[ویکی فقه] سر الصلاة (کتاب). کتاب سر الصلاة یا معراج السالکین و صلاة العارفین تالیف عارف بالله حضرت آیت الله حاج سید روح الله خمینی قدس سره رهبر کبیر و بنیان گذار جمهوری اسلامی ایران می باشد. مؤلف بزرگوار در نسخه دست نویس، نام کتاب را معراج السالکین و صلاة العارفین نهاده است ولی این کتاب به سر الصلاة شهرت پیدا کرده است به لحاظ آنکه موضوع این کتاب اسرار و رازهای نماز می باشد.
موضوع اصلی این کتاب تبیین اسرار نماز یا سلوک روحانی و معراج ایمانی عرفانی است. و مؤلف به لحاظ جامعیت در فنون و علوم اسلامی ، سعی نموده است مهم ترین رازهای این عروج ایمانی را از مقدمات نماز تا مقارنات و مناسبات آن با انطباق بر اصول و امهات مسائل عرفانی و برهانی و قرآنی بیان کند، و از عهده آن به خوبی برآمده است. در مقدمه کتاب در این زمینه می فرماید: «... ارادت خالص کردم که برخی از مقامات روحیه اولیاء عظام را در این سلوک روحانی و معراج ایمانی عرفانی به رشته ی تحریر درآورم.» ابتدا مقامات و مدارج انسان را با توجه به تقسیمات چندگانه ی عالم بیان می کند، سپس اسفار چهارگانه سیر و سلوک سالکان الی الله را روشن می سازد، پس از آن به موضوع اصلی کتاب می پردازد که سر نماز و حضور قلب می باشد. پس آنگاه به بیان اسرار مقدمات نماز می پردازد، که عبارتند از طهارت ، ستر عورت ، مکان نمازگزار ، اوقات نماز و توجه به کعبه و بعد از آن به تبیین اسرار نماز و مقارنات و مناسبات آن می پردازد که عبارتند از اذان و اقامه ، قیام ، نیت ، تکبیرات افتتاحیه و دست بلند کردن، قرائت ، استعاذه ، تفسیر حمد و سوره توحید ، رکوع ، سجود ، تشهد و سلام . تاریخ شروع تالیف بخوبی روشن نیست ولی تاریخ پایان تالیف را مؤلف در آخر کتاب چنین نگاشته است: «تمام شد به ید مؤلف فقیر در ۲۱ شهر ربیع الثانی ۱۳۵۸ ه ق» که مطابق با ۱۹ خرداد ۱۳۱۸ ه ش می باشد. این کتاب یکی دیگر از آثار قلمی و میراث عرفانی حضرت امام خمینی قدس سره است، که چون گوهری شاهوار و دری گران بها نزد سالکان الی الله و واصلان به بارگاه قدس اله، می درخشد و گوی سبقت را در این میدان نیز از همگنان معاصر و گذشته ربوده است. صدق و درستی این ادعا بر کسی که با این گونه کتاب ها چون اسرار الصلاة شهید ثانی و اسرار العبادات و حقیقة الصلاة قاضی سعید قمی ، انس و الفتی داشته باشد، بخوبی روشن خواهد بود، زیرا مؤلف بزرگوار در جای جای این کتاب با نقل مطالبی از این کتب، آنها را مورد نقد قرار می دهد و نواقص و کاستی های آنها را جبران می نماید. به عنوان مثال درباره ی اسرار الصلاة شهید ثانی می فرماید: «حتی آنکه شیخ شهید ثانی قدس الله نفسه در کتاب اسرار الصلاة می فرمایند: از برای شخص ضعیف که فکرش به اندک چیزی که چشمش می بیند یا گوشش می شنود متفرق می شود، علاج آن است که چشم های خود را ببندد یا در خانه ی تاریکی نماز بخواند... انتهی کلامه زید فی علو مقامه. البته این که فرمودند بهتر آن است که در بیت مظلم نماز کند در غیر فرایض یومیه است، که در جماعت مسلمین خواندن از سنن مؤکده است». به محض این که گفتار شهید ثانی را از کتاب اسرار الصلاة او نقل می کند، فورا ابهامی را که در عبارت ایشان است که موجب کج فهمی و انحراف خواننده می گردد، با توضیح روشن می سازد.
