[ویکی فقه] دومین منبع استنباط به اتّفاق تمامی فقها ی اسلام، سنّت است.
سنّت در اصل عبارت است از آن چه به جز
قرآن از نبی اسلام(صلی الله علیه وآله) صادر شده، چه قول باشد (که شامل کتاب و نوشته نیز می شود) و چه فعل یا تقریر، مشروط به آن که مربوط به احکام شرعیه باشد.
فقهای مکتب اهل بیت(علیهم السلام) سنّت را تعمیم داده و گفته اند: سنّت عبارت است از قول و فعل و تقریر معصوم، (پیامبر(صلی الله علیه وآله) و امامان اهل بیت(علیهم السلام)).
[ویکی شیعه] سنت، گفتار، کردار و تقریر معصوم است که به عنوان یکی از ادله اربعه و پس از قرآن کریم دومین منبع اجتهاد مسلمانان شمرده می شود. سنت پیامبر به اجماع مسلمانان حجت است و سنت امامان شیعه، به اعتقاد
شیعه معتبر است. اهل سنت، سنت صحابه غیر معصوم را نیز معتبر می دانند. فعل معصوم حداقل مجاز بودن آن عمل را نشان می دهد و تقریر معصوم نیز نشان دهنده جواز یک عمل است، به این شرط که معصوم از آن عمل خبر داشته باشد و منعی از ابراز عقیده خود نداشته باشد.
واژه شناسان، معانی گوناگونی برای «سنت» برشمرده اند. برخی از این معانی عبارتند از: دوام و استمرار، راه و روش پسندیده، راه و روش.
در اصطلاح دینی، سنت به قول، فعل و تقریر معصوم گفته می شود. این امر در مورد پیامبر، مورد اتفاق مسلمانان است. شیعیان نیز گفتار، رفتار و تقریر سایر
معصومان را نیز سنت به شمار آورده اند. به این معنا که بر اساس دیدگاه شیعه اگر رسول خدا(ص) و امامان معصوم مطلبی را فرموده و یا عمل کردند و یا دیگری انجام داد و معصومین آن را تأیید کردند، و یا دست کم آن را رد نکرده باشند، به آن سنت گفته می شود.
[ویکی اهل البیت] اصطلاح «سنت» یکی از پرکاربردترین اصطلاحات ، در کنار حدیث است. و برای آن از دیدگاه های مختلف تعاریف مختلفی بیان شده است. اصولی ها سنت را یکی از منابع اجتهاد می دانند. از نگاه فقهاء شیعه، سنت هر آن چیزی است که از پیامبر و اهل البیت علیهم السلام نقل شده،و گاهی آن را در مقابل بدعت به کار می برند.
سنت در لغت به معنای شیوه ، روش است . اعم از آن که نیکو یا بد باشد.
ابن منظور می نویسد: ((السنة : السیرة ، حسنة کانت ، او قبیحة ... سنت به معنای سیره و شیوه است ، اعم از آن که نیک باشد یا بد).
سنّت در اصل عبارت است از آن چه به جز قرآن از نبی اسلام(صلی الله علیه وآله) صادر شده، چه قول باشد (که شامل کتاب و نوشته نیز می شود) و چه فعل یا تقریر، مشروط به آن که مربوط به احکام شرعیه باشد.
اما فقهای مکتب اهل بیت(علیهم السلام) سنّت را تعمیم داده و گفته اند: سنّت عبارت است از قول و فعل و تقریر معصوم، (پیامبر(صلی الله علیه وآله) و امامان اهل بیت(علیهم السلام)).
اصولی ها سنت را یکی از منابع تشریع می دانند و آن را چنین تعریف کرده اند: «هر آنچه که از پیامبر صادر شده باشد، اعم از آن که قول باشد یا فعل و یا تقریر.» همه اصولیون (شیعه و سنی) این تعریف را قبول دارند؛ ولی اختلاف در توسعه آن است که اهل سنت، سنت صحابه نیز داخل در آن دانسته و احکام آن را؛ که حجیت باشد بر سنت صحابه مترتب کرده اند؛ ولی شیعه سنت را به سنت اهلبیت تعمیم داده اند.
آیة الله مکارم شیرازی،دائرة المعارف فقه مقارن،ج۱
سید
محمد جعفر سبحانی، پژوهشی درباره پنج اصطلاح «حدیث؛ خبر؛ سنت؛ روایت و اثر»، سایت موسسه آموزش پزوهشی مذاهب اسلامی، بازیابی : 1 اسفند 1391
[ویکی فقه] سنت (اصول). دومین منبع استنباط به اتّفاق تمامى فقها ى اسلام، سنّت است.
