سایه بازی

دانشنامه عمومی

سایه بازی، شکلی باستانی از داستان گویی و تئاتر است که از چهره های بریده شده ( عروسک های سایه ای ) که بین منبع نور و صفحه ای نیمه شفاف نگه داشته می شوند استفاده می کند. شکل های برش خورده عروسک ها گاهی اوقات شامل رنگ شفاف یا انواع دیگر جزئیات است. با حرکت دادن عروسک ها و منبع نور می توان جلوه های مختلفی را به دست آورد. یک عروسک گردان با استعداد می تواند چهره ها را طوری جلوه دهد که راه می روند، می رقصند، می جنگند، سر تکان می دهند و می خندند. در سایه بازی چهار نوع اجرا وجود دارد: بازیگرانی که از بدن خود به عنوان سایه استفاده می کنند، عروسک هایی که بازیگران آنها را به عنوان سایه در زمان روز نگه می دارند، تماشای فضایی و تماشای سایه ها از دو طرف صفحه. [ ۱] سایه بازی در فرهنگ های مختلف، هم در بین کودکان و هم در بزرگسالان در بسیاری از کشورهای جهان رایج است. بیش از 20 کشور دارای گروه های نمایش سایه هستند. سایه بازی یک سنت قدیمی است و در جنوب شرقی آسیا به ویژه در اندونزی, مالزی, تایلند و کامبوج پیشینه طولانی دارد. سایه بازی یک هنر باستانی و یک سنت عامیانه زنده در چین ، هند ، ایران و نپال بوده است. همچنین در مصر, ترکیه, سوریه, یونان, آلمان, فرانسه و ایالات متحده آمریکا نیز شناخته شده است. [ ۲] [ ۳] [ ۴] [ ۵]
بازی سایه احتمالاً از نمایش های «همتراز» با صحنه های روایی نقاشی شده روی پارچه ای بزرگ و داستان سرایی از طریق آهنگ ایجاد شده است. از آنجایی که نمایش ها در قدیم بیشتر در شب اجرا می شد، از یک چراغ نفتی یا شمع برای ایجاد سایه استفاده می شد. تئاتر عروسکی سایه احتمالاً در هزاره اول قبل از میلاد در آسیای مرکزی - چین یا در هند سرچشمه گرفته است. [ ۶] [ ۲]
حداقل در حدود 200 سال قبل از میلاد، به نظر می رسد که شکل های روی پارچه با عروسک های هندی tholu bommalata جایگزین شده اند. عروسک ها نزدیک به صفحه نمایش گرفته می شوند و از پشت با نوری روشن می شوند، در حالی که دست ها و بازوها با عصای متصل و پایین پاها که آزادانه از روی زانو حرکت می کنند. [ ۷]
شواهد تئاتر عروسکی سایه در متون قدیمی چینی و هندی یافت می شود. مهمترین مراکز تاریخی تئاتر سایه، چین، آسیای جنوب شرقی و شبه قاره هند بوده است. [ ۲] [ ۳] [ ۸] به گفته مارتین بانهام، اشاره چندانی به فعالیت های نمایشی بومی در خاورمیانه بین قرن سوم پس از میلاد تا قرن سیزدهم، از جمله قرن های پس از فتح اسلامی در منطقه، وجود ندارد. [ ۹] به گفته بانهام، نمایش عروسکی سایه احتمالاً پس از تهاجمات مغول در خاورمیانه رواج یافت و پس از آن در قرن شانزدهم نوآوری های محلی را در خود جای داد. در ادبیات اسلامی ایران اشاره اندکی به بازی سایه وجود دارد، اما در سرزمین های تحت تأثیر امپراتوری عثمانی و ترکیه در قرن نوزدهم بسیار دیده می شود. [ ۹]
عکس سایه بازیعکس سایه بازیعکس سایه بازیعکس سایه بازی
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلف

دانشنامه آزاد فارسی

(یا: شب بازی؛ پرده بازی؛ خیال بازی؛ بازی خیال) در فرهنگ آنندراج ذیل «شب بازی» آمده است: «آن که خیمه را بر پا کرده اشکالی منقوشه بر صفحۀ چرم و کاغذ در نظر جلوه دهد... مخصوص شب است.» در این قبیل نمایش ها تماشاچیان سایه هایی از عروسک ها را مشاهده می کنند که یک منبع نور آن ها را بر پرده ای (به رنگ سفید و گاهی هم رنگ های روشن دیگر) می اندازد. از این بابت به آن پرده بازی نیز می گویند. شخصیت های این نوع بازی معمولاً از چرم ضخیم، که نور از آن نمی گذرد یا از پوستی شفاف ساخته می شوند، که نور از آن نفوذ می کند. این عروسک ها دو بُعد (پشت و رو) دارند، و در قسمت های دست و پا و گردن آن ها مفصل هایی تعبیه شده تا بازیگران بتوانند از پایین به کمک نی هایی نازک و سبک آن ها را به حرکت درآورند. بهرام بیضایی در کتاب نمایش در ایران نوشته است: «از قدیم برای نمایش های عروسکی در زبان فارسی چند اصطلاح کم و بیش شناخته شده وجود داشت: خیالی یا خیالی بازی، یا بازی خیالی بیشتر (و نه همیشه) خاص سایه بازی بوده است». قره گوز و حاجی وات از نمایش های عروسکی سنتی ترکیه اند که به شیوه سایه بازی اجرا می شوند و یکی از معروف ترین نمایش های سایه ای جهان به حساب می آیند.

پیشنهاد کاربران

بپرس