سید عزالدین حسینی زنجانی

[ویکی فقه] در این نوشتار زندگی نامه تفصیلی سید عزالدین زنجانی آورده شده است. این متن، ذیل عنوان سید عزالدین حسینی زنجانی در کتاب گلشن ابرار آمده است. (متولد: ۱۳۰۰ش.)
آیت الله سید عزالدین حسینی زنجانی از ثمرات گرانقدر خاندان امام جمعه زنجانی است. این خاندان به خاطر اقامه نماز جمعه به مدت حدود دو قرن به امام جمعه زنجانی شهرت پیدا کردند. از بین آنان همواره بزرگانی برخاسته و موجب اعتلای اسلام شده اند. از بزرگان این خاندان، آیت الله سید محمد مجتهد طارمی زنجانی، فرزند سید ابوالقاسم حسینی زنجانی، است. وی از فقیهان بنام زنجان و اولین عالم از این خاندان بود که در این شهر به اقامه نماز جمعه پرداخت. وی در آن سنگر با کج اندیشان در سر ستیز بود. همانطور که در جریان «غائله بابیه» علیه آنان حکم جهاد داد و ضمن روشن کردن اذهان مردم، از شیوع عقائد انحرافی آنان جلوگیری کرد. آثار ارزشمندی از آن عالم مجاهد به جا مانده است، ازجمله، رساله عملیه که در ابتدای آن اصول معارف دینی آمده است. «لسان الصدق فی الحق»، الحاشیه علی الاثبات الرجعة لامیر محمد مؤمن بن دوست محمد، انیس الفقهاء در ۷ جلد، حاشیة المعالم و... ازدیگر آثار اوست. آیت الله سید عبدالواسع، فرزند سید محمد دومین امام جمعه این خاندان و جد دوم سید عزالدین حسینی، است. وی نویسنده کتابهای الاجتهاد و التقلید، الرد علی رسالة التکفیر، الاخلاق و المواعظ در ۱۰ جلد، الحاشیة علی القوانین و الحاشیة علی الریاض می باشد و در تاریخ ۱۲۹۱هـ. ق. در زنجان وفات یافت.آیت الله سید ابوالفضائل، جد اول عزالدین از شاگردان فاضل شربیانی بود. او فقیهی کامل و مرجع رسیدگی به مشکلات مردم بود. فرزندش آیت الله سید محمود حسینی هم چهارمین امام جمعه بود. او در سال ۱۳۰۹هـ. ق. دیده به جهان گشود. مقدمات سطح و قسمتی از خارج را در زنجان و نزد استادان آن دیار مثل پدرش و آخوند ملاقربانعلی زنجانی و شیخ زین العابدین عابدی به انجام رساند و در سال ۱۳۳۰هـ. ق. در ۲۱ سالگی به نجف اشرف هجرت کرد و از بزرگان آن دیار مثل آیت الله محمد حسین کمپانی و محقق نائینی کسب فیض کرد و به درجه اجتهاد رسید.سید محمود روحیه ای ظلم ستیز داشت و خانه اش در زنجان و قم محل تجمع ظلم ستیزان و مبارزان بود. مبارزانی همچون آیت الله سید محمود طالقانی از شاگردان نزدیک ایشان بودند. سید مجتبی نواب صفوی بارها در زنجان با او ملاقات کرد و در مورد نحوه مبارزه با طاغوتیان با وی به مشورت نشست. آیت الله سید عزالدین زنجانی در خاطراتش می نویسد:«مرحوم والد، با رضاخان و دستگاه سلطنت بسیار بد بودند. در مجلس مؤسسان که عده ای از علمای بزرگ دعوت شده بودند، مرحوم والد یگانه فردی بود که برخلاف قاطبه حاضران مجلس، بلند شده و مجلس را ترک کردند. رسالة فی الجبر و التفویص، رسالة فی الصید و الذباحة، حاشیة علی تفسیر ملاصدرا، تقریرات فقه و اصول و حاشیه بر دررالفوائد از آثار اوست. وی در سال ۱۳۷۴هـ. ق. ، در ۶۵ سالگی درگذشت و پیکرش را پس از تشییع به نجف اشرف بردند و در یکی از حجره های صحن امیرمؤمنان علیه السّلام به خاک سپردند.
تولد و تحصیلات
سید عزالدین حسینی زنجانی در سال ۱۳۰۰ شمسی (۱۳۳۸هـ. ق.) در زنجان دیده به جهان گشود. دوران کودکی اش در محیط علم و تقوا سپری شد. تحصیلات ابتدایی و دبیرستان (متوسطه قدیم) را در زادگاهش به پایان رساند و در کنار آن مقدمات علوم دینی و سطح و قسمت کمی از درسهای خارج فقه و اصول را به خوبی فراگرفت. (مکاتبه با حجةالاسلام والمسلمین حاج سید محمد حسینی زنجانی، فرزند آیت الله سید عزالدین حسینی زنجانی، ۱۸/۵/۸۴.)