سنّت در اصل عبارت است از آن چه به جز قرآن از نبی اسلام(صلى الله علیه وآله) صادر شده، چه قول باشد (که شامل کتاب و نوشته نیز مى شود) و چه فعل یا تقریر، مشروط به آن که مربوط به احکام شرعیه باشد.
فقهای مکتب اهل بیت(علیهم السلام) سنّت را تعمیم داده و گفته اند: سنّت عبارت است از قول و فعل و تقریر معصوم، (پیامبر(صلى الله علیه وآله) و امامان اهل بیت(علیهم السلام)).
الاصول العامة، ص ۱۶۱ .
۱. ↑ المهذب فى اصول الفقه المقارن، ج ۲، ص ۶۰۷ .۲. ↑ اصطلاحات الاصول، ص .۱۴۱۳. ↑ الاصول العامة، ص ۱۶۱ .
منبع
آیة الله مکارم شیرازی،دائرة المعارف فقه مقارن،ج۱.
...
[ویکی فقه] سنت (دلیل). سنت به گفتار، کردار و تقریر معصوم علیه السلام اطلاق می شود.
سنت، یکی از ادله اربعه و پس از قرآن دومین منبع اجتهاد است.
معانی گوناگون سنت
لغت دانان، معانی گوناگونی برای «سنت» بر شمرده اند، که برخی از آنها عبارت است از:
← دوام و استمرار
میان سنت و قرآن سه فرق وجود دارد:۱. قرآن کلام وحی است و در مقام تحدی و اعجاز نازل شده، ولی سنت این خصوصیت را ندارد؛۲. قرآن قطعی الصدور و سنت غالباً ظنی الصدور است؛۳. در قرآن معمولا کلیات احکام و قوانین بیان شده، ولی در سنت جزئیات و فروع احکام نیز بیان گردیده است.
[ویکی فقه] سنت (دیدگاه اسلام و مسیحیت). با توجّه به این که بحث از سنّت در اسلام و مسیحیت به عنوان مفسّر و شارح یا به عنوان مبیّن آموزه های دینی کمتر صورت گرفته است، در این مقاله، مفهوم جایگاه و کارکرد سنّت از نگاه این دو دین آسمانی مورد بررسی قرار گرفته است. بدین منظور، سنّت در مفهوم اسلامی به معنای قول، فعل و تقریر معصوم دانسته شده است؛ در مقابل، سنّت از نگاه متألهان مسیحی، شامل آن دسته از آموزه ها و اعمال کلیسا است که از آغاز تاکنون خودنمایی کرده است.
یکی از مهمترین و تأثیرگذارترین مباحثی که می بایست در بررسی تطبیقی میان دو دین زنده و پویای کنونی جهان؛ یعنی، اسلام و مسیحیت مورد توجّه قرار گیرد، بازشناخت منابع دین-شناخت آن هاست؛ زیرا تمام آموزه ها و گزاره های دینی اسلام و مسیحیّت به صورت مستقیم یا غیرمستقیم از آن منابع و آبش خورها بهره می گیرد و به همان میزان که بازشناخت هر یک از آموزه های این دو دین آسمانی و به ویژه مطالعات تطبیقی میان آن ها از اهمیّت برخوردار است، در مرحله ای بس مهم تر شناخت ماهیّت و جایگاه منابع این آموزه ها دارای اهمیّت است. این منابع به طور کلی عبارت است از: کتاب آسمانی (قرآن، کتاب مقدّس) و سنّت.سنّت از نگاه اندیشوران مسلمان، به عنوان دومین منبع دین شناخت به رسمیّت شناخته شده است. در مقابل، سنّت از نگاه متالهان مسیحی، شامل آن دسته از آموزه ها و اعمال کلیسا است که از آغاز تاکنون خودنمایی کرده است. از نگاه متکلمان مسیحی ارباب کلیسا با بهره مندی از فیض و الهام روح القدس، افزون بر شایستگی تفسیر منحصرانه از کتاب مقدّس، می تواند بیان گر آن دسته از آموزه ها و مناسک مسیح باشد که به دلایلی در کتاب مقدّس، مسکوت گذاشته شده است. در این
مقاله ضمن مقارنه این دو نگرش، نگرهی مسیحیّت دربارهی کارکرد سنّت از جهاتی نقد شده است.
