری در استان فارس، شهرستان مرودشت، و مرکز اداری بخش سیّدان. با ارتفاعی حدود ۱,۶۸۰ متر، در منطقه ای کوهپایه ای، در ۶۴کیلومتری شمال شرقی شیراز و ۲۶کیلومتری شمال شرقی مرودشت، در دامنۀ غربی کوه سیّدان، سر راه مرودشت به آباده، قرار دارد. اقلیم آن معتدل و خشک و جمعیت آن ۷,۷۶۶ نفر است (۱۳۸۵).