سفری به مشهد مقدس
اشتیاق به یادگیری علوم اسلامی و راهنماییهای پدر موجب شد سید عزالدین در اوایل جوانی به درجات بلندی برسد. وی علاوه بر تدریس، توان تبلیغ را در خود به خوبی احساس می کرد، ولی از آنجا که حکومت رضاخانی پوشیدن لباس روحانیت را ممنوع کرده بود، نتوانست لباس روحانیت بر تن کند و از فضیلت ارشاد محروم ماند. از طرفی بسیار مایل بود برای ادامه تحصیلات و ارتقاء به مدارج عالی علوم حوزوی به شهر مقدس قم سفر کند، ولی هربار که از پدر اجازه می خواست، او رضایت نمی داد. تا اینکه سفر زیارتی مشهد مقدس پیش آمد. وی همراه پدر در اوایل سال ۱۳۲۰هـ. ش. به زیارت امام هشتم علیه السّلام رفت و ضمن زیارت، به پیشنهاد یکی از دوستان پدر، به ملاقات شیخ حسنعلی اصفهانی رفتند. وی در آن زمان در محله «نخودک» - جزو مشهد فعلی - سکونت داشت. ضمن گفت و گو، مسئله موانع معمم شدن سید عزالدین نیز پیش آمد. شیخ گفت: چهل سال پیش که به مکه مشرف شدم، در راه، به اسهال خونی مبتلا شدم، چون مشرف به مرگ شدم، از شخصی به نام حاج شیخ اسماعیل قره باغی (از استادان شیخ حسنعلی نخودکی اصفهانی.) یاری خواستم. او گفت: نذر کن اگر خدا شفا داد یک دوره قرآن را ختم و به روح مؤمنان وادی السلام نجف هدیه کنی. من چنین نذری کردم و خدای متعال شفایم داد. من همین توصیه را به ایشان (سیدعزالدین) می دهم به اضافه اینکه دعای علقمه را زیاد بخواند. سید عزالدین حسینی می گوید: در همان مجلس نذر کردم و پس از آن هرروز دعای علقمه را خواندم تا اینکه خداوند هر دو خواسته ام را برآورده کرد حکومت رضاخانی در شهریور ۱۳۲۰ برچیده و ممنوعیت معمم شدن روحانیون برداشته شد و پدر اجازه سفر به قم را داد. (مکاتبه با حجةالاسلام والمسلمین سید محمد حسینی زنجانی، ۲۵/۵/۸۴.)به این ترتیب سید در سال ۱۳۲۰هـ. ش. به حوزه قم هجرت کرد.
استادان
...

[ویکی شیعه] سید محمد عزالدین حسینی موسوی زنجانی (۱۳۰۰-۱۳۹۲ش)، مشهور به حاج آقا عزالدین زنجانی، مرجع تقلید، فیلسوف، مفسر و مدرس حوزه علمیه مشهد. سید عزالدین حسینی، از خاندان امام جمعه زنجانی بود و در حوزه علمیه زنجان، قم و نجف تحصیل کرد. او از شاگردان امام خمینی و از روحانیان حامی انقلاب اسلامی ایران بود و به همین دلیل بازداشت و تبعید شد. او همچنین از شاگردان نزدیک علامه طباطبائی به شمار می رفت. پس از پیروزی انقلاب اسلامی مدتی امام جمعه زنجان بود، ولی بعد از یک ترور نافرجام در سال ۱۳۵۹ زنجان را ترک کرد و تا آخر عمر در مشهد ساکن شد.
شرح خطبه حضرت زهرا (س)، مشهورترین اثر اوست. این روحانی شیعی، در حرم امام رضا(ع) مدفون است.
سید محمدعزالدین حسینی موسوی در سال (۱۳۰۰ش) در شهر زنجان متولد شد. پدرش سید محمود حسینی زنجانی مشهور به امام جمعه، از علمای زنجان بود. این خانواده در سه قرن اخیر همواره مورد احترام و تاثیرگذار در منطقه زنجان بود که در طرد و دفع بابیت از زنجان نقش مهمی داشت. دوران دبستان را از کلاس چهار آغاز کرد. زبان فرانسه را از مهدی خان وزیری یاد گرفت. . بعد از گذراندن دوره مقدمات و سطح در زنجان به قم مهاجرت کرد و در درس اساتید حوزه قم شرکت کرد. مدت کوتاهی به نجف رفت.