موضوع اصلی این کتاب تبیین اسرار نماز یا سلوک روحانی و معراج ایمانی عرفانی است. و مؤلف به لحاظ جامعیت در فنون و علوم اسلامی ، سعی نموده است مهم ترین رازهای این عروج ایمانی را از مقدمات نماز تا مقارنات و مناسبات آن با انطباق بر اصول و امهات مسائل عرفانی و برهانی و قرآنی بیان کند، و از عهده آن به خوبی برآمده است. در مقدمه کتاب در این زمینه می فرماید: «... ارادت خالص کردم که برخی از مقامات روحیه اولیاء عظام را در این سلوک روحانی و معراج ایمانی عرفانی به رشته ی تحریر درآورم.» ابتدا مقامات و مدارج انسان را با توجه به تقسیمات چندگانه ی عالم بیان می کند، سپس اسفار چهارگانه سیر و سلوک سالکان الی الله را روشن می سازد، پس از آن به موضوع اصلی کتاب می پردازد که سر نماز و حضور قلب می باشد. پس آنگاه به بیان اسرار مقدمات نماز می پردازد، که عبارتند از طهارت ، ستر عورت ، مکان نمازگزار ، اوقات نماز و توجه به کعبه و بعد از آن به تبیین اسرار نماز و مقارنات و مناسبات آن می پردازد که عبارتند از اذان و اقامه ، قیام ، نیت ، تکبیرات افتتاحیه و دست بلند کردن، قرائت ، استعاذه ، تفسیر حمد و سوره توحید ، رکوع ، سجود ، تشهد و سلام . تاریخ شروع تالیف بخوبی روشن نیست ولی تاریخ پایان تالیف را مؤلف در آخر کتاب چنین نگاشته است: «تمام شد به ید مؤلف فقیر در ۲۱ شهر ربیع الثانی ۱۳۵۸ ه ق» که مطابق با ۱۹ خرداد ۱۳۱۸ ه ش می باشد. این کتاب یکی دیگر از آثار قلمی و میراث عرفانی حضرت امام خمینی قدس سره است، که چون گوهری شاهوار و دری گران بها نزد سالکان الی الله و واصلان به بارگاه قدس اله، می درخشد و گوی سبقت را در این میدان نیز از همگنان معاصر و گذشته ربوده است. صدق و درستی این ادعا بر کسی که با این گونه کتاب ها چون اسرار الصلاة شهید ثانی و اسرار العبادات و حقیقة الصلاة قاضی سعید قمی ، انس و الفتی داشته باشد، بخوبی روشن خواهد بود، زیرا مؤلف بزرگوار در جای جای این کتاب با نقل مطالبی از این کتب، آنها را مورد نقد قرار می دهد و نواقص و کاستی های آنها را جبران می نماید. به عنوان مثال درباره ی اسرار الصلاة شهید ثانی می فرماید: «حتی آنکه شیخ شهید ثانی قدس الله نفسه در کتاب اسرار الصلاة می فرمایند: از برای شخص ضعیف که فکرش به اندک چیزی که چشمش می بیند یا گوشش می شنود متفرق می شود، علاج آن است که چشم های خود را ببندد یا در خانه ی تاریکی نماز بخواند... انتهی کلامه زید فی علو مقامه. البته این که فرمودند بهتر آن است که در بیت مظلم نماز کند در غیر فرایض یومیه است، که در جماعت مسلمین خواندن از سنن مؤکده است». به محض این که گفتار شهید ثانی را از کتاب اسرار الصلاة او نقل می کند، فورا ابهامی را که در عبارت ایشان است که موجب کج فهمی و انحراف خواننده می گردد، با توضیح روشن می سازد.
[ویکی نور] سر الصلاه (معراج السالکین و صلاه العارفین). «سر الصلاة(معراج السالکین و صلاة العارفین)»، تألیف امام خمینی است و در آن، برخی از اسرار معنوی نماز، به زبان فارسی، بیان شده است.
کتاب، از یک مقدمه و دو مقاله و یک خاتمه تشکیل شده است. در مقدمه، از دیدگاهی اخلاقی و عرفانی به ابعاد نماز اشاره شده و در مقاله اول، مقدمات نماز بیان شده و در مقاله دوم، مقارنات نماز و اسرار برخی از ارکان و واجبات آن مطرح شده و در خاتمه، اسرار تکبیرات پایان نماز بررسی گردیده است.
