سوره حمد

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] سوره حمد، نخستین سوره قرآن کریم در ترتیب مصحف .
چون در این سوره خداوند حمد و ثنا شده، این سوره حمد خوانده شده است. این سوره نامهای متعددی دارد و این کثرت نام، نشانه شرافت و فضیلت آن دانسته شده است. برخی از این نامها و وجه تسمیه آن ها بدین قرار است :
← فاتحةالکتاب
به گزارش ابن ندیم و ابن أشته، حمد در مصحف اُبیّ بن کعب نیز نخستین سوره بوده، ولی در فهرستی که از ترتیب سوره های مصحف ابن مسعود عرضه شده است، نام حمد دیده نمی شود. به نظر می رسد فاتحه و مُعوّذَتین از آن رو در مصحف ابن مسعود وجود نداشته که وی مطمئن بوده است هرگز آن ها را فراموش نخواهد کرد، زیرا در روزگار وی قرآن را می نوشتند تا اگر بخشی از آن را فراموش کردند بتوانند با رجوع به آن، آیات فراموش شده را به یاد آورند؛ بنابراین، وقتی احتیاجی بدین تذکار نبود، نوشتن آن وجهی نداشت، ولی دقت و صحت این گزارشها محل تردید است، زیرا در روایت ابن عباس درباره ترتیب نزول سوره ها و در روایتِ عِکرِمه هیچ ذکری از سوره حمد به میان نیامده است.
تعداد آیات
همه قرائت شناسان در این که سوره حمد هفت آیه دارد، متفق اند، بدین گونه که قرائت شناسان مکّی و کوفی «بسم اللّه الرّحمن الرّحیم» را آیه ای مستقل دانسته اند ولی دیگر قرائت شناسان «بَسْمَلَه» را آیه ای جداگانه و کامل محسوب نکرده اند، در عوض با توقف بر نخستین «عَلَیهِم» عبارت «صِراطَ الَّذینَ اَنعَمتَ عَلَیهِم» را یک آیه و «غَیرِ الْمَغضوبِ عَلَیهِم» را آیه ای دیگر شمرده اند؛ بنابراین، در هر دو حالت سوره حمد هفت آیه خواهد داشت.
← موید
...
wikifeqh: فاتحه
[ویکی اهل البیت] سوره حمد اولین سوره قرآن است . این سوره اسامی بسیاری دارد که غالب آنها به نحوی جایگاه بالای آن را گوشزد می کنند. در روایات برای این سوره و قرائت آن فضیلت های بسیاری نقل شده است. خواندن سوره فاتحه در نماز مسلمانان واجب است.
سوره فاتحة الکتاب به قول ابن عباس و قتاده مکی و بقول مجاهد، مدنی است و بعضی معتقدند یک بار در مکه و بار دیگر در مدینه نازل شد.
از رسول اکرم نقل شده است که فرمود: هر کس سوره «فاتحه الکتاب» را بخواند بدو آن چنان پاداش می دهند که گویی دو ثلث قرآن را خوانده و بر هر مؤمن و مؤمنه صدقه داده است. همین مضمون از آن حضرت به سند دیگری نقل شده است، با این تفاوت که گویی تمام قرآن را خوانده است.
از ابیّ بن کعب نقل شده است که گفت: من سوره فاتحه را بر رسول اکرم صلی الله علیه و آله خواندم. حضرت فرمود: قسم به کسی که جانم در دست اوست در تورات و انجیل و زبور و حتی در خود قرآن مانند این سوره نیست. این سوره «امّ الکتاب» و «سبع مثانی» است و این سوره بین خدا و بنده اش تقسیم شده است و برای بنده است آنچه بخواهد.
محمّد بن مسعود عیاشی نقل می کند که رسول اکرم صلی الله علیه و آله به جابر فرمود: ای جابر آیا بهترین سوره ای را که خدا در کتابش نازل کرد به تو نیاموزم؟ جابر عرض کرد: آری. پدر و مادرم فدایت باد یا رسول اللَّه بمن یاد ده. پس رسول اکرم سوره حمد را که امّ الکتاب است به او آموخت. سپس فرمود: ای جابر! دوست داری از فضیلت آن برای تو بگویم؟ گفت: بلی پدر و مادرم فدایت. حضرت فرمود: این سوره شفاء هر درد و بیماری است جز مرگ.
امیرالمومنین علیه السلام از رسول اکرم نقل می کند که خدا به من گفت: «وَلَقَدْ آتَیْناکَ سَبْعاً مِنَ الْمَثانِی وَالْقُرْآنَ الْعَظِیمَ» (سوره حجر، 87)
حضرت می گوید: خدا سوره حمد را در برابر همه قرآن قرار داد و بر نازل کردن آن بخصوص بر من منّت نهاد بعد فرمود: فاتحة الکتاب شریف ترین چیزی است که در گنجینه های عرش است...
سپس فرمود: هر که آن را بخواند در حالی که به دوستی محمد و آل او معتقد و به ظاهر و باطن آن مؤمن و پیرو فرمانش باشد خداوند در برابر هر حرفی از آن حسنه ای به او می دهد که هر یک از آن بالاتر از دنیا با همه اموال و خیراتش می باشد.
wikiahlb: سوره_حمد

