سنن النبی

[ویکی اهل البیت] کتاب سنن النبی صلی الله علیه و آله تالیف علامه بزرگوار، حضرت آیت الله طباطبایی قدس سره، تنها کتابی است که پیرامون آداب و سنن و روش رفتاری رسول خدا صلی الله علیه و آله تدوین گردیده است و برای شیفتگان دین و طالبین معارف حقه، این کتاب گنجینه ای بس عظیم از معارف می باشد.
سید محمدحسین طباطبایی تبریزی در سال 1321 هجری قمری (1281 شمسی) متولد شد. یکسال قبل از فوت پدرش به مدرسه رفت اما پس از پایان کلاس هفتم مصلحت دیده می شود که در خانه درس بخواند به این دلیل او و برادرشان تحت تعلیم ادیب لایقی به نام شیخ محمدعلی سرائی قرار می گیرند و ادبیات عرب می آموزند و زیر نظر میرزا علی نقی خطاط به یادگیری فنون خوشنویسی می پردازند.
مرحوم علامه در 1303 در سن 21 سالگی با صبیه مرحوم حاج میرزا مهدی آقا طباطبایی مهدوی که از خویشان پدر بود ازدواج کرد. استاد علامه در 1304 که دروس حوزه تبریز را به پایان رساند به همراه همسر و برادر و پسرشان که تازه به دنیا آمده بود عازم نجف اشرف شدند. آشنایی با حاجی میرزا علی آقای قاضی رضوان الله علیه در مرحوم استاد علامه چنان تاثیری گذاشت که مدت 11 سال اقامت در نجف علاوه بر فقه و اصول و ریاضیات و فلسفه و رجال و تفسیر در عرفان عملی در محضر این استاد عالی قدر حضور یافته و در سیر و سلوک و تزکیه نفس توشه های فراوانی بردند.
مرحوم محمدحسین طباطبایی در اواخر زندگی در نجف روزگار را به سختی گذراندند به طوری که در سال 1314 در اثر اختلال وضع معاش عازم ایران شدند و در روستای شادآباد تبریز سکنی گزیدند. ایشان به منظور کسب علم عازم قم شدند و برای همیشه با شهر تبریز وداع کردند. در سال 1325 وارد قم شدند و بدین ترتیب زندگی پربار علمی مرحوم علامه از همین جا آغاز شد و مدت 35 سال در این شهر زندگی کردند و بیشترین خدمت را به اسلام و حوزه های علمیه کردند.
وی درس فلسفه را با سبک و روشی نوین آغاز کرد. زندگی این عالم ربانی که یکی از مفاخر بزرگ اسلام و محققی کم نظیر است در ساعت 9 صبح روز 24 آبان 1360 در شهر قم به پایان رسید و دعوت حق را لبیک گفت. آثاری که علامه طباطبایی در تبریز تهیه کردند:
مختصری از خدمات استاد در شهر قم:
«این کتاب از جمله عنایات، الطافی است که خداوند سبحان امکان تالیف آن را به ما داد، بحثی از روایاتی که راویان مسلمان حدیث در کتابهای خود در مورد آداب و سنت های آقا و سرورمان حضرت رسول خدا صلی الله علیه و آله آورده اند را تا آنجا که زمان اندک و فرصت کوتاه ما اجازه داد، انتخاب نموده ایم».
کتاب سنن النبی صلی الله علیه و آله، دارای 21 باب و ملحقات می باشد که به زبان عربی تالیف شده است که متن عربی این کتاب به فارسی شیوا و فصیح برگردانده شده است و برای مشتاقین به فراگیری علوم اهل بیت و علاقه مندان و پیروان مکتب پیامبر خاتم تهیه و تنظیم شده است. ابواب کتاب عبارتند از:

[ویکی نور] سنن النبی (صلی الله علیه و آله). سنن النبی (صلی الله علیه و آله)، متن عربی «سنن النبی(ص)» نوشته علامه سید محمدحسین طباطبایی است که به اهتمام محمدهادی فقهی تصحیح و همراه با ملحقاتی به زبان عربی منتشر شده است.
درباره این نسخه چند نکته گفتنی است:
آداب زندگی پیامبر صلی الله علیه و آله «سنن النبی (ص)»
ترجمه سنن النبی صلی الله علیه و اله