در ابتدا، به مقام انسان و مدارج او و جایگاه نماز و مراتب آن پرداخته شده و ویژگی نماز یک فرد سالک و اولیای الهی بیان شده و به صورتی اجمالی اسراری از نماز و اهمیت حضور قلب در نماز و کیفیت حصول آن بررسی گردیده است، سپس برخی از مقدمات نماز، مانند حصول طهارت قلبی و جسمی قبل از شروع نماز، پوشاندن عورت در نماز، ازاله نجاست، مکان نمازگزار و شرایط آن، وقت نماز و استقبال قبله بیان شده و احکام فقهی آنها به همراه اسرار معنوی نهفته در آنها بیان گردیده است. از دیدگاه نگارنده، هر یک از ارکان و فروع نماز، اعم از مقدمات نماز یا اجزای آن، علاوه بر جنبه های فقهی و ظاهری از جنبه های باطنی و قلبی نیز برخوردار است که حکایت از روح و عظمت نماز دارد و یک نمازگزار نباید از ابعاد معنوی نماز غفلت داشته باشد. نگارنده، به اسرار معنوی اذان و اقامه، اسرار قیام در نماز، اسرار نیت، سه تکبیر ابتدایی نماز و بالا بردن دست ها هنگام تکبیر، برخی از اسرار قرائت در نماز، علت استعاذه(گفتن اعوذ بالله من الشیطان الرجیم) در ابتدای نماز، برخی از اسرار معنوی نهفته در سوره های حمد و توحید، اسرار رکوع و سجود و تشهد و سلام در نماز اشاره نموده و در خاتمه، اسرار تکبیرات سه گانه در پایان نماز را بیان می کند.
در بیان اسرار ارکان و الفاظ نماز، نویسنده، از دیدگاهی لغوی، روایی و قرآنی به تفسیر معنوی اجزاء و الفاظ موجود در نماز می پردازد.
در پاورقی کتاب، منابع مورد استفاده معرفی شده و در پایان کتاب نیز فهرستی از عناوین کتاب آمده است.
کتاب، از یک مقدمه و دو مقاله و یک خاتمه تشکیل شده است. در مقدمه، از دیدگاهی اخلاقی و عرفانی به ابعاد نماز اشاره شده و در مقاله اول، مقدمات نماز بیان شده و در مقاله دوم، مقارنات نماز و اسرار برخی از ارکان و واجبات آن مطرح شده و در خاتمه، اسرار تکبیرات پایان نماز بررسی گردیده است.
در ابتدا، به مقام انسان و مدارج او و جایگاه نماز و مراتب آن پرداخته شده و ویژگی نماز یک فرد سالک و اولیای الهی بیان شده و به صورتی اجمالی اسراری از نماز و اهمیت حضور قلب در نماز و کیفیت حصول آن بررسی گردیده است، سپس برخی از مقدمات نماز، مانند حصول طهارت قلبی و جسمی قبل از شروع نماز، پوشاندن عورت در نماز، ازاله نجاست، مکان نمازگزار و شرایط آن، وقت نماز و استقبال قبله بیان شده و احکام فقهی آنها به همراه اسرار معنوی نهفته در آنها بیان گردیده است. از دیدگاه نگارنده، هر یک از ارکان و فروع نماز، اعم از مقدمات نماز یا اجزای آن، علاوه بر جنبه های فقهی و ظاهری از جنبه های باطنی و قلبی نیز برخوردار است که حکایت از روح و عظمت نماز دارد و یک نمازگزار نباید از ابعاد معنوی نماز غفلت داشته باشد. نگارنده، به اسرار معنوی اذان و اقامه، اسرار قیام در نماز، اسرار نیت، سه تکبیر ابتدایی نماز و بالا بردن دست ها هنگام تکبیر، برخی از اسرار قرائت در نماز، علت استعاذه(گفتن اعوذ بالله من الشیطان الرجیم) در ابتدای نماز، برخی از اسرار معنوی نهفته در سوره های حمد و توحید، اسرار رکوع و سجود و تشهد و سلام در نماز اشاره نموده و در خاتمه، اسرار تکبیرات سه گانه در پایان نماز را بیان می کند.
در بیان اسرار ارکان و الفاظ نماز، نویسنده، از دیدگاهی لغوی، روایی و قرآنی به تفسیر معنوی اجزاء و الفاظ موجود در نماز می پردازد.
در پاورقی کتاب، منابع مورد استفاده معرفی شده و در پایان کتاب نیز فهرستی از عناوین کتاب آمده است.
