ز

/ze/

معنی انگلیسی:
zeh, the 13th letter of the persian alphabet

لغت نامه دهخدا

ز. ( حرف ) صورت حرف سیزدهم است از حروف هجا و در حساب جُمَّل آن را به هفت دارند و در شمار ترتیبی نماینده عدد 13 است و نام آن زاء، زای ، زی و ز است. و آن را در مقابل زاء غلیظه «ژ»، زاء خالصه و زاء اخت الراء گویند و در تجوید از حروف اسلیه و مائیه و حروف مهجوره و نیزاز حروف مصمته مکسوره باشد و در اصطلاح وقوف سجاوندی علامت خاصه برای مواضعی از آیات قرآن است که وصل در آنها اصل و وقف نیز مستحسن باشد. و در تقویم نگاری نماینده روز شنبه است. و نیز مراد از این حرف برج عقرب باشد. مؤلف نفائس الفنون صورت حرف «ز» را در خط عربی بدین گونه تعریف کند: و مقدار سر زای دو نقطه است. و گفته اند که ربع مجموع او باشد. از طرف بالا باریکتر فرا گیرند و طرف زیرین از آن غلیظتر چه او مرکب است از یک خط مقوس و ربع دائره. ( نفائس الفنون ص 10 ). و رمز زائد است اندر کتابت چون کاتب چیزی زیاده بر اصل نویسد و بر سر کلمه اول «ز» و آنجا که قسمت زائد ختم شده بر بالای آخرین کلمه «الی » گذارند. و این برای آن است که مکتوب را محو نکنند و بر آن خط نکشند.
حرف «ز» در برخی از لهجه های فارسی :
> به «ج » تبدیل شود. مانند:
روز = روج.
سوز =سوج.
سوزه = سوجه.
پوزش = پوجش.
مردآویز = مرداویج.
غریفز = غریفج .
ارز = ارج.
ارغز = ارغج.
پزشک = بجشک .
پنبه زار = پنبه جار ( به لهجه طبری ).
زیر = جیر.
تیریز = تیریج.
زلو = جلو.
ملاز =ملاج ، ملاجه.
نوز= نوج :
زیب زمانه باد ز تاج و سریر تو
تا هست زیب بستان از سرو و بید و نوج.
مجد همگر ( رشیدی ).
کارزار = کالجار، کالنجار.
آزیش = آجیش.
آزیدن =آجیدن.
مرگ ارزان = مرگ ارجان.
راز = راج.
باز= باج.
بز = بج :
ای فلک بوس داده بر کف پاج
هیچ نیکی ز تو نداشته باج
بخت نیکت چو بج به آس دوان
در بهمان به آستان تو باج.
سوزنی.
> و به «چ » تبدیل شود:
پزشک = پچشک :
همرنگ زرشک شد سرشکم
بگرفت رگ مجس پچشکم.
نایزه = نایچه.
> و در صرف پاره ای از افعال و مصادر فارسی به «خ » تبدیل گردد:
بیاز، از آختن.
بیاموز، از آموختن.
بیامیز، از آمیختن.
بیاویز، از آویختن.
بیفراز، ازافراختن.
بیفروز، از افروختن.
بینداز، از انداختن.
بیندوز، از اندوختن.
بباز، از باختن.بیشتر بخوانید ...

فرهنگ فارسی

از
زن سبک سرین یا کمانی که تیر از آن زود بلغزد و بر آید .

فرهنگ معین

(حر. ) سیزدهمین حرف از الفبای فارسی که در حساب ابجد برابر با عدد ۷ می باشد.

فرهنگ عمید

نام واج «ز».
سیزدهمین حرف الفبای فارسی، زِ، زا. &delta، در حساب ابجد: «۷ ».

واژه نامه بختیاریکا

( زِ ) ( فا ) ؛ از

دانشنامه عمومی

• الگو:حروف الفبا
ز حرف یازدهم در عربی]] ( زای ) ، سیزدهم در الفبای فارسی ( زِ ) و هفتمینِ الفبای عبری ( زین ז ) است. در حساب جمل به مثابهٔ عدد ۷ و منسوب به آن «زائی» است. [ ۱]
عکس ز
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلف

دانشنامه آزاد فارسی

زحل
سیزدهمین حرف از الفبای فارسی و یازدهمین از الفبای عربی (ابتثی) و حرف هفتم از حروف ابجد. در حساب جمل آن را معادل هفت به حساب می آورند. از نظر آوایی، آن را نمایندۀ صامتِ لثوی ـ دندانی ـ سایشی واک دار می دانند. نام این حرف «زِ= ze» و «زا= zâ» و «زی= zi» است. این حرف در تقویم نگاری، رمز روز شنبه و در نجوم، رمز برج عقرب است. در متون کهن و شعر، حرف «ز» مخففِ حرف اضافۀ «از» است، مثل «ز کوی یار می آید نسیم باد نوروزی» (حافظ).

مترادف ها

of (حرف اضافه)
از، درباره، بوسیله، از طرف، از لحاظ، ز، در جهت، از مبدا، از منشا، در سوی

پیشنهاد کاربران

دیدگاه شماره 2:
دوستان، از شما پوزش میخواهم.
پیشوند "ز" در "زدودن" یک "پیشوند نفی کننده" میباشد، ولی نه همیشه.
سرور گرامی /فرتاش/ به درستی به من فرمودند که "زِ" برابر "به بیرون، بیرون" است و گاهی برای نمونه در "زدودن" یک پیشوند "نفی کننده" میتواند باشد.
...
[مشاهده متن کامل]

پس، این از این.
میتوانیم پیشوند "زِ" را برابر "به بیرون" بگیریم با گاهی هم "نفی کننده" بگیریمش.
بِدرود!

از نِگاه من ما در پارسی دارای پیشوند "ز" هستیم که یک پیشوند "نفی کننده، پادسو کننده" می باشد و بسیار بسیار کاربردی است:
در دیدگاه من زیر "دایی" که در آنجا عرض کردم که "دایه" از بن واژه ای به نام "داییدن" می آید.
...
[مشاهده متن کامل]

ولی این "داییدن" همان "دودن" است که برابر "آفریدن، ساختن، به وجود آوردن" است.
ما واژه "زدودن" را داریم که در برابر "دودن" برابر "از میان بردن، پاک کردن" میباشد که به روشنی از دو بخش "زُ" و "دودن" ساخته شده است.
پس پیشوند "زُ" را داریم که "نفی کننده" است و برابر "پاد، نا" است و از آنها بسیار آسان تر است و کاربردی تر.
بِدرود!

این برنامه برنامه خوبیه
مخصوصا برای ما که معلم زبانیم
ز = of
Instagram Adress: @504_Essential_Word
زیارمل
چه کلمه ی خا جی که به معنای ز است
از، که در شعر و سرود به خاطر اهنگین شدن و موزون شدن شعر از این کلمه استفاده میشود

بپرس