سیاهرگ

سیاهرگ یا وَرید ( به انگلیسی: Vein ) در دستگاه گردش خون بدن، رگی است که خون را از اندام ها به قلب بازمی گرداند. دیواره سیاهرگ نازک تر از سرخرگ است اما قطر بیشتری داشته و خاصیت ارتجاعی کمتری دارد. در بعضی سیاهرگ ها دریچه هایی به نام لانه کبوتری وجود دارد که این دریچه ها کمک می کنند تا خون از اندام پایینی مانند دست ها و پاها بهتر به سمت قلب حرکت کنند. به طور کلی خون تمامی قسمت های بدن توسط دو ورید به نام های اجوف فوقانی و تحتانی به دهلیز راست قلب برمی گردد.
همه سیاهرگ ها خون تیره ( خون حاوی کربن دی اکسید بیشتر ) را منتقل می کنند به غیر از سیاهرگ های ششی و سیاهرگ نافی که خون روشن ( خون حاوی اکسیژن بیشتر ) را منتقل می کنند.
علت اصلی گردش خون سیاهرگ ها باقیمانده فشاری است که با انقباض قلب در سرخرگها تولید کرده و به واسطه مقاومت مویرگها کم شده است. کشش سینه نیز به گردش خون در سیاهرگها کمک می کند. ریه ها میل دارند روی خود فرو بشینند، اما جدار قفسه سینه مانع فرونشستن آنها می شود، از این رو همیشه یک فشار منفی در درون قفسه سینه وجود دارد که هنگام دم و از هم بازشدن قفسه سینه بیشتر می گردد و این فشار منفی است که موجب گشاد شدن سیاهرگهای درون قفسه سینه و کشیده شده خون به داخل آنها می شود. انقباضهای متناوب و منظم عضلات پا هنگام دویدن نیز خون سیاهرگهای پا را به جریان می اندازند.
گشادگی سیاهرگ را واریس گویند که اکثراً در پا دیده می شود. ایستادن زیاد، کم تحرکی و نارسایی های قلبی می توانند باعث تخریب این دریچه ها شده و در نتیجه خون در سیاهرگ ها تجمع می کند و شخص به بیماری واریس مبتلا می شود. در بستر عروق، کمپلیانس وریدها بیشترین است.
علل پیدایش واریس پا سستی ماهیچه های پا، پای پهن و ایستادن دائم می باشد. بیمار مبتلا به واریس پا، هنگام حرکت حس سنگینی و کشش و درد پا می کند. یکی از عوارض واریس، خون بستگی یا ترومبوز است که به علت وقفه جریان خون در سیاهرگ گشاد شده به وجود می آید. واریس بیشتر در نارسایی دریچه های سیاهرگی دیده می شود. معالجه واریس برداشتن سیاهرگ های گشاد شده بوسیله عمل جراحی می باشد. [ ۱]
• بزرگ سیاهرگ زبرین
• بزرگ سیاهرگ زیرین
• سیاهرگ بازویی سری
• سیاهرگ زیر ترقوه ای
• سیاهرگ زیربغلی
• سیاهرگ بازویی
• سیاهرگ زند زبرین
• سیاهرگ زند زیرین
• سیاهرگ ژوگولار داخلی
• سیاهرگ ژوگولار خارجی
• سیاهرگ ایلیاک مشترک
• سیاهرگ ایلیاک خارجی
• سیاهرگ ایلیاک داخلی
• سیاهرگ رانی
• سیاهرگ پوپلیتئال
• سیاهرگ درشت نی خلفی
• سیاهرگ درشت نی قدامی
• سیاهرگ نازک نی
• سیاهرگ صافن بزرگ
• سیاهرگ صافن کوچک
• سیاهرگ باب کبدی
• سیاهرگ مزانتریک فوقانی
• سیاهرگ طحالی

سیاهرگ (vein)
در جانوران دارای دستگاه گردش خون، رگی برای رساندن خون از بدن به قلب. سیاهرگ ها دریچه هایی دارند که از بازگشت خون براثر جاذبه جلوگیری می کنند. این رگ ها خون را با فشار پایین حمل می کنند و بنابراین، دیواره های آن ها نازک تر از سرخ رگ هاست. به استثنای سیاهرگ ششی در پرندگان و پستانداران که خون اکسیژن دار را از شش ها به قلب می برد، سیاهرگ ها همیشه حامل خون فاقد اکسیژن اند. در انگلیسی، به هر سیستم مجراداری که بافت های زنده را مستحکم و برای آن بافت مواد غذایی فراهم کند، مانند سیاهرگ های بال حشرات و رگبرگ های برگ ها، نیز سیاهرگ می گویند. این بافت ها در برگ ها شبکه ای پدید می آورند که معمولاً در سطح زیرین برگ مشاهده می شود. رگبرگ های مذکور از دو بافت انتقال دهنده، چوب و آبکش، تشکیل شده اند.