سماء المقال فی علم الرجال

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] کلباسی، میرزا کمال الدین ابو الهدی (م ۱۳۵۶ق) از رجال برجسته و معروف شیعه در علوم مختلف بوده است. او قبل از ورود به نجف اشرف اصول و فقه را تدریس می کرد؛ اما در نجف اشرف، علاوه بر فقه، در علم درایه و علم رجال هم تدریس و تحقیق کرده و در این دو علم بدون تردید دارای تخصصی عالی بوده است وی صاحب کتاب رجالی، سماء المقال فی علم الرجال می باشد.
نگاه اصلی این کتاب به علمای معروف رجال است؛ مثل ابن غضائری، کشی، شیخ الطائفه محمد بن حسن طوسی، نجاشی، علامه حلی و حسن بن علی بن داوود.در معرفی هر کدام از این علماء به ذکر خصوصیات شخصی, و خصوصیات کتاب رجالی آن ها پرداخته و در بخش کتاب, ذکر امتیازات, اغلاط و نیز خصوصیات پرداخته است و تصویر جامع و روشنی از زندگی آن ها و کتاب هایشان را ارائه داده است در جلد اول کتاب در شش مقصد به ذکر ابن غضائری، کشی، طوسی، علامه حلی، نجاشی و ابن داود پرداخته است. در جلد دوم کتاب به مباحثی در خصوصی، سکونی، و تحقیقی، جامع در زندگی، مذهب و کتب او و عمار بن موسی ساباطی، عمر بن حنظله، و در پایان به مباحثی همچون, اختلاف رجالی ها در معنی عدالت، بحث اجماع و اقسام خبر و حدیث پرداخته است. این کتاب برای شناخت رجالی های مشهور شیعه از کتاب های آن ها، کتاب جامع و خوبی می باشد.
ارکان کتاب
این کتاب، مشتمل بر چهار «رکن» است که عبارت اند از:رکن اول، در «معرفان»، که در بردارنده حالات شش نفر از علمای مشهور علم رجال است که کتاب های رجالی آنها از مصادر اصلی علم رجال به شمار می آید. این شخصیت ها عبارت اند از: ابن غضایری، کشی، شیخ طوسی، نجاشی، علامه حلی و حسن بن علی بن داوود. به دنبال بیان احوال هر یک از این شخصیت ها، شرح و مباحثی که در مورد کتاب رجالی آنهاست، مورد بررسی واقع شده است.رکن دوم، در «معرفان» علم رجال است که در بردارنده بررسی حالات اشخاصی است که شخصیت و حالات آنها مشتبه است و مشتمل بر بحث «تمییز مشترکات» می شوند. همچنین شخصیت و احوال اشخاصی که تنها احوال آنها مشتبه است بر اساس نظر مؤلف، در ذیل عنوان «نقد المشتبهات» مورد بحث واقع شده است.رکن سوم، بررسی الفاظی که به وسیله آنها احوال راویان مشخص می گردد.رکن چهارم، در بیان چند فایده مهم علم رجال است. سپس مباحثی در مورد اختلاف طریق مشایخ در کتب اربعه حدیثی، به همراه بیان مفصل طریق شیخ طوسی در دو کتاب حدیثی وی مورد بحث واقع شده است.در نهایت، اقسام «خبر» در کلمات علمای رجال و اقسام خبر از دیدگاه مؤلف، مورد بررسی واقع شده است. مقدمه محقق در بیان علم رجال، درایه و روش تحقیق است.محقق در ذیل متن کتاب، تعلیقات و نشانی مصادر مورد مراجعه را بیان داشته است.
وضعیت نشر
این اثر، در دو جلد به زبان عربی به وسیله مؤسسه ولیّ عصر (عجل الله تعالی فرجه الشریف) للدراسات الاسلامیه، در سال ۱۴۱۹ ق به چاپ رسیده است.مقدمه محمد بن ابی الهدی کلباسی، فرزند مؤلف، درباره زندگی نامه مؤلف و ویژگی های چاپ جدید است.محقق تهرانی در الذریعه ، این کتاب را با عنوان رجال الشیخ ابی الهدی الکلباسی هم فهرست نموده است.

[ویکی اهل البیت] ابومیرزا ابوالمعالی بن محمد ابراهیم کلباسی.(م 1356 ق)
وی یکی از رجال برجسته و معروف شیعه در علوم مختلفه بوده است. او قبل از ورود به نجف اشرف اصول و فقه را تدریس می کرد؛ اما در نجف اشرف علاوه بر اصول و فقه در علم الدرایه و علم الرجال هم تدریس و تحقیق می کرد ولذا در این دو علم بدون تردید دارای تخصصی عالی بوده است. این مطلب از کلام علامه سید ابومحمد حسن صدرالدین کاظمی در اجازه ای که به وی می دهد، معلوم می شود. وی می گوید: «و مؤمن أفضل علماء الدرایة و فقهاء الاحکام والهدایة».
پدر بزرگوارش علامه میرزا محمدهاشم موسوی خوانساری (ملقب به چهار سوقی)، سید علامه حسن صدرالدین کاظمی، ملا علی محمد نجفی.
البدرالتمام، دو حاشیه بر کفایة الاصول، الدر الثمین، الدرة البیضاء، زلات الاقدام، الفوائد الرجالیه، سماء المقال، کتاب فی الفقه.
نگاه اصلی این کتاب به علمای معروف رجال است؛ مثل ابن نضائری، کشی، شیخ الطائفه محمد بن حسن طوسی، نجاشی، علامه حلی و حسن بن علی بن داوود. به عنوان نمونه، الاول اختیار الرجال، الثانی الفهرست، موضوع کتابالفهرست، الثالث الرجال و... سپس راجع به توثیقات و تضعیفات ایشان بحث می کند.

[ویکی نور] سماء المقال فی علم الرجال یا سماء المقال فی تحقیق علم الرجال اثر ابوالهدی کلباسی (متوفی 1356ق)، با تحقیق سید محمدحسینی قزوینی، کتابی است شامل مباحث مهمی در «علم الرجال» که به زبان عربی نوشته شده است.
ابتدای شروع به تألیف کتاب، حدود سنه (1300ق) و ختم آن در نجف به سال (1340ق) بوده است و مؤلف تا پایان عمر خویش، بیش از ده بار تمام کتاب را تدریس نموده و هر نوبت، تجدید نظرهایی در آن کرده و گاه بر مطلب تازه پراهمیتی دست یافته که به متن کتاب، افزوده است
علامه صدر درباره این کتاب چنین فرموده است: «با ژرف اندیشی و تعمق در این کتاب، به راستی آن را، در موضوع خود بی نظیر و در میان همگنانش یگانه یافتم؛ کتابی که تحقیقاتش همانند ستارگان درخشنده و ژرف نگری هایش چونان ماه تابان، بیانات بسنده آن، همانند آفتاب نمایان و مشعشع است. باری این کتاب در میان کتاب های رجالی، جایگاهی بلند دارد»
کتاب با سه مقدمه از محقق، فرزند مؤلف و نویسنده آغاز و مطالب در چهار رکن، در دو فصل، تنظیم شده است.
اثر حاضر، دارای سبکی مخصوص به خود است و شاید در کتب رجالیه و علم الرجال نظیرش را نتوان یافت

پیشنهاد کاربران

بپرس