[ویکی نور] سنن النبی (صلی الله علیه و آله) (ترجمه استادولی). "آداب، سنن و روش رفتاری پیامبر گرامی اسلام" ترجمه کتاب سنن النبی علامه طباطبائی است که توسط جناب آقای حسین استاد ولی در عصر حاضر ترجمه گشته است و به آن ملحقاتی اضافه گردیده است.
از آنجا که هر بشری می خواهد بداند سیمای پیامبر او چگونه بوده؛ آداب شخصی آن حضرت از قبیل خوردن و آشامیدن، خوابیدن و بیدار شدن، رفت و آمد، نشست و برخاست، نظافت، سفر، لباس و مسکن، معالجه و درمان و ...، و آداب عبادی ایشان؛ مانند نماز و روزه، حج و صدقه، دعا و قرآن خواندن و ...، و آداب خانوادگی او هم چون ازدواج، همسرداری و تربیت فرزند و ...، و آداب اجتماعی و معاشرت حضرتش با مردم و دوستان و یاران، و ده ها آداب و سننی که آن بزرگوار رعایت می کرده، چه بوده است.
به همین دلیل گردآوری آن ها از لابلای کتب اخبار و تاریخ و سیره، و نگارش کتاب در این زمینه بسیار ضروری می نماید، آن هم از سوی کسانی که با علم حدیث آشنایند و طریق استنباط احکام را به خوبی می دانند.
این کتاب در واقع آداب و سنن و رفتار و رسوم پیامبر گرامی صلّی اللَّه علیه و آله مجموعه ای از اعمال واجب و مستحب است که قسمت اعظم فقه و اخلاق اسلام را تشکیل می دهد.
استاد علامه طباطبائی سال ها قبل، به انگیزه استفاده عملی خود و دیگران، بخش مهمی از این آداب و سنن را در کتابی به نام سنن النبی صلّی اللَّه علیه و آله گرد آورد. اهمیت این کتاب در آن است که به همت و دقت عالمی جامع، مجتهدی کامل و محدثی متتبع تألیف یافته که می تواند رساله عملیه ای باشد، برای همه کسانی که می خواهند به شیوه رسول خدا صلّی اللَّه علیه و آله زندگی کنند و برنامه آن حضرت را حتی المقدور دستورالعمل زندگی فردی و اجتماعی خویش قرار دهند.

[ویکی نور] سنن النبی (صلی الله علیه و آله) (ترجمه فقهی). سنن النبی(ص) (بوستان کتاب)، ترجمه کتابی عربی به همین نام، به قلم علامه محمدحسین طباطبایی می باشد که توسط محمدهادی فقهی، به فارسی برگردان شده است.
در مورد احادیث نقل شده در این کتاب، باید به طور کلی اشاره نمود که علامه طباطبایی، مانند علامه مجلسی در «حلیة المتقین» اهتمام خاصی به غیر ضعیف یا مستند بودن آن ها نداشته، بلکه احادیثی را که از محتوای ارزشمندی در باره مسائل زندگی برخوردار بوده اند، نقل کرده است. با توجه به این نکته، در این اثر، در ابتدا قرار بوده روایاتی که از لحاظ سند، ضعیف هستند، حذف شود، ولی به علت محفوظ ماندن اصل متن کتاب علامه، فقط متن تألیفی ایشان، با ترجمه آقای فقهی آورده شده و از نقل ملحقات، خودداری شده است .
ترجمه کتاب، در سال 1391ق و با اجازه علامه صورت گرفته است .
اثر حاضر، شامل آن قسمت از روایاتی است که از افعال مداوم پیامبر(ص) سخن به میان آورده و در باره روش زندگی و آداب و سنن آن حضرت گفتگو می کند.
در خلال مدتی که مترجم، مشغول به ترجمه و تطبیق روایات با مدارک بوده، به روایات دیگر در موضوع «سنن» برخورد نموده که گویا از قلم مؤلف، افتاده است که آن ها را در جزوه ای جمع کرده و پس از اجازه از علامه، این قسمت به عنوان «ملحقات» به اصل کتاب، ضمیمه شده است .
وی طبق دستور علامه، پس از ذکر هر بابی از اصل کتاب، باب دیگری به نام «ملحقات» به ترتیب باب های کتاب، بر آن ضمیمه کرده است .

[ویکی نور] سنن النبی (صلی الله علیه و آله) (تصحیح و ترجمه فقهی). کتاب حاضر، متن عربی «سنن النبی(ص)»، نوشته استاد علامه سید محمدحسین طباطبایی (تبریز، 1282-1360ش، قم) همراه با ملحقات و ترجمه فارسی آن دو (متن و ملحقات) است که با تصحیح و اهتمام شیخ محمدهادی فقهی به سامان رسیده است. درباره این نسخه چند نکته گفتنی است:
1. مصحح محترم، تصویری از دست خط و تقریظ علامه طباطبایی بر کتاب حاضر را آورده است که استاد علامه در آن، تأیید کرده است که افزایش ملحقات به اصل کتاب بنا بر اجازه ایشان و به همت آقای فقهی انجام شده است .
2. در کتاب حاضر، متن عربی و ترجمه فارسی در کنار هم آمده؛ به این ترتیب که در نیمه اول هر صفحه، قطعه ای از متن عربی و در نیمه دوم همان صفحه ترجمه فارسی همان مطلب ذکر شده و به همین شیوه تا پایان کتاب ادامه یافته است.
3. مصحح در مقدمه اش که در تاریخ 14 آذر 1353 نوشته، با ذکر تاریخچه نگارش اصل کتاب حاضر و همچنین چگونگی افزایش ملحقات به آن، تأکید کرده است: «... این کتاب پُرارج تقریبا چهل سال پیش در حدود سال 1350ق، به دست توانای علامه مؤلف درست هنگامی که در «نجف» سرگرم تحصیلات بودند، به رشته تحریر درآمد... طبق دستور ایشان، پس از ذکر هر بابی از اصل کتاب، باب دیگری به نام «ملحقات» به ترتیب باب های کتاب بر آن ضمیمه شد؛ جز اینکه باب شمائل (از ملحقات) در آخر کتاب ذکر گردید و دو باب دیگر (باب حج و باب نوادر) بر آن اضافه شده است. اصل کتاب، شامل (21) باب و (411) حدیث و ملحقات (23) باب و (507) حدیث می باشد که کلا (918) حدیث در این کتاب، مذکور است و البته چند حدیث از اصل کتاب به دستور خود علامه مؤلف حذف گردید... این کتاب به طور کلی شامل سه بخش از برنامه های حیات بخش زندگی رسول خدا(ص) می باشد:
الف)- آداب و سنن آن حضرت با خدای متعال (آداب عبادات و ادعیه و اذکار)؛
ب)- آداب و سنن آن حضرت با طبقات مختلف مردم (آداب عشرت)؛

