زوجیت حیوانات

[ویکی فقه] زوجیت حیوانات (قرآن). قانون زوجیت در همه مخلوقات اعم از جاندار و بی جان جریان دارد.
قانون زوجیت، میان حیوانات:• «وَ أَنَّهُ خَلَقَ الزَّوْجَینِ الذَّکَرَ وَ الْأُنْثی؛ و اوست که دو جفت (دو صنف) نر و ماده را بیافرید.»• «وَ مِنْ کُلِّ شَی ءٍ خَلَقْنا زَوْجَینِ لَعَلَّکُمْ تَذَکَّرُون ؛ و از هر چیزی جفت هم آفریدیم (مانند نر و ماده در حیوانات و گیاهان) شاید متذکر شوید (که زوجیت و شرکت از صفات ممکن است نه واجب).»• «حتی اذا جاء امرنا وفار التنور قلنا احمل فیها من کل زوجین اثنین...؛ (نوح و قومش در انتظار بودند) تا آن گاه که فرمان ما (امر ما به فرشتگان یا اراده حتمی ما) در رسید و (آب از) تنور فوران کرد، گفتیم: در آن کشتی از هر نوع حیوانی دو زوج (یک جفت نر و ماده) سوار کن و نیز خاندان خود را جز کسی که گفتار (ازلی ما) درباره (هلاکت) او گذشته است (همسر و یک پسرت)- و کسانی را که ایمان آورده اند (سوار کن)؛ و جز اندکی با او ایمان نیاورده بودند.»
مفهوم شناسی
زوج به معنای جفت وصنف بوده و به هر دو قرین از مذکّر و مؤنّث در حیوانات که ازدواج یافته اند زوج اطلاق می شود، به دو قرین در غیر حیوانات نیز زوج گفته می شود، مثل یک زوج کفش (یک جفت). زوجه بمعنی زن است جمع آن زوجات می باشد راغب گوید آن لغت ردی ء است. لذا زوجه و زوجات در قرآن نیامده بلکه زوج و ازواج بکار رفته است و زوج هم به زن اطلاق شده مثل «وَ إِنْ أَرَدْتُمُ اسْتِبْدالَ زَوْجٍ مَکانَ زَوْجٍ ...» و مثل «یا آدَمُ اسْکُنْ أَنْتَ وَ زَوْجُکَ الْجَنَّةَ» و هم به مرد نحو «فَلا تَحِلُّ لَهُ مِنْ بَعْدُ حَتَّی تَنْکِحَ زَوْجاً غَیرَهُ ...» و ایضا «قَدْ سَمِعَ اللَّهُ قَوْلَ الَّتِی تُجادِلُکَ فِی زَوْجِها ...» ازواج نیز هم در زنان بکار رفته مثل «وَ الَّذِینَ یتَوَفَّوْنَ مِنْکُمْ وَ یذَرُونَ أَزْواجاً ...» و هم در مردان نحو «فَلا تَعْضُلُوهُنَّ أَنْ ینْکِحْنَ أَزْواجَهُنَ إِذا تَراضَوْا بَینَهُمْ بِالْمَعْرُوفِ ...» ظاهرا استعمال شدن ازواج در مردان فقط این آیه است.زوج و ازواج در گیاهان نیز بکار رفته مثل «وَ أَنْبَتَتْ مِنْ کُلِ زَوْجٍ بَهِیجٍ» «سُبْحانَ الَّذِی خَلَقَ الْأَزْواجَ کُلَّها مِمَّا تُنْبِتُ الْأَرْضُ ...» درباره حیوانات نیز آمده «قُلْنَا احْمِلْ فِیها مِنْ کُلٍ زَوْجَینِ اثْنَینِ ...» «ثَمانِیةَ أَزْواجٍ مِنَ الضَّأْنِ اثْنَینِ وَ مِنَ الْمَعْزِ اثْنَینِ ...» در زبان عرب زَوْجَینِ بمعنی یک جفت است و لفظ «اثْنَینِ» برای بیان آن است.
قانون زوجیت
یکی از اسرار عجیب خلقت نر و مادگی موجودات است اگر در حیوان و گیاه این واقعیت وجود نداشت هیچ یک چیز دو چیز نمی شد و جای از بین رفته ها پر نمی گردید و تولید و تکثیر مطلقا معنائی نداشت ولی خداوند با این وسیله نقص عالم را جبران و آن را پیوسته به سوی کمال می راند. بشر با فکر ساده خود ابتداء آنرا فقط در انسان و حیوان می دانست و در اثر پیشرفت علم احساس کرد که این واقعیت در عالم گیاه نیز حکم فرماست و اگر نباتات بوسیله حشرات و بادها تلقیح نگردند میوه بدست نخواهد آمد. قرآن کریم پا را از همه فراتر گذاشته و مسئله نر و مادگی را در تمام موجودات اعلان می کند اعم از زنده و غیر زنده. بسیاری از مفسران زوج را در آیات فوق به معنی اصناف مختلف موجودات این جهان می دانند که به صورت زوج زوج درآمده است، مانند شب و روز، نور و ظلمت، دریا و صحرا، خورشید و ماه، نر و ماده، و غیر اینها. زوجیت در اینگونه آیات می تواند اشاره به معنی دقیق تری باشد، زیرا واژه زوج را معمولا به دو جنس نر و ماده می گویند، خواه در عالم حیوانات باشد یا گیاهان، و هر گاه آن را کمی توسعه دهیم، تمام نیروهای مثبت و منفی را شامل می شود، و با توجه به اینکه قرآن کریم در آیه ۴۹ سوره ذاریات می گوید: ( مِنْ کُلِّ شَی ءٍ؛ از همه موجودات) نه فقط موجودات زنده، می تواند اشاره به این حقیقت باشد که تمام اشیاء جهان از ذرات مثبت و منفی ساخته شده، و امروز از نظر علمی مسلم است که اتم ها از اجزاء مختلفی تشکیل یافته اند، از جمله اجزایی که دارای بار الکتریسته منفی هستند، و الکترون نامیده می شوند، و اجزایی که دارای بار الکتریسته مثبت هستند و پروتون نام دارند. بنابراین الزامی نیست که شی ء را حتما به معنی حیوان یا گیاه تفسیر کنیم، و یا زوج را به معنی صنف بدانیم.