زئوس

کرونوس، پدر زئوس، شنیده بود که توسط یکی از فرزندانش سرنگون خواهد شد. به همین دلیل فرزندان خود را می بلعید. اما زئوس که فرزند ششم بود توسط رئا و گایا نجات پیدا کرد. رئا سنگ بزرگی را قنداق پیچ کرده و به کرونوس داد، وی نیز که فکر می کرد این سنگ بزرگ زئوس است آن را به جای زئوس بلعید. رئا نیز از این فرصت استفاده کرده و او را به غاری در کوه های دیکتی واقع در کرت برده و مخفی نمود. در آن جا بزی مقدس به نام آمالتئا زئوس را شیر خورانده و بزرگ می کرد که بعدها او به عنوان پرستار زئوس شناخته می شد. سپس زئوس با کرونوس و دیگر تیتان ها وارد جنگ شد و آن ها را شکست داد و پدرش را سرنگون کرد. بچه های بلعیده شده را توسط معجونی از مس تند و شراب که متیس ساخته بود از شکم کرونوس بیرون آورد و به همراه آن ها کرونوس را تا ابد در تارتاروس زندانی کرد. سپس با برادرانش براساس قرعه، فرمانروایی عالم را میان خود تقسیم کردند. زئوس فرمان روای آسمان و زمین شد، پوزئیدون فرمانروای دریاها و جهان زیرزمینی و دوزخ هم نصیب هادس شد.
زئوس جوان ترین فرزند رئا و کرونوس بود. او بزرگ ترین فرمانروای کوه المپ و معبدهای تمام خدایانی که در آن جا بنا شده بودند، بود. او که بزرگ ترین حکم فرما بود، قانون، عدالت و معنویت را تعیین می نمود، و این مسئله او را رهبر روحانی خدایان و انسان ها نمود. زئوس خدای آسمان ها و ملکوت اعلا بود و خدای باران و آورندهٔ ابرها که بر آذرخش یا صاعقهٔ هراس انگیز نیز فرمان می راند. قدرتش برتر از قدرت تمامی خدایان دیگر بود. در داستان ایلیاد وی به خانواده اش چنین می گوید: «من قدرتمندترین هستم. بیازمایید تا بر شما آشکار شود. طنابی از طلا به آسمان ببندید و آن را استوار نگه دارید، تمامی خدایان و الهه ها. شما نمی توانید زئوس را فرود آورید. اما من اگر بخواهم شما را به زیر بکشم، آن گاه خواهم توانست. من طناب را به کنگرهٔ المپ استوار می بندم و همه در هوا آویزان خواهند ماند، آری، هم زمین و هم دریا. » با وجود این، زئوس نه قادر متعال بود و نه دانای کل. هم می شد با او به مخالفت برخاست و هم او را فریفت. در داستان ایلیاد پوزئیدون، و نیز هرا، او را می فریبند. گه گاه سخن از این می رود که قدرت مرموز و اسرارآمیز، یعنی سرنوشت یا تقدیر از زئوس نیرومندتر بوده است. هومر هِرا را برمی انگیزد تا با لحنی سرزنش آمیز از او بپرسد که آیا می تواند انسانی را که تقدیر محکوم به مرگ کرده است دوباره زنده کند یا نه؟

دائوا یکی از واژه های کهن و قدمت آن به دوران آریاییان می رسد. دیوان گروهی از پروردگاران آریائی بوده اند. پس از جدائی ایرانیان از هندوان و ظهور زرتشت پروردگاران مشترک قدیم یعنی دائوا که مورد پرستش هندوان بودند، نزد ایرانیان گمراه کنندگان و شیاطین خوانده شدند. چنان که در آئین مزدیسنا کلاً به مردم بدمنش هم اطلاق می شود. به این خاطر واژه دیو که ریشه در واژه دائوا دارد در فارسی امروز به معنی موجودی پلید و منفی دانسته می شود.

نام زئوس مربوط است به کلمهٔ یونانیdios به معنی "درخشان" و واژه زئوس با بخش نخست واژه لاتین ژوپیتر Jupiter و واژه مورد کاربرد برای روز پیوند دارد.
زئوس ایزد آسمان رخشان و نیز توفان به شمار می رفت و هم بدین دلیل سلاح او "آذرخش" بود که آن را به سمت کسی که او را ناخشنود کرده، پرتاب می کرده است؛یکی از مواردی که او را بسیار خشمگین می کرد دروغگویی و پیمان شکنی بوده است. از دیگر نشانه های او می توان به عصای سلطنتی، بلوط، عقاب و سپرش ( ساخته شده از پوست "بز آمالتئا" اشاره کرد.