مقدمه
یکی از بحث هایی که در الهیّات اسلامی و مسیحی به صورت مشترک، توجّه شده است، مفهوم، جایگاه و کارکرد سنّت است؛ زیرا در هر دو دین، قرآن یا کتاب مقدّس به عنوان کتاب آسمانی و متنی که از رهگذر وحی (= قرآن) یا الهام (=کتاب مقدّس) پیام ها و آموزه های خداوند را به انسان ها ابلاغ کرده و به رسمیّت شناخته شده است؛ امّا با این حال، میان اندیشوران هر دو دین، از این جهت هم صدایی وجود دارد که معتقدند از آن جهت که کتاب آسمانی نیازمند تفسیر و ابهام زدایی است، یا از آن جهت که کتاب آسمانی بیان پاره ای از مسایل و آموزه های دینی را مسکوت گذاشته، نیاز به سنّت به عنوان مفسّر کتاب آسمانی، یا منبعی مستقل در آرایه ی آموزه های دینی نوین، اجتناب ناپذیر است؛ امّا با این حال، مفهوم، کارکرد و گسترهی سنّت در مسیحیّت با آنچه در اسلام از سنّت تعریف شده، تفاوت های ماهوی و اساسی دارد. مقصود از سنّت در اسلام گفتار یا رفتار معصوم است که در زمانی خاص، به منصهی ظهور رسید؛ امّا متالهان مسیحی مقصود از سنّت را، آموزه ها و اعمال کلیسا در طول دوران از آغاز تاکنون می دانند.نگارنده در این مقاله، نخست به بررسی مفهوم، کارکرد و جایگاه سنّت از نگاه اندیشوران مسلمان و متالهان مسیحی به طور جداگانه می پردازد و در پایان به هدف مقارنه و تطبیق، شباهت ها و تفاوت های این دو نگرش را بیان کرده و نشان می دهد که کارکرد سنّت در مسیحیّت اشکالات بسیاری دارد.
مفهوم لغوی سنّت اسلامی
"سنّت" در لغت به معنای سیره، شیوه و روش است.
ابن منظور، محمّد بن مکرّم، لسان العرب، ج۱۳، ص۲۲۱.
...
[ویکی فقه] سنت (دیدگاه اسلام). با توجّه به این که بحث از سنّت در اسلام به عنوان مفسّر و شارح یا به عنوان مبیّن آموزه های دینی کمتر صورت گرفته است. در این مقاله، مفهوم جایگاه و کارکرد سنّت از نگاه اسلام مورد بررسی قرار گرفته است. سنّت در مفهوم اسلامی به معنای قول، فعل و تقریر معصوم دانسته شده است؛ البته با این تفاوت که سنّت از نگاه شیعه شامل: پیامبر اکرم و اهل بیت (علیهم السّلام) است؛ امّا سنّت از نگاه اهل سنت، شامل قول، فعل و تقریر
پیامبر اسلام و از نگاه شماری اندک، شامل سنّت صحابه نیز است.
یکی از بحث هایی که در الهیّات اسلامی، توجّه شده است، مفهوم، جایگاه و کارکرد سنّت است؛ زیرا در اسلام، قرآن به عنوان کتاب آسمانی و متنی که از رهگذر وحی (= قرآن) پیام ها و آموزه های خداوند را به انسان ها ابلاغ کرده و به رسمیّت شناخته شده است؛ اندیشوران مسلمان معتقدند از آن جهت که قرآن نیازمند تفسیر و ابهام زدایی است، یا از آن جهت که قرآن بیان پاره ای از مسایل و آموزه های دینی را مسکوت گذاشته، نیاز به سنّت به عنوان مفسّر قرآن، یا منبعی مستقل در آرایه ی آموزه های دینی نوین، اجتناب ناپذیر است. مقصود از سنّت در اسلام گفتار یا رفتار معصوم است که در زمانی خاص، به منصهی ظهور رسید.
مفهوم لغوی سنّت اسلامی
"سنّت" در لغت به معنای سیره، شیوه و روش است.
ابن منظور، محمّد بن مکرّم، لسان العرب، ج۱۳، ص۲۲۱.
در مفهوم اصطلاحی «سنّت» که به معنای قول و فعل و تقریر پیامبر یا معصومین (علیهم السلام) و یا بنابر نظر گروهی از عالمان اهل سنّت، قول، فعل و تقریر صحابه و تابعان است، دو عنصر معنایی پیشگفته؛ یعنی، راه و استمرار لحاظ شده است و آنچه که با عناوین سه گانه: قول، فعل و تقریر یا طبق نظر برخی دیگر با افزودن کتابت از آن یاد شده در حقیقت بسترهای ظهور و تجسّد آن شیوهی مستمر است. از این جهت، راغب سنّت پیامبر (صلی الله علیه وآله وسلم) را به معنای «طریقه التی کان یتحّراها»؛ راهی که پیامبر دنبال می کرد.»
راغب اصفهانی، محمّدحسین، المفردات فی غریب القرآن، ج۱، ص۲۴۵، تهران، کتاب فروشی مرتضوی، ۱۳۶۲.
...
