سنگ سکندری

سَنگِ سِکَندَری[ ۱] یا اشتولپِراشتاین ( به آلمانی: Stolperstein ) یک پلاک برنجی مربع شکل به ابعاد ده - سانتیمتر ( ۳٫۹ - اینچ ) است که نام و مشخصات قربانیان نازی ها روی آن نوشته شده است و در پیاده روی محل زندگی یا کار قربانیان نصب می شود.
این پروژه برای نخستین بار در سال ۱۹۹۲ توسط گونتر دمینگ آغاز شد، و هدف از آن، گرامی داشت یادِ قربانیان اقدامات نازی ها بود. «قربانیان» شامل کسانی می شود که در دورهٔ نازی ها به قتل رسیدند، زخمی شدند، مجبور به خودکشی شدند، از موطن خود تبعید شدند، یا کشورشان را ترک کردند. تا دسامبر ۲۰۱۹ میلادی، ۷۵٬۰۰۰ سنگ سکندری در سراسر اروپا نصب شده بود، [ ۲] که این پروژه را به بزرگ ترین یادبود غیرمتمرکز جهان تبدیل کرده است. [ ۳] [ ۴]
سنگ های سکندری همیشه در جلوی آخرین مکانی که قربانی آزادانه آنجا را انتخاب کرده بود نصب می شوند. مهم ترین منبع برای انتخاب مکان های بالقوه، «فهرست یهودی» Judenkartei سرشماری ۱۹۳۹ آلمان است که در ۱۷ مه ۱۹۳۹ انجام شد. [ ۵] در مواردی که محل مورد نظر در طول جنگ جهانی دوم یا بازسازی های بعد از آن تخریب شده باشد، سنگ های سکندری در نزدیک ترین محل ممکن نصب می شود.
تا پایان سال ۲۰۱۶، حدود ۶۰٬۰۰۰ پلاک در ۱٬۲۰۰ شهر و روستا در سراسر اروپا نصب شده بود:[ ۶] [ ۷]
• آلمان ( از ۱۹۹۲ )
• اتریش ( از ۱۹۹۷ )
• هلند و مجارستان ( از ۲۰۰۷ )
• لهستان و جمهوری چک ( از ۲۰۰۸ )
• بلژیک و اوکراین ( از ۲۰۰۹ )
• ایتالیا ( از ۲۰۱۰ )
• نروژ ( از ۲۰۱۱ )
• اسلواکی و اسلوونی ( از ۲۰۱۲ )
• فرانسه، کرواسی، لوکزامبورگ، روسیه و سوئیس ( از ۲۰۱۳ )
• رومانی ( از ۲۰۱۴ )
• یونان و اسپانیا[ ۸] ( از ۲۰۱۵ )
• بلاروس ( از ۲۰۱۴ )
• لیتوانی ( از ۲۰۱۶ ) .
• فنلاند ( از ۲۰۱۸ ) [ ۹]
• مولداوی ( از ۲۰۱۸ ) [ ۱۰]
• دانمارک و سوئد ( از ۲۰۱۹ )
• صربستان ( از ۲۰۲۱ )