زبان های رومی، لاتین یا لاتین نو ( به انگلیسی: Romance languages ) زبان های نوینی هستند که از زبان لاتین عامیانه میان قرن سوم و هشتم میلادی تکامل یافته اند. [ ۲] آن ها زیرگروه زبان های ایتالی در خانواده هندواروپایی هستند. پنج زبان بزرگ رومی بر پایه شمار سخنگویان بومی اسپانیایی ( ۴۸۰ میلیون ) ، پرتغالی ( ۲۵۵ میلیون ) ، فرانسوی ( ۷۷ میلیون ) , ایتالیایی ( ۶۵ میلیون ) و رومانیایی ( ۲۴ میلیون ) هستند. در میان زبان های بزرگ ایتالیایی بیش از همه به لاتین نزدیک است و پس از آن به ترتیب اسپانیایی، رومانیایی، پرتغالی و در آخر فرانسوی هستند. با در نظر گرفتن همه زبان های رومی، از جمله زبان های محلی، به نظر می رسد که ساردنیایی کمترین تفاوت را با لاتین دارد. [ ۳] [ ۴] [ ۵] با این حال همه زبان های رومی به یکدیگر نزدیک ترند تا به لاتین کلاسیک.
بیش از ۹۰۰ میلیون نفر سخنگوی زبان های رومی در سرتاسر جهان، بیشتر در قاره آمریکا، اروپا و بخش هایی از آفریقا موجودند. زبان های رومی بزرگ تر به عنوان زبان میانجی نیز در میان سخنگویان غیربومی کاربرد زیادی دارند. [ ۶] این به خصوص در مورد فرانسوی که در غرب و مرکز آفریقا، ماداگاسکار، موریس، سیشل، اتحاد قمر، جیبوتی، لبنان و شمال آفریقا ( به جز مصر که در آنجا زبان اقلیت است ) ، صادق است.
از آنجا که اختصاص دسته های قاطع به پدیده ای مانند زبان، که گاه به صورت زنجیره گویشی وجود دارد، دشوار است، برآورد شمار زبان های رومی نوین متفاوت است. دالبی با در نظر گرفتن فهم متقابل، ۲۳ زبان رومی را برمی شمرد. [ ۷] در زیر آن زبان ها و زبان های اضافی کنونی، و زنده آورده شده است. ( به جز دالماسیایی که مرده است ) :
• ایبرو - رومی: پرتغالی، گالیسی، می راندی، آستوری، لئونی، اسپانیایی، آراگونی، لادینو؛
• اکسیتانو - رومی: کاتالان/والنسیایی، اکسیتان، گاسکون؛
• گالی - رومی: فرانسوی/اوییل، آرپیتان؛
• رتی - رومی: رومانش، لادین، فریولی؛
• گالی - ایتالی: پیدمونتی، لیگوری، لومبارد، امیلیانو - رومانیولو؛
• ایتالی - دالماسیایی: ایتالیایی، توسکانی، رومانسکو، کرسی، ساساری، سیسیلی، ناپولی، دالماسیایی ( منقرض در ۱۸۹۸ ) ، ونتی، ایستریوت؛
• ساردنیایی؛
• رومی شرقی: رومانیایی، ایسترو - رومانی، مگلنو رومانی، آرومانی.
نام رومی از صفت romanice در لاتین عامیانه به معنای «به رومی» یا «رومیانه» می آید. برای نمونه اصطلاح romanice loqui در این زبان به معنای «به رومی سخن گفتن» ( منظور لاتین محلی است، در برابر latine loqui «به لاتین سخن گفتن» ( لاتین قرون وسطی ) و barbarice loqui «به بربری سخن گفتن» ) است. از این صفت، اسم romance یا «رومی» ریشه گرفته است.
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفبیش از ۹۰۰ میلیون نفر سخنگوی زبان های رومی در سرتاسر جهان، بیشتر در قاره آمریکا، اروپا و بخش هایی از آفریقا موجودند. زبان های رومی بزرگ تر به عنوان زبان میانجی نیز در میان سخنگویان غیربومی کاربرد زیادی دارند. [ ۶] این به خصوص در مورد فرانسوی که در غرب و مرکز آفریقا، ماداگاسکار، موریس، سیشل، اتحاد قمر، جیبوتی، لبنان و شمال آفریقا ( به جز مصر که در آنجا زبان اقلیت است ) ، صادق است.
از آنجا که اختصاص دسته های قاطع به پدیده ای مانند زبان، که گاه به صورت زنجیره گویشی وجود دارد، دشوار است، برآورد شمار زبان های رومی نوین متفاوت است. دالبی با در نظر گرفتن فهم متقابل، ۲۳ زبان رومی را برمی شمرد. [ ۷] در زیر آن زبان ها و زبان های اضافی کنونی، و زنده آورده شده است. ( به جز دالماسیایی که مرده است ) :
• ایبرو - رومی: پرتغالی، گالیسی، می راندی، آستوری، لئونی، اسپانیایی، آراگونی، لادینو؛
• اکسیتانو - رومی: کاتالان/والنسیایی، اکسیتان، گاسکون؛
• گالی - رومی: فرانسوی/اوییل، آرپیتان؛
• رتی - رومی: رومانش، لادین، فریولی؛
• گالی - ایتالی: پیدمونتی، لیگوری، لومبارد، امیلیانو - رومانیولو؛
• ایتالی - دالماسیایی: ایتالیایی، توسکانی، رومانسکو، کرسی، ساساری، سیسیلی، ناپولی، دالماسیایی ( منقرض در ۱۸۹۸ ) ، ونتی، ایستریوت؛
• ساردنیایی؛
• رومی شرقی: رومانیایی، ایسترو - رومانی، مگلنو رومانی، آرومانی.
نام رومی از صفت romanice در لاتین عامیانه به معنای «به رومی» یا «رومیانه» می آید. برای نمونه اصطلاح romanice loqui در این زبان به معنای «به رومی سخن گفتن» ( منظور لاتین محلی است، در برابر latine loqui «به لاتین سخن گفتن» ( لاتین قرون وسطی ) و barbarice loqui «به بربری سخن گفتن» ) است. از این صفت، اسم romance یا «رومی» ریشه گرفته است.
wiki: زبان های رومی