[ویکی فقه] سنت (دیدگاه فریقین). در آئین اسلام ، سنت در درجه
دوم اهمیت پس از قرآن کریم، قرار دارد، و به قرآن مرتبط است و هرگز از آن جدایی ندارد و از حیث اصل و منبع و حجیت و الزامی بودن احکام و دستورها از قرآن کمتر نیست، زیرا سنت از شخصی صادر شده است که خداوند او را در فرموده اش توصیف فرموده: «از سر هوای نفس سخن نمی گوید».
سنت در لغت به معنای راه و روش است، خواه نیک باشد خواه بد، و به این معناست سخن پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلّم): «من
سن سنة حسنة فله اجرها و اجر من عمل بها الی یوم القیامة و من
سن سنة سیئة فعلیه وزرها و وزر من عمل بها الی یوم القیامة».
شیخ حر عاملی، وسایل الشیعه، ج۱۵، کتاب الجهاد، باب۵، ص۲۴، تحقیق و نشر:مؤسسه ی آل البیت.
قرآن کریم حجت است و حجیت آن قطعی است، زیرا ثبوت تواتر آن، دلیلی بر قطعی بودن صدور و نسبت آن به خدای عزوجل است. دیگر این که قرآن به ذات خود مصون و محفوظ است و زیادی و کاستی و تحریفی در آن وجود ندارد، همه ی این موارد تنها مربوط به قرآن کریم است، بنابر این حجیت سنت، کدام است؟ آیا حجیت سنت قطعی است یا ظنی؟برای بحث و بررسی در این زمینه نیازمند دو منبع اصلی و اساسی، قرآن کریم و سنت، یعنی جایگاه آن در احادیث رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) هستیم، در این جا باید اشاره کرد که سنت حجت است و همه مسلمانان بر این اعتقادند که باید به سنت مراجعه شود، خدای عزوجل در قرآن کریم در آیاتی بر وجوب مراجعه به رسول اکرم (صلی الله علیه و آله وسلّم) و اولوالامر که از نظر عصمت در رتبه آن حضرت اند، دلالت دارد، به ما دستور داده که سنت را از آنان بگیریم و رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) در روایات متعددی بر این معنا تاکید فرموده است.
خمیس، مصطفی، پاسداری از سنت، ص۱۳۳.
آیات زیادی از قرآن وجود دارد که به پیروی از سنت رسول خدا (صلی الله علیه و آله وسلّم) دستور می دهد که ما به برخی از آن ها اشاره می کنیم.خداوند متعال درباره پیروی از سنت پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلّم) می فرماید: «قل ان کنتم تحبون الله فاتبعونی یحببکم الله ویغفر لکم ذنوبکم والله غفور رحیم».
آل عمران/سوره۳، آیه۳۱.
...
[ویکی فقه] سنت (دیدگاه مسیحیت). بحث از سنّت در مسیحیت به عنوان مفسّر و شارح یا به عنوان مبیّن آموزه های دینی مسکوت گذاشته شده است. سنت در کتاب مقدّس نقش آفرینی می کند و شامل آن دسته از آموزه ها و اعمال کلیسا است که از آغاز تاکنون خودنمایی کرده است. در این مقاله، مفهوم جایگاه و کارکرد سنّت از نگاه مسیحیت مورد بررسی قرار گرفته است.
واژه «tradition» در لغت به معنای چیزی است که به دیگری تحویل داده شده است؛ هر چند می تواند به معنای «عمل تحویل دادن» نیز باشد.
مک گراث، آلیستر، مقدمهای بر تفکر نهضت اصلاح دینی، ج۱، ص۴۷، ترجمه بهروز حدادی، قم، مرکز مطالعات و تحقیقات ادیان و مذاهب، ۱۳۸۲.
در این خصوص نظرات متعددی وجود دارد که در ادامه به آنها می پردازیم.
← کارکردهای سنت
در ادامه ی مقاله در بررسی علل پیدایش پدیده سنّت در میان مسیحیان، دیدگاه این متکلم مسیحی تقویت خواهد شد که وجود مناقشات مختلف در کلیسای نخستین، منشا اصلی پیدایش پدیدهی سنّت بوده است. این امر افزون بر آن که علّت پیدایش این پدیده را تبیین می کند، مفهوم و کارکرد سنّت اصطلاحی مسیحی را نیز معلوم می گرداند. بر این اساس، مهم ترین عنصر معنایی سنّت مسیحی «دیدگاه ها و آموزه های کلیسا» است که در آغاز، بیش تر به صورت غیرمکتوب خودنمایی می کرد. البته خاستگاه اوّلیه دیدگاه و اعمال کلیسا در آغاز، بیشتر ناظر به تفسیر کتاب مقدّس بوده است؛ امّا آرام آرام حداقل از نگاه شماری از متکلمان مسیحی، به عنوان منبعی مستقل در کنار کتاب مقدّس به رسمیّت شناخته شد.
← دیدگاه مولر
...