[ویکی فقه] سنن النبی (کتاب). این کتاب (سنن النبی صلی الله علیه و آله) نوشته ی علامه طباطبائی با ترجمه محمد هادی فقهی است.
مراد از «سنت» در اصطلاح این کتاب عبارتست از مجموعه اعمال مستحبی که رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلّم در طی زندگی خود نسبت به آنها مداومت داشتند. اما از آنجا که سنن و آداب نبی مکرم اسلام بسیار است و در میان صدها کتاب و ضمن هزاران حدیث پراکنده گردیده است و ظاهرا تا قبل از مرحوم علامه کسی کتابی جامع همه روایات سنن ننوشته است.
محتوای کتاب
این کتاب به طور کلی شامل سه بخش می باشد:۱. آداب و سنن آن حضرت با خدای متعال (آداب عبادات و ادعیه و اذکار)۲. آداب و سنن آن حضرت با طبقات مختلف مردم (آداب عشرت)۳. آداب و سنن دیگر آن حضرت مانند آداب سفر ، غذا خوردن، پوشیدن لباس و غیره. مؤلف در این کتاب از مکروهات ذکری به میان نیاورده است چرا که ما معتقدیم که هیچ فعل مکروهی از آن حضرت سرنمی زد و بر این مطلب دلیل عقلی و نقلی نیز قائم است.ایشان اسانید روایات را حذف نموده و روایات مرسله و مسنده را از یکدیگر جدا نموده است و برای این که کار بر خوانندگان آسان شود نام مؤلفین و کتابهای ایشان را ذکر کرده اند تا ایشان بتوانند به اصل روایات منقوله مراجعه نمایند.برخی روایات مربوط به شمائل آن حضرت نیز در این کتاب به خاطر تیمن و تبرک و نیز از آن جهت که در این روایات به مقداری از اخلاق و آداب آن حضرت اشاره شده، آورده شده است.
ساختار کتاب
اصل کتاب شامل ۲۱ باب و ۴۱۱ حدیث می باشد. بعدا توسط مترجم و محقق کتاب و به دستور مؤلف ابواب و ملحقاتی به آن اضافه شده که مجموع احادیث این کتاب را به ۹۱۸ حدیث رسانده است.البته چند حدیث از اصل کتاب به دستور خود علامه حذف گردیده است.کتاب پس از ذکر خطبه ای در حمد و ستایش خدا و سلام و در جوار پیامبر اکرم و آل طاهرینش علیهم السّلام با آیه شریفه «لقد کان لکم فی رسول الله اسوة حسنة» ادامه یافته و در اولین باب، مؤلف به ذکر روایاتی در باب شمائل آن وجود نورانی و اخلاق کریمه اش می پردازد. آنچه در این باب قابل توجه است نکات بسیار جزئی است که در باره شمائل آن حضرت روایت شده است.آداب معاشرت ، نظافت ، سفر ، لباس، مسکن، خواب، زناشویی و تربیت فرزند، خوردن و آشامیدن، و غیره از دیگر ابواب این کتاب ارزشمند می باشد.
نسخه برنامه
...

[ویکی شیعه] سنن النبی (کتاب). سُنَنُ النّبی، کتابی درباره آداب و سنّت پیامبر (ص) نوشته فیلسوف و مفسر شیعه علامه محمد حسین طباطبایی . اصل کتاب به زبان عربی و دارای ۲۱ باب است که به زبان های فارسی و اردو ترجمه شده است. مؤلف از ذکر وقایعِ جزئی پرهیز و تنها به کلیات و اخلاق آن حضرت اکتفا کرده است.
سید محمد حسین طباطبایی مشهور به علامه طباطبایی (۱۲۸۱- ۱۳۶۰ ه‍.ش)، مفسر، فلیسوف، متکلم، اصولی، فقیه، عارف و اسلام شناس بزرگ سده ۱۴ ه‍.ق. از تأثیرگذارترین عالمان شیعه در فضای فکری و مذهبی ایران در سده ۱۴ ه‍.ش بود. او نویسنده تفسیر المیزان، و کتاب های فلسفی بدایة الحکمة و نهایة الحکمة، و اصول فلسفه و روش رئالیسم است.