[ویکی فقه] در این مقاله به زندگانی مرحوم قطب الدین راوندی متوفای ۵۷۳ ق، محدث فقیه خواهیم پرداخت.
سده ششم هجری دوران حاکمیت دو سلسله بزرگ از پادشاهان ایرانی بود. سلجوقیان سلسله ای بودند که پس از جدا شدن از حوزه خلافت بغداد حکومت مستقلی تشکیل دادند و از سال ۴۲۹الی ۵۵۳ ق. در سرتاسر ایران فرمانروایی کردند. آنان از مقتدرترین حکومتهای این سرزمین بودند. پیروزی مسلمانان در جنگ با مسیحیان روم شرقی (بیزانس) و گسترش قلمرو آنان، از نقطه های برجسته در دوران حکومت این خاندان است. پس از آنان خوارزمشاهیان بر ضد سلجوقیان طغیان کردند و اقتدار سیاسی ایران را به دست گرفتند. در این عصر - بخصوص در دوره سلجوقیان - افکار مذهبی و سنت گرایی بر گرایشهای عقلی غلبه کرد و بسیاری از کتب علوم عقلی و فلسفی سوزانده شد. دولتمردان سلجوقی، بویژه وزیر معروف آنان «خواجه نظام الملک» از سنت گرایان و سردمداران شورش ضد عقلی بودند. وقوع جنگهای صلیبی و هجوم و آگاهی اروپائیان به جهان اسلام عواقبی چون به تاراج بردن گنجینه های علمی مسلمانان را دربر داشت ولی به رغم حوادث فوق، قرن ششم را می بایست سده علم و معرفت نامید. چرا که دانشمندان بسیاری در این دوران پا به عرصه وجود نهاده، با تلاش علمی و بی وقفه خویش خدمات بسیاری به اسلام انجام دادند. از جمله این اندیشمندان تلاشگر، دانشمند عالی مقام، فقیه و محدث مشهور، «سعید بن هبة الله راوندی» معروف به «قطب راوندی» بود که در این نوشتار به تماشای زندگی پرافتخارش می نشینیم.
زادگاه و نیاکان
«راوند» که در آن زمان روستایی در نزدیکی کاشان بود زادگاه عالمان بسیاری شناخته می شد به گونه ای که آقا بزرگ تهرانی بیش از ده نفر از بزرگان راوند را منحصر قرن ششم یاد می کند. «سعید» گلی از بوستان مکتب محمدی بود که از آن دیار بر خاست و قطب الدین لقب یافت او فرزند «هبة الله بن حسین بن هبة الله بن حسن راوندی» بود. گر چه اطلاعات کافی از همه نیاکان او به دست نیامده، همین اندازه معلوم است که پدر و جد قطب الدین، از عالمان و برجستگان آن دیار بوده اند. با تاسف تاریخچه و شرح حالی از تولد و دوران کودکی او نیز به دست نیامده است.
تحصیل
فرزانه برومند راوند، علاوه بر پدر، از محضر بزرگان دیگری استفاده کرده است. قطب الدین خوشه چین خرمن عالمانی است که ثمره اندیشه شان قرنهای متمادی مشام انسانها را معطر ساخته است. افکار بزرگ شخصیتهایی چون شیخ صدوق، سید مرتضی، سید رضی و شیخ طوسی، در اندیشه و تفکر او جای پیدا کرده و با نقل حدیث از شاگردان آنان، جوهره علمی و عملی او نضج یافته است. بنابر آنچه در ریاض العلماء آمده است، قطب الدین روایاتی از بزرگان حدیث در شهرهای اصفهان، خراسان و همدان شنیده و نقل کرده است و از این روزنه می توان به مسافرتهای علمی او به شهرهای مختلف پی برد. چنانکه قرار داشتن قبر شریف او در شهر قم، دلیلی براستفاده او از محضر استادان آن دیار است.
برخی از استادان
...
سده ششم هجری دوران حاکمیت دو سلسله بزرگ از پادشاهان ایرانی بود. سلجوقیان سلسله ای بودند که پس از جدا شدن از حوزه خلافت بغداد حکومت مستقلی تشکیل دادند و از سال ۴۲۹الی ۵۵۳ ق. در سرتاسر ایران فرمانروایی کردند. آنان از مقتدرترین حکومتهای این سرزمین بودند. پیروزی مسلمانان در جنگ با مسیحیان روم شرقی (بیزانس) و گسترش قلمرو آنان، از نقطه های برجسته در دوران حکومت این خاندان است. پس از آنان خوارزمشاهیان بر ضد سلجوقیان طغیان کردند و اقتدار سیاسی ایران را به دست گرفتند. در این عصر - بخصوص در دوره سلجوقیان - افکار مذهبی و سنت گرایی بر گرایشهای عقلی غلبه کرد و بسیاری از کتب علوم عقلی و فلسفی سوزانده شد. دولتمردان سلجوقی، بویژه وزیر معروف آنان «خواجه نظام الملک» از سنت گرایان و سردمداران شورش ضد عقلی بودند. وقوع جنگهای صلیبی و هجوم و آگاهی اروپائیان به جهان اسلام عواقبی چون به تاراج بردن گنجینه های علمی مسلمانان را دربر داشت ولی به رغم حوادث فوق، قرن ششم را می بایست سده علم و معرفت نامید. چرا که دانشمندان بسیاری در این دوران پا به عرصه وجود نهاده، با تلاش علمی و بی وقفه خویش خدمات بسیاری به اسلام انجام دادند. از جمله این اندیشمندان تلاشگر، دانشمند عالی مقام، فقیه و محدث مشهور، «سعید بن هبة الله راوندی» معروف به «قطب راوندی» بود که در این نوشتار به تماشای زندگی پرافتخارش می نشینیم.
زادگاه و نیاکان
«راوند» که در آن زمان روستایی در نزدیکی کاشان بود زادگاه عالمان بسیاری شناخته می شد به گونه ای که آقا بزرگ تهرانی بیش از ده نفر از بزرگان راوند را منحصر قرن ششم یاد می کند. «سعید» گلی از بوستان مکتب محمدی بود که از آن دیار بر خاست و قطب الدین لقب یافت او فرزند «هبة الله بن حسین بن هبة الله بن حسن راوندی» بود. گر چه اطلاعات کافی از همه نیاکان او به دست نیامده، همین اندازه معلوم است که پدر و جد قطب الدین، از عالمان و برجستگان آن دیار بوده اند. با تاسف تاریخچه و شرح حالی از تولد و دوران کودکی او نیز به دست نیامده است.
تحصیل
فرزانه برومند راوند، علاوه بر پدر، از محضر بزرگان دیگری استفاده کرده است. قطب الدین خوشه چین خرمن عالمانی است که ثمره اندیشه شان قرنهای متمادی مشام انسانها را معطر ساخته است. افکار بزرگ شخصیتهایی چون شیخ صدوق، سید مرتضی، سید رضی و شیخ طوسی، در اندیشه و تفکر او جای پیدا کرده و با نقل حدیث از شاگردان آنان، جوهره علمی و عملی او نضج یافته است. بنابر آنچه در ریاض العلماء آمده است، قطب الدین روایاتی از بزرگان حدیث در شهرهای اصفهان، خراسان و همدان شنیده و نقل کرده است و از این روزنه می توان به مسافرتهای علمی او به شهرهای مختلف پی برد. چنانکه قرار داشتن قبر شریف او در شهر قم، دلیلی براستفاده او از محضر استادان آن دیار است.
برخی از استادان
...
wikifeqh: سعید_راوندی