روماتولوژی

روماتولوژی ( به انگلیسی: Rheumatology ) یک فوق تخصص در پزشکی داخلی و پزشکی اطفال است که به مطالعه و درمان بیماری های بافت همبند و استخوان های بدن انسان توجه دارد. به متخصص این رشته روماتولوژیست می گویند. [ ۱]
بسیاری از بیماری های مورد توجه این تخصص ریشه سیستم ایمنی دارند و لذا روماتولوژی بیشتر به مطالعه ایمنی شناسی می پردازد.
روماتولوژیست در زمینه های زیر فعالیت می کند:
• بیماری های مفصلی
• مشکلات خارج مفصلی
• بیماری های استخوان
• بیماری های ستون فقرات
• بیماری های بافت همبند
علل و منشأ انواع بیماری های مفصل:
• نوع التهابی ( Inflammatory ) : مانند بیماری آرتریت روماتوئید.
• مکانیکال: مانند بیماری استئوآرتریت ( Osteoarthritis ) که اسم دیگر آن آرتروز ( Arthrosis ) است.
• با منشأ نورولوژیک: آسیب مفصل بدنبال آسیب سیستم عصبی که در اندام ها ایجاد می شود، مانند نوروپاتی بدنبال دیابت و ….
• علل متابولیکی: آسیب مفصل به علت بیماری زمینه ای، مانند دیابت یا نقرس.
• با منشأ عفونی: علت های عفونی متعددی مانند باکتری ها، تب مالت یا سل می توانند باعث مشکلات مفصلی شوند.
مشکلات خارج مفصلی: در اطراف مفصل ضمائمی وجود دارد که هرکدام از آن ها می توانند با علل متفاوت دچار آسیب شده و ایجاد بیماری نمایند. ضمائم مفصل عبارتند از:
• تاندون ها که التهاب آنها تاندونیت ( Tendinitis ) نامیده می شود.
• به تورم اطراف تاندون ها که تنوسینوویت ( Tenosynovitis ) گفته می شود.
• کیست های اطراف مفصل که کیست سینویال ( Synovial Cyst ) گفته می شود.
بیماری های استخوان که با علل متعددی ایجاد می شود:
• عوامل متابولیکی که مهم ترین آنها بیماری پوکی استخوان یا استئوپروز ( Osteoporosis ) است.
• علل عفونی که می تواند با منشأ باکتری ها یا قارچ ها باشد که به آن بیماری استئومیست ( Osteomycitis ) گفته می شود.
بیماری های ستون فقرات که عوامل مختلف می تواند در ایجاد آن دخیل باشد که عبارتند از:
الف. بیماری های التهابی مانند اسپوندیلیت آنکیلوزانت ( Ankylosing spondylitis ) سردسته آنهاست.
ب. بیماری های با علت های مکانیکال که علل آن استئوآرتریت مهره های گردن یا بیماری های فتق دیسک ( Disc herniation ) است که باعث ایجاد اثر فشاری بر روی ریشه عصب شده و دردهای ارجاعی به اندام های فوقانی و تحتانی ایجاد می کند.