زیارت قبور از نگاه دین

[ویکی فقه] در رویکرد دینی، باید زیارت قبور در آینه قرآن، روایات، سیره و نظرات دانشمندان اسلامی بررسی شود. در این جا زیارت قبور در قرآن را بررسی می نماییم و در ادامه به یک دلیل از مثبتین زیارت قبور و به یک دلیل از مانعین آن اشاره می کنیم و در نهایت نتیجه می گیریم که قرآن، منعی از زیارت قبور ندارد و این عمل، از نگاه قرآن، جایز است.
یکی از مباحثی علمی ـ عملی ای که امروزه در جهان اسلام مطرح می باشد «زیارت قبور» است. ابن تیمیه و شاگردانش و به تبع آنها، وهابیت، با ایراداتی که راجع به این موضوع وارد کردند، دنیای اسلام را در مقابل خود قرار دادند. اولین واکنش ها در برابر این جریان، از سوی خود اهل سنت صورت گرفت که در کتب تاریخ و نقد وهابیت به این موضوع اشاره شده است.به نظر می رسد در اولین گام باید به اصل مساله «زیارت قبور» پرداخت و این بحث را از جوانب مختلف مورد بحث قرار داد و سپس وارد بحث های مربوط به قبور شد.این مقاله، به دنبال آن است که رویکرد دینی را به اصل زیارت قبور، در جهان اسلام، مطرح و بررسی نماید.
زیارت قبور
کلمه «زیارت» از ریشه «زور» است که معانی متعددی دارد؛ برخی می گویند: معنای اصلی این کلمه، رو بر تافتن و کناره گیری است. کلمه «زائر» از همین باب است که وقتی فردی، کسی را زیارت می کند، از غیر او روی گردانده است. برخی نوشته اند: «زور»، به قسمت بالای سینه گفته می شود. این معنا سپس به معنی ملاقات کردن و روبرو شدن به کار رفته است. طریحی این کلمه را به معنای «قصد» گرفته است و این دعای «اللهم اجعلنی من زوارک» را به معنای «من القاصدین لک، الملتجئین الیک» می داند. او در ادامه می نویسد: «زیارت در عرف یعنی قصد کردن زیارت شونده برای اکرام و تعظیم او و طلب انس گرفتن با او.» طبق این معنا به هر قصدی، «زیارت» گفته نمی شود؛ بلکه به قصدی اطلاق می شود که برای اکرام و تعظیم و انس گرفتن با زیارت شونده باشد. عرب به زیارت کننده مرد، «زائر» و به زیارت کننده زن، «زائرة» می گوید. جمع سالم «زائر»، «زائرون» می باشد و جمع سالم «زائرة»، «زائرات» می شود. به زیارت شونده، «مزور» گفته می شود.محل زیارت و زیارتگاه، «مزار» خوانده می شود. «قبور» جمع «قبر» است و «قبر» به محل دفن انسان می گویند. شاید عنوان «زیارت قبور» برگرفته از آیه دوم سوره تکاثر «حتی زرتم المقابر» باشد. این ترکیب در احادیث نبوی (صلی الله علیه و آله وسلّم) نیز آمده است؛ به عنوان مثال در منابع اهل سنت چنین می خوانیم: «نهیتکم عن زیارة القبور فزوروها». در کتب حدیثی نیز همین عنوان، برای اینگونه احادیث انتخاب شده است.
رویکرد دینی به زیارت قبور
درباره مسائل یک دین دو نگاه وجود دارد:۱. گاهی از درون دین به مسائل دین، نگاه می شود؛۲. گاهی از بیرون دین به آن مسائل نظر می شود.مساله زیارت قبور نیز چنین است؛ اما از جهتی نگاه درون دینی دارای اهمیت است؛ چون این مساله ـ چنانچه در مقدمه گفته شد ـ سبب اختلاف در بین مسلمانان شده است.منظور از رویکرد دینی در این نوشتار، نگاه به مساله زیارت قبور، در آینه قرآن، روایات، سیره و نظرات دانشمندان اسلامی می باشد.
زیارت قبور در قرآن
...