رنگین کمان سَرسو، که رنگین کمان وارونه یا کمان دور سرسو ( به انگلیسی: Circumzenithal arc ) نیز نامیده می شود. [ ۱] یک پدیده نوری است که از لحاظ ظاهری شبیه رنگین کمان است، اما متعلق به خانواده هاله های ناشی از شکست نور خورشید از طریق بلورهای یخ به جای قطرات باران، در ابرهای پرسا یا پرساپوشنی است. قوس در فاصله قابل توجهی ( تقریباً ۴۶ درجه ) بالاتر از خورشید مشاهده شده قرار دارد و حداکثر یک چهارم دایره ای است که مرکز آن سرسو است. به آن «لبخند در آسمان» نیز گفته می شود، اولین برداشت از آن یک رنگین کمان وارونه است. [ ۲] [ ۳] رنگین کمان سرسو ( CZA ) یکی از درخشان ترین و خوشرنگ ترین اعضای خانواده هاله است. رنگ های آن، از بنفش در بالا گرفته تا قرمز در پایین، از رنگین کمان خالص تر هستند زیرا همپوشانی بسیار کمتری در شکل گیری آنها وجود دارد.
توزیع شدت در امتداد رنگین کمان سرسو، نیاز به در نظر گرفتن چندین اثر دارد: دامنه های بازتاب و انتقال فرنل، تضعیف جو، پراکندگی رنگی ( یعنی عرض کمان ) ، پراکندگی زاویه ای سمت ( دسته بندی اشعه ) و محدودیت های هندسی. در نتیجه، رنگین کمان سرسو وقتی در حدود ۲۰ درجه خورشید مشاهده می شود، درخشان ترین حالت را دارد.
برخلاف آگاهی عمومی، رنگین کمان سرسو پدیده ای نادر نیست، اما از آنجا که بالای سر آنها اتفاق می افتد، از آن ناآگاه هستند. وقتی خورشید کاذب قابل مشاهده است ارزش دارد به دنبال این پدیده هم باشیم، زیرا همان نوع بلورهای یخی که باعث آنها می شود ( منشورهای شش ضلعی صفحه ای شکل در جهت افقی ) مسئول رنگین کمان سرسو هم هستند. [ ۴]
نوری که رنگین کمان وارونه را تشکیل می دهد از طریق سطح صاف و بالای آن وارد یک بلور یخ می شود و از طریق یک سطح کناری منشور خارج می شود. شکست نور خورشید که تقریباً موازی است از طریق یک منشور ۹۰ درجه، جدایی گسترده رنگ و خلوص رنگ را به وجود می آورد. این پدیده تنها زمانی تشکیل می شود که خورشید در ارتفاع کمتر از ۳۲٫۲ درجه باشد. [ ۵] رنگین کمان وارونه زمانی درخشان تر است که خورشید در ۲۲ درجه بالاتر از افق قرار دارد، که باعث می شود نور خورشید در حداقل زاویه انحراف وارد بلورها شود و از آنها خارج شود. پس از آن نیز شعاع حدود ۲۲ درجه، پهنای ۳ درجه است. شعاع رنگین کمان وارونه بسته به ارتفاع خورشید بین ۳۲٫۲ درجه و ۰ درجه متغیر است. به سمت هر دو حالت افراطی ناپدید می شود. وقتی خورشید بالاتر از ۳۲٫۲ درجه مشاهده می شود، نور از قسمت سطح پایین بلورها خارج می شود و دایره پارهلیک تقریباً بی رنگ را ایجاد می کند. از آنجا که این پدیده همچنین مستلزم آن است که بلورهای یخ دارای جهت گیری مشترکی باشند، تنها در صورت عدم تلاطم و بالا یا پایین شدن جریانات هوا قابل دیدن است. [ ۶]
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفتوزیع شدت در امتداد رنگین کمان سرسو، نیاز به در نظر گرفتن چندین اثر دارد: دامنه های بازتاب و انتقال فرنل، تضعیف جو، پراکندگی رنگی ( یعنی عرض کمان ) ، پراکندگی زاویه ای سمت ( دسته بندی اشعه ) و محدودیت های هندسی. در نتیجه، رنگین کمان سرسو وقتی در حدود ۲۰ درجه خورشید مشاهده می شود، درخشان ترین حالت را دارد.
برخلاف آگاهی عمومی، رنگین کمان سرسو پدیده ای نادر نیست، اما از آنجا که بالای سر آنها اتفاق می افتد، از آن ناآگاه هستند. وقتی خورشید کاذب قابل مشاهده است ارزش دارد به دنبال این پدیده هم باشیم، زیرا همان نوع بلورهای یخی که باعث آنها می شود ( منشورهای شش ضلعی صفحه ای شکل در جهت افقی ) مسئول رنگین کمان سرسو هم هستند. [ ۴]
نوری که رنگین کمان وارونه را تشکیل می دهد از طریق سطح صاف و بالای آن وارد یک بلور یخ می شود و از طریق یک سطح کناری منشور خارج می شود. شکست نور خورشید که تقریباً موازی است از طریق یک منشور ۹۰ درجه، جدایی گسترده رنگ و خلوص رنگ را به وجود می آورد. این پدیده تنها زمانی تشکیل می شود که خورشید در ارتفاع کمتر از ۳۲٫۲ درجه باشد. [ ۵] رنگین کمان وارونه زمانی درخشان تر است که خورشید در ۲۲ درجه بالاتر از افق قرار دارد، که باعث می شود نور خورشید در حداقل زاویه انحراف وارد بلورها شود و از آنها خارج شود. پس از آن نیز شعاع حدود ۲۲ درجه، پهنای ۳ درجه است. شعاع رنگین کمان وارونه بسته به ارتفاع خورشید بین ۳۲٫۲ درجه و ۰ درجه متغیر است. به سمت هر دو حالت افراطی ناپدید می شود. وقتی خورشید بالاتر از ۳۲٫۲ درجه مشاهده می شود، نور از قسمت سطح پایین بلورها خارج می شود و دایره پارهلیک تقریباً بی رنگ را ایجاد می کند. از آنجا که این پدیده همچنین مستلزم آن است که بلورهای یخ دارای جهت گیری مشترکی باشند، تنها در صورت عدم تلاطم و بالا یا پایین شدن جریانات هوا قابل دیدن است. [ ۶]
wiki: رنگین کمان سرسو