[ویکی فقه] سر الصلاه (کتاب). کتاب سر الصلاة یا معراج السالکین و صلاة العارفین تالیف عارف بالله حضرت آیت الله حاج سید روح الله خمینی قدس سره رهبر کبیر و بنیان گذار جمهوری اسلامی ایران می باشد. مؤلف بزرگوار در نسخه دست نویس، نام کتاب را معراج السالکین و صلاة العارفین نهاده است ولی این کتاب به سر الصلاة شهرت پیدا کرده است به لحاظ آنکه موضوع این کتاب اسرار و رازهای نماز می باشد.
موضوع اصلی این کتاب تبیین اسرار نماز یا سلوک روحانی و معراج ایمانی عرفانی است. و مؤلف به لحاظ جامعیت در فنون و علوم اسلامی ، سعی نموده است مهم ترین رازهای این عروج ایمانی را از مقدمات نماز تا مقارنات و مناسبات آن با انطباق بر اصول و امهات مسائل عرفانی و برهانی و قرآنی بیان کند، و از عهده آن به خوبی برآمده است. در مقدمه کتاب در این زمینه می فرماید: «... ارادت خالص کردم که برخی از مقامات روحیه اولیاء عظام را در این سلوک روحانی و معراج ایمانی عرفانی به رشته ی تحریر درآورم.» ابتدا مقامات و مدارج انسان را با توجه به تقسیمات چندگانه ی عالم بیان می کند، سپس اسفار چهارگانه سیر و سلوک سالکان الی الله را روشن می سازد، پس از آن به موضوع اصلی کتاب می پردازد که سر نماز و حضور قلب می باشد. پس آنگاه به بیان اسرار مقدمات نماز می پردازد، که عبارتند از طهارت ، ستر عورت ، مکان نمازگزار ، اوقات نماز و توجه به کعبه و بعد از آن به تبیین اسرار نماز و مقارنات و مناسبات آن می پردازد که عبارتند از اذان و اقامه ، قیام ، نیت ، تکبیرات افتتاحیه و دست بلند کردن، قرائت ، استعاذه ، تفسیر حمد و سوره توحید ، رکوع ، سجود ، تشهد و سلام . تاریخ شروع تالیف بخوبی روشن نیست ولی تاریخ پایان تالیف را مؤلف در آخر کتاب چنین نگاشته است: «تمام شد به ید مؤلف فقیر در ۲۱ شهر ربیع الثانی ۱۳۵۸ ه ق» که مطابق با ۱۹ خرداد ۱۳۱۸ ه ش می باشد. این کتاب یکی دیگر از آثار قلمی و میراث عرفانی حضرت امام خمینی قدس سره است، که چون گوهری شاهوار و دری گران بها نزد سالکان الی الله و واصلان به بارگاه قدس اله، می درخشد و گوی سبقت را در این میدان نیز از همگنان معاصر و گذشته ربوده است. صدق و درستی این ادعا بر کسی که با این گونه کتاب ها چون اسرار الصلاة شهید ثانی و اسرار العبادات و حقیقة الصلاة قاضی سعید قمی ، انس و الفتی داشته باشد، بخوبی روشن خواهد بود، زیرا مؤلف بزرگوار در جای جای این کتاب با نقل مطالبی از این کتب، آنها را مورد نقد قرار می دهد و نواقص و کاستی های آنها را جبران می نماید. به عنوان مثال درباره ی اسرار الصلاة شهید ثانی می فرماید: «حتی آنکه شیخ شهید ثانی قدس الله نفسه در کتاب اسرار الصلاة می فرمایند: از برای شخص ضعیف که فکرش به اندک چیزی که چشمش می بیند یا گوشش می شنود متفرق می شود، علاج آن است که چشم های خود را ببندد یا در خانه ی تاریکی نماز بخواند... انتهی کلامه زید فی علو مقامه. البته این که فرمودند بهتر آن است که در بیت مظلم نماز کند در غیر فرایض یومیه است، که در جماعت مسلمین خواندن از سنن مؤکده است». به محض این که گفتار شهید ثانی را از کتاب اسرار الصلاة او نقل می کند، فورا ابهامی را که در عبارت ایشان است که موجب کج فهمی و انحراف خواننده می گردد، با توضیح روشن می سازد.
ساختار کتاب
این کتاب مشتمل بر یک مقدمه و دو مقاله و یک خاتمه است.
← مقدمه
۱. ↑ سر الصلاة، امام خمینی، ج۱، ص۲.۲. ↑ سر الصلاة، امام خمینی، ج۱، ص۳۲.۳. ↑ سر الصلاة، امام خمینی، ج۱، ص۷.۴. ↑ سر الصلاة، امام خمینی، ج۲، ص۳۴.۵. ↑ بحار الأنوار، العلامة المجلسی، ج۷۹، ص۳۰۳.
