رنگرزی سنتی به رنگرزی گفته می شود که بدون دخالت عوامل صنعتی و مواد شیمیایی انجام می شود. در رنگرزی سنتی عموماً از پاتیل های بزرگ برای رنگ کردن کالای نساجی استفاده می شود. در این نوع رنگرزی از مواد رنگزای طبیعی برای رنگ کردن استفاده می شود.
نقاشی رنگی بر روی دیوارها، ۹ تا ۱۵ هزار سال قبل از میلاد در اسپانیا مشاهده شده است. این نقاشی ها به وسیله رنگدانه های غیرآلی انجام شده و توانسته اند برای مدت بسیار طولانی دوام آورند. لباس های رنگی در همه فرهنگ های گذشته تولید شده اند، ولی به دلیل کمی پایداری رنگ آن ها. نمونه های بسیار قدیمی کالاهای نساجی رنگرزی شده با مواد رنگزای طبیعی کمیاب است. با توجه به نوع آب و هوا، انواع گیاهان جهت تولید رنگ های متنوع در رنگرزی استفاده می شوند، به علاوه از پس مانده های گیاهی نیز به عنوان منبع مهم و منشأ طبیعی استفاده می شود که مورد دوم در اغلب منابع و مقالات علمی به دست فراموشی سپرده شده است. تا پایان قرن نوزدهم میلادی رنگزاهای طبیعی منبع اصلی رنگ برای رنگرزی کالاهای نساجی بوده اند. [ ۱] پژوهش های باستان شناسی مؤید آن است که ایرانیان در رنگرزی مانند سایر اقوام و ملل قدیم بسیار با تجربه بوده و مواد رنگزایی که در منسوجات خود به کار می برده اند، بسیار با ثبات و چشمگیر بوده است. برای سال های متمادی مواد رنگزای طبیعی یکی از اقلام صادراتی ایران بوده است. در اواخر دوره قاجاریه کارگاه های متعدد رنگرزی در جوار کارگاه های قالی بافی فعالیت پررونقی داشتند. در این کارگاه ها فراورده های گیاهانی از قبیل روناس، اسپرک، پوست گردو و انار را به مصرف می رسانیدند و تجار صادرکننده نیز مواد رنگزای گیاهی مازاد بر مصرف داخلی را که در کارگاه های تولید رنگ بسته بندی شده بود را به خارج صادر می کردند. [ ۲]
کارگاه های رنگرزی سنتی اشکال متفاوتی دارند و معمولاً یک ردیف پاتیل ( خم رنگرزی ) در دیوار کارگاه تعبیه شده که بسته به نوع رنگ کاربردی، پاتیل ها از چدن یا مس ساخته شده و زیر هر کدام اجاقی قرار می دهند. ابتدا با فروبردن الیاف در محلول قلیاب و آب گرم چربی طبیعی الیاف پشمی را می گیرند که به آن قلیاب کردن می گویند. [ ۳]
دسته ای از گیاهان دارای رنگینه ها یی با ثبات عالی و متوسط هستند و در رنگرزی سنتی نقش مؤثری دارند. [ ۴] روناس، اسپرک، نیل، گل بابونه، برگ انگور عسگری، چغندر، پوست پیاز، برگ درخت توت، وسمه، گل رنگ، گل جعفری، برگ انجیر، پوست انار، بلوط، پوست گردو، هلیله، سماق، زعفران، جا شیر و غیره از گیاهانی هستند که در ایران یافت شده و از مواد رنگزای آن ها در رنگرزی استفاده می شده است. [ ۲] [ ۵] [ ۶]
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفنقاشی رنگی بر روی دیوارها، ۹ تا ۱۵ هزار سال قبل از میلاد در اسپانیا مشاهده شده است. این نقاشی ها به وسیله رنگدانه های غیرآلی انجام شده و توانسته اند برای مدت بسیار طولانی دوام آورند. لباس های رنگی در همه فرهنگ های گذشته تولید شده اند، ولی به دلیل کمی پایداری رنگ آن ها. نمونه های بسیار قدیمی کالاهای نساجی رنگرزی شده با مواد رنگزای طبیعی کمیاب است. با توجه به نوع آب و هوا، انواع گیاهان جهت تولید رنگ های متنوع در رنگرزی استفاده می شوند، به علاوه از پس مانده های گیاهی نیز به عنوان منبع مهم و منشأ طبیعی استفاده می شود که مورد دوم در اغلب منابع و مقالات علمی به دست فراموشی سپرده شده است. تا پایان قرن نوزدهم میلادی رنگزاهای طبیعی منبع اصلی رنگ برای رنگرزی کالاهای نساجی بوده اند. [ ۱] پژوهش های باستان شناسی مؤید آن است که ایرانیان در رنگرزی مانند سایر اقوام و ملل قدیم بسیار با تجربه بوده و مواد رنگزایی که در منسوجات خود به کار می برده اند، بسیار با ثبات و چشمگیر بوده است. برای سال های متمادی مواد رنگزای طبیعی یکی از اقلام صادراتی ایران بوده است. در اواخر دوره قاجاریه کارگاه های متعدد رنگرزی در جوار کارگاه های قالی بافی فعالیت پررونقی داشتند. در این کارگاه ها فراورده های گیاهانی از قبیل روناس، اسپرک، پوست گردو و انار را به مصرف می رسانیدند و تجار صادرکننده نیز مواد رنگزای گیاهی مازاد بر مصرف داخلی را که در کارگاه های تولید رنگ بسته بندی شده بود را به خارج صادر می کردند. [ ۲]
کارگاه های رنگرزی سنتی اشکال متفاوتی دارند و معمولاً یک ردیف پاتیل ( خم رنگرزی ) در دیوار کارگاه تعبیه شده که بسته به نوع رنگ کاربردی، پاتیل ها از چدن یا مس ساخته شده و زیر هر کدام اجاقی قرار می دهند. ابتدا با فروبردن الیاف در محلول قلیاب و آب گرم چربی طبیعی الیاف پشمی را می گیرند که به آن قلیاب کردن می گویند. [ ۳]
دسته ای از گیاهان دارای رنگینه ها یی با ثبات عالی و متوسط هستند و در رنگرزی سنتی نقش مؤثری دارند. [ ۴] روناس، اسپرک، نیل، گل بابونه، برگ انگور عسگری، چغندر، پوست پیاز، برگ درخت توت، وسمه، گل رنگ، گل جعفری، برگ انجیر، پوست انار، بلوط، پوست گردو، هلیله، سماق، زعفران، جا شیر و غیره از گیاهانی هستند که در ایران یافت شده و از مواد رنگزای آن ها در رنگرزی استفاده می شده است. [ ۲] [ ۵] [ ۶]
wiki: رنگرزی سنتی