جدول کلمات

فاتحه

پیشنهاد کاربران

🕋 ترتیب سوره های قرآن کریم:
1 ) سوره فاتحه ( حمد )
2 ) بقره
3 ) آل عمران
4 ) نساء
5 ) مائده
6 ) انعام
7 ) اعراف
8 ) انفال
9 ) توبه ( برائت )
10 ) یونس
11 ) هود
12 ) یوسف
... [مشاهده متن کامل]

13 ) رعد
14 ) ابراهیم
15 ) حِجر
16 ) نحل
17 ) اِسراء ( بنی اسرائیل )
18 ) کهف
19 ) مریم
20 ) طه
21 ) انبیاء
22 ) حج
23 ) مؤمنون
24 ) نور
25 ) فرقان
26 ) شعراء
27 ) نمل
28 ) قصص
29 ) عنکبوت
30 ) روم
31 ) لقمان
32 ) سجدة
33 ) احزاب
34 ) سبأ
35 ) فاطر
36 ) یس
37 ) صافات
38 ) ص
39 ) زمر
40 ) غافر
41 ) فصّلت
42 ) شوری
43 ) زخرف
44 ) دخان
45 ) جاثیه
46 ) احقاف
47 ) محمد
48 ) فتح
49 ) حجرات
50 ) ق
51 ) ذاریات
52 ) طور
53 ) نجم
54 ) قمر
55 ) الرحمن
56 ) واقعه
57 ) حدید
58 ) مجادله
59 ) حشر
60 ) ممتحنه
61 ) صف
62 ) جمعه
63 ) منافقون
64 ) تغابن
65 ) طلاق
66 ) تحریم
67 ) مُلک
68 ) قلم
69 ) حاقه
70 ) معارج
71 ) نوح
72 ) جن
73 ) مزّمّل
74 ) مدثر
75 ) قیامه
76 ) انسان
77 ) مرسلات
78 ) نبأ
79 ) نازعات
80 ) عبس
81 ) تکویر
82 ) انفطار
83 ) مطففین
84 ) انشقاق
85 ) بروج
86 ) طارق
87 ) اعلی
88 ) غاشیه
89 ) فجر
90 ) بلد
91 ) شمس
92 ) لیل
93 ) ضحی
94 ) شرح
95 ) تین
96 ) علق
97 ) قدر
98 ) بینه
99 ) زلزله ( زلزال )
100 ) عادیات
101 ) قارعه
102 ) تکاثر
103 ) عصر
104 ) همزه
105 ) فیل
106 ) قریش
107 ) ماعون
108 ) کوثر
109 ) کافرون
110 ) نصر
111 ) مسد
112 ) اخلاص ( توحید )
113 ) فلق
114 ) ناس

ام الکتاب
نامهاى معروف این سوره عبارتند از: ام الکتاب، فاتحة الکتاب، سبع المثانى و حمد. و نامهاى غیر مشهور آن عبارتند از: فاتحة القرآن، القرآن العظیم، الوافیه، الکافیه، الشافیّة، الشفاء، الصلواة، الدّعاء، الاساس،
... [مشاهده متن کامل]
الشکر، الکنز، النور، السئوال، تعلیم المسألة، المناجات، التفویض، سورة الحمد الاولى و الحمد القصرى است.

بپرس