...
موضوع اصلی این کتاب تبیین اسرار نماز یا سلوک روحانی و معراج ایمانی عرفانی است. و مؤلف به لحاظ جامعیت در فنون و علوم اسلامی ، سعی نموده است مهم ترین رازهای این عروج ایمانی را از مقدمات نماز تا مقارنات و مناسبات آن با انطباق بر اصول و امهات مسائل عرفانی و برهانی و قرآنی بیان کند، و از عهده آن به خوبی برآمده است. در مقدمه کتاب در این زمینه می فرماید: «... ارادت خالص کردم که برخی از مقامات روحیه اولیاء عظام را در این سلوک روحانی و معراج ایمانی عرفانی به رشته ی تحریر درآورم.» ابتدا مقامات و مدارج انسان را با توجه به تقسیمات چندگانه ی عالم بیان می کند، سپس اسفار چهارگانه سیر و سلوک سالکان الی الله را روشن می سازد، پس از آن به موضوع اصلی کتاب می پردازد که سر نماز و حضور قلب می باشد. پس آنگاه به بیان اسرار مقدمات نماز می پردازد، که عبارتند از طهارت ، ستر عورت ، مکان نمازگزار ، اوقات نماز و توجه به کعبه و بعد از آن به تبیین اسرار نماز و مقارنات و مناسبات آن می پردازد که عبارتند از اذان و اقامه ، قیام ، نیت ، تکبیرات افتتاحیه و دست بلند کردن، قرائت ، استعاذه ، تفسیر حمد و سوره توحید ، رکوع ، سجود ، تشهد و سلام . تاریخ شروع تالیف بخوبی روشن نیست ولی تاریخ پایان تالیف را مؤلف در آخر کتاب چنین نگاشته است: «تمام شد به ید مؤلف فقیر در ۲۱ شهر ربیع الثانی ۱۳۵۸ ه ق» که مطابق با ۱۹ خرداد ۱۳۱۸ ه ش می باشد. این کتاب یکی دیگر از آثار قلمی و میراث عرفانی حضرت امام خمینی قدس سره است، که چون گوهری شاهوار و دری گران بها نزد سالکان الی الله و واصلان به بارگاه قدس اله، می درخشد و گوی سبقت را در این میدان نیز از همگنان معاصر و گذشته ربوده است. صدق و درستی این ادعا بر کسی که با این گونه کتاب ها چون اسرار الصلاة شهید ثانی و اسرار العبادات و حقیقة الصلاة قاضی سعید قمی ، انس و الفتی داشته باشد، بخوبی روشن خواهد بود، زیرا مؤلف بزرگوار در جای جای این کتاب با نقل مطالبی از این کتب، آنها را مورد نقد قرار می دهد و نواقص و کاستی های آنها را جبران می نماید. به عنوان مثال درباره ی اسرار الصلاة شهید ثانی می فرماید: «حتی آنکه شیخ شهید ثانی قدس الله نفسه در کتاب اسرار الصلاة می فرمایند: از برای شخص ضعیف که فکرش به اندک چیزی که چشمش می بیند یا گوشش می شنود متفرق می شود، علاج آن است که چشم های خود را ببندد یا در خانه ی تاریکی نماز بخواند... انتهی کلامه زید فی علو مقامه. البته این که فرمودند بهتر آن است که در بیت مظلم نماز کند در غیر فرایض یومیه است، که در جماعت مسلمین خواندن از سنن مؤکده است». به محض این که گفتار شهید ثانی را از کتاب اسرار الصلاة او نقل می کند، فورا ابهامی را که در عبارت ایشان است که موجب کج فهمی و انحراف خواننده می گردد، با توضیح روشن می سازد.
ساختار کتاب
این کتاب مشتمل بر یک مقدمه و دو مقاله و یک خاتمه است.
← مقدمه
۱. ↑ سر الصلاة، امام خمینی، ج۱، ص۲.۲. ↑ سر الصلاة، امام خمینی، ج۱، ص۳۲.۳. ↑ سر الصلاة، امام خمینی، ج۱، ص۷.۴. ↑ سر الصلاة، امام خمینی، ج۲، ص۳۴.۵. ↑ بحار الأنوار، العلامة المجلسی، ج۷۹، ص۳۰۳.
...
wikifeqh: سر_الصلاة_(کتاب)