[ویکی فقه] در دوران جاهلیت سننی بود که به آن عمل می کردند و بعد از ظهور اسلام بعضی از این سنن مورد تایید اسلام واقع شد اما بعض از این سنن مورد توبیخ قرار گرفت؛ در این مقاله بعضی از سنن جاهلی که در مورد ازدواج هست مورد بررسی قرار می گیرد.
در جاهلیت بر زنان مطلّقه یا شوهر مرده، سخت گیری می شد.
قرآن از دخالت در امور آنان هم به شوهر پیشین و هم به خویشان زن هشدار می دهد.
در آیه ۲۳۱ سوره بقره به مردان می گوید: پس از طلاق یا به شایستگی نگاهشان بدارید یا به خوبی رهایشان کنید و آنان را برای زیان رساندن معطّل نگذارید تا حقوقشان ضایع شود.
از طرف دیگر، به خویشان زن هم هشدار می دهد که آنان را از ازدواج با شوهران پیشین خویش منع نکنید ، و به بازماندگان میت هشدار می دهد که از سخت گیری بر زنان شوهر مرده بپرهیزید و بگذارید آینده زندگی شان را خودشان مشخّص کنند: «فَاِذا بَلَغنَ اَجَلَهُنَّ فَلا جُناحَ عَلیکم فِیما فَعَلنَ فِی اَنفُسِهِنّ بِالمَعروفِ ...».
در ذیل آیات ۲۱ ـ ۲۰ سوره نساء
تهمت به همسر برای تصاحب مهریه
نقل شده که وقتی شخصی از همسرش سیر می شد و به ازدواج با دیگری تمایل می یافت، برای جبران مهریه ای که پرداخت کرده، همسر خویش را به اعمال منافی عفّت متّهم می کرد و بر او سخت می گرفت تا حاضر شود، مهر را بازپس دهد و شوهر، آن را برای ازدواج با زنی دیگر صرف کند.
قرآن، با شگفتی می گوید: چگونه مهریه را باز پس می گیرید و برای این کار به تهمت و گناه آشکار متوسّل می شوید در حالی که شما با یک دیگر مدّتی زندگی کرده و انس گرفته اید و از این گذشته، آن ها (هنگام ازدواج )از شما پیمان محکمی گرفته بودند: «واِن اَرَدتُمُ استِبدَالَ زَوج مَکانَ زَوج وءَاتَیتُم اِحدهُنَّ قِنطارًا فَلا تَأخُذوا مِنهُ شیــًا اَتَأخُذونَهُ بُهتـنـًا و اِثمـًا مُبینا و کیفَ تَأخُذونَهُ وقَد اَفضی بَعضُکم اِلی بَعض واَخَذنَ مِنکم میثـقـًا غَلیظا».
تصرف در اموال یتیمان
عادت دیگر جاهلیت این بود که دختران یتیم و ثروت آنان را تحت تصرّف خویش درمی آوردند.
اگر زیبا بودند با آنان ازدواج می کردند و از مال و جمال آنان بهره می بردند و اگر زشت بودند، نمی گذاشتند دیگری با آنان ازدواج کند؛ او را در مضیقه قرار می دادند و اموال او را تصرّف می کردند.
این ظلم آن قدر بزرگ و با اهمّیت است که وقتی از پیغمبر اکرم(صلی الله علیه وآله)درباره حقوق و احکام زنان پرسیده می شود، پیامبر منتظر وحی می ماند و خدا در خصوص حقوق دختران یتیم پاسخ می دهد: «و یستَفتونَک فِی النِّساءِ قُلِ اللّهُ یفتیکم فیهِنَّ و ما یتلی عَلَیکم فِی الکتبِ فِی یتمَی النِّساءِ الّـتِی لا تُؤتونَهُنَّ ما کتِبَ لَهُنَّ و تَرغَبونَ اَن تَنکحوهُنَّ ...».
مذموم بودن ازدواج با مطلقه پسر خوانده
...
در جاهلیت بر زنان مطلّقه یا شوهر مرده، سخت گیری می شد.
قرآن از دخالت در امور آنان هم به شوهر پیشین و هم به خویشان زن هشدار می دهد.
در آیه ۲۳۱ سوره بقره به مردان می گوید: پس از طلاق یا به شایستگی نگاهشان بدارید یا به خوبی رهایشان کنید و آنان را برای زیان رساندن معطّل نگذارید تا حقوقشان ضایع شود.
از طرف دیگر، به خویشان زن هم هشدار می دهد که آنان را از ازدواج با شوهران پیشین خویش منع نکنید ، و به بازماندگان میت هشدار می دهد که از سخت گیری بر زنان شوهر مرده بپرهیزید و بگذارید آینده زندگی شان را خودشان مشخّص کنند: «فَاِذا بَلَغنَ اَجَلَهُنَّ فَلا جُناحَ عَلیکم فِیما فَعَلنَ فِی اَنفُسِهِنّ بِالمَعروفِ ...».
در ذیل آیات ۲۱ ـ ۲۰ سوره نساء
تهمت به همسر برای تصاحب مهریه
نقل شده که وقتی شخصی از همسرش سیر می شد و به ازدواج با دیگری تمایل می یافت، برای جبران مهریه ای که پرداخت کرده، همسر خویش را به اعمال منافی عفّت متّهم می کرد و بر او سخت می گرفت تا حاضر شود، مهر را بازپس دهد و شوهر، آن را برای ازدواج با زنی دیگر صرف کند.
قرآن، با شگفتی می گوید: چگونه مهریه را باز پس می گیرید و برای این کار به تهمت و گناه آشکار متوسّل می شوید در حالی که شما با یک دیگر مدّتی زندگی کرده و انس گرفته اید و از این گذشته، آن ها (هنگام ازدواج )از شما پیمان محکمی گرفته بودند: «واِن اَرَدتُمُ استِبدَالَ زَوج مَکانَ زَوج وءَاتَیتُم اِحدهُنَّ قِنطارًا فَلا تَأخُذوا مِنهُ شیــًا اَتَأخُذونَهُ بُهتـنـًا و اِثمـًا مُبینا و کیفَ تَأخُذونَهُ وقَد اَفضی بَعضُکم اِلی بَعض واَخَذنَ مِنکم میثـقـًا غَلیظا».
تصرف در اموال یتیمان
عادت دیگر جاهلیت این بود که دختران یتیم و ثروت آنان را تحت تصرّف خویش درمی آوردند.
اگر زیبا بودند با آنان ازدواج می کردند و از مال و جمال آنان بهره می بردند و اگر زشت بودند، نمی گذاشتند دیگری با آنان ازدواج کند؛ او را در مضیقه قرار می دادند و اموال او را تصرّف می کردند.
این ظلم آن قدر بزرگ و با اهمّیت است که وقتی از پیغمبر اکرم(صلی الله علیه وآله)درباره حقوق و احکام زنان پرسیده می شود، پیامبر منتظر وحی می ماند و خدا در خصوص حقوق دختران یتیم پاسخ می دهد: «و یستَفتونَک فِی النِّساءِ قُلِ اللّهُ یفتیکم فیهِنَّ و ما یتلی عَلَیکم فِی الکتبِ فِی یتمَی النِّساءِ الّـتِی لا تُؤتونَهُنَّ ما کتِبَ لَهُنَّ و تَرغَبونَ اَن تَنکحوهُنَّ ...».
مذموم بودن ازدواج با مطلقه پسر خوانده
...
wikifeqh: سنن_جاهلیت