سنت در نگاه فریقین

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] سنّت و حدیث در نزد اهل تشیّع، همان سنّت و حدیث در نزد اهل تسنّن است و مراد فریقین از آن، الفاظ و مطالبی است که از پیامبر گرامی اسلام صادر شده و به عنوان علوم و معارف الهی، در مقام بیان، القاء شده است.
الحمدلله الذی خلق فرزق والهم فانطق وابتدع فشرع وعلا فارتفع و قدَّر فاحسن و صوّر فاتقن واحتَجَّ فابلغ وانعم فاسبغ واعطی فاجزل و منح فافضل والصلاة والسلام علی رسوله الکریم محمد و آله الطاهرین.مجموع معارف اسلامی، اعمّ از اصول و اخلاق و فروع فقهی و علوم و آثار دیگر، که از مبدأ اعلی به پیامبر اکرم رسیده است، به وسیله آن حضرت، از دو طریق، به جامعه بشری منتقل شده است: کتاب و سنّت.کتاب، یعنی مجموعه الفاظی که از زبان مبارک پیامبر اسلام شنیده شده، لکن الفاظ و معانی آن، هر دو از طرف حق تعالی به عنوان اعجاز و کلام باقی و خالد و همیشگی، تحویل جامعه انسانی داده شده است. این مجموعه، به نام «کتاب الله» و «کلام الله» و «قرآن» و «فرقان» نامیده می شود: نزل به الروح الامین علی قلبک لتکون من المنذرین، بلسانٍ عربیٍ مبین. و امّا حدیث قدسی، آن نیز کلام منقول از حق تعالی است؛ لکن الفاظی است که خداوند به پیامبران سابق نیز القاء فرموده است.
تعریف سنّت
سنّت که روایت و حدیث و نص نیز بدان اطلاق می شود، کلامی است که الفاظ آن از پیامبر اکرم و محتوا و معانی آن از خداوند است. البته سنّت در علم اصول، سه قسم است: قول، فعل و تقریر معصوم؛ لکن مراد اصولیّین، سنّت صادره از پیامبر (صلی الله علیه وآله) است و لذا، کتابت را جزء سنّت نیاورده اند. روشن است که اگر سنّت به واسطه امام معصوم رسیده باشد، قسم چهارمی هم خواهد داشت و آن، کتابت است.کتاب و سنّت، هر دو باید از پیامبر اکرم به جامعه برسد تا مورد عمل قرار گیرد. دررسیدن «کتاب» به انسان ها، نسلاً بعد نسلٍ تا به امروز، اشکالی نداریم. بحمدالله کتاب خدا با همان الفاظ و کلمات و خصوصیّات وارده، به صورت متواتر و قطعی، به ما رسیده و تغییر و تحریفی در آن واقع نشده است و تشکیک در این مسئله و قول به «تحریف کتاب الله» که از برخی علمای فریقین صادرشده، باطل است و موردقبول نیست؛ بلکه اشتباه و لغزش است و زَلَّة الکبیر، زلَّةٌ کبیرة. لغزش بزرگان، لغزشی بزرگ است.
سنّت نزد شیعه
درباره «سنّت» و حدیث ـ که موضوع نوشتار ما نیز هست، ـ بحث است که اوّلاً، کیفیّت رسیدن سنّت و کلمات پیامبر اکرم به جامعه اسلامی از صدر اسلام تا به امروز، چگونه است؟ و ثانیاً، در این روش دستیابی به سنّت، چه اختلافی میان مسلک ما (شیعه امامیّه) و مسلک سایر برادران مسلمانمان (از غیر امامیّه) هست؟در این زمینه به نکاتی چند اشاره می شود:سنّت و حدیث در نزد اهل تشیّع، همان سنّت و حدیث در نزد اهل تسنّن است و مراد فریقین از آن، «الفاظ و مطالبی است که از پیامبر گرامی اسلام صادر شده و به عنوان علوم و معارف الهی، در مقام بیان، القاء شده است». و توهّم آنکه سنّت در نزد شیعه امامیه و فرقه جعفریّه معنای دیگری دارد و این توهم که آنها معتقدند ائمه معصومین (علیهم السلام)، خود بالاستقلال مطالب را از حضرت حق دریافت می کنند و برای مردم بیان می نمایند، باطل است؛ بلکه در عالم تشیّع و در نزد امامیّه، اعتقاد بر این است که احکام الهی و معارف دینی، اعمّ از اصول و فروع و غیر آنها، که از ائمّه معصومین صادر شده، جملگی به عنوان نقل سنّت پیامبر و معارفِ دریافت شده از آن حضرت است.
← اتصال احادیث به پیامبر
...

پیشنهاد کاربران

بپرس