ساندور کسوما دی کوروس

ساندور کسوما دی کوروس ( Sándor Csoma de Kőrös ) ( نام تولد: ساندور کسوما ) ( زادهٔ ۲۷ مارس ۱۷۸۴/۸ [ ۱]   – درگذشتهٔ ۱۱ آوریل ۱۸۴۲ ) ، فیلسوف و خاورگرای اهل مجارستان و نویسنده نخستین فرهنگ تبتی - انگلیسی و کتاب دستور زبان بود. در زبان تبتی از او با نام فیی - گلین - گی - گروا - پا ( Phyi - glin - gi - grwa - pa ) به معنی «شاگرد خارجی» یادآوری شده و در ۱۹۳۳ میلادی، ژاپنی ها او را بوساتسو یا بوداسف اعلام نمودند. [ ۲] او در کوروس، قلمروی بزرگ ترانسیلوانیا ( امروزه بخشی از کووزه، رومانی ) زاده شد. روز تولد او اغلب ۴ آوریل گفته می شود، در حالی که ۴ آوریل در واقع روز غسل تعمید وی است و همچنین سال تولد وی نیز مورد مناقشه بوده و برخی نویسندگان سال ۱۷۸۴ را نپذیرفته و ۱۷۸۷ یا ۱۷۸۸ را پیشنهاد می کنند. باور برین است که گروه قومی مجار، یعنی سکی ها که کسوما نیز متعلق به این قوم است، شاخه ای از هون های آتیلا است که در قرن پنجم میلادی در ترانسیلوانیا مسکن گزین شده اند. به امید مطالعه این ادعا و دریافتن مکان ظهور سکی ها و مجارها از طریق مطالعه نسبت زبانی، او در ۱۸۲۰ میلادی عازم آسیا شده و تمام زندگی خود را وقف مطالعه زبان تبتی و فلسفه بودایی کرد. کسوما دی کوروس به عنوان بانی تبت شناسی پنداشته می شود. گفته می شود که او قادر بود هفده زبان را بخواند. او در دارجلینگ، زمانی که در ۱۸۴۲ میلادی سعی می کرد تا به لهاسا سفر کند، درگذشت و یک بنای یادبود به افتخار وی از سوی انجمن آسیایی بنگال در آنجا بلند شد.
کسوما دی کوروس در یک خانواده فقیر مجاری به دنیا آمد و ششمین فرزند آندارس کسوما و همسرش کریستینا گیتسی ( یا ایلونا گوکز؟ ) بود. [ ۳] نام وی به زبان انگلیسی به گونه Alexander Csoma of Koros ( الکساندر کسومو اهل کوروس ) ، به زبان مجاری Kőrösi Csoma Sándor، در حالیکه Kőrösi به معنی «اهل کوروس» است ( یعنی، نشانی از اشرافیت ) نوشته شده و همچنین یکی از طرز نوشتار قاره ای بدیل آن «Sándor Csoma de Koros» می باشد. پدر وی همراه با محافظین سرحدی مجار خدمت می کرد. او دوره مدرسه را در مدرسه محلی روستا فرا گرفت. در ۱۷۹۹ میلادی، به ناگینید ( حالا، ایو ) رفت تا به مدرسه شبانه روزی بیتلین کولیکیوم بپیوندد. برنامه درسی این مدرسه رایگان ( گراتیستای ) بود و در مقابل آن دانشجویان باید کار می کردند. او تحت تأثیر استاد ساموئل هیگیدوس قرار گرفت. او مدرسه را در ۱۸۰۷ میلادی ترک و به آموزش مطالعات دانشگاهی آغاز نمود و به رشته تاریخ علاقه مند شد، مضمونی که توسط استاد آدام هیریپی مشهور شده بود. [ ۴] در ۱۸۱۵ میلادی او آزمون شفاهی مضامین خود در بیتلین کولیکیوم را با موفقیت سپری کرد. او با دریافت بورسیه ای وارد دانشگاه گوتینگن شده و به آموزش انگلیسی تحت نظر استاد فیوریلو آغاز نمود. کسوما دی کوروس همچنین تحت تأثیر استاد یوهان گوتفرید آیکهورن قرار گرفت.