دیوار برشی

در مهندسی سازه، دیوار برشی ( به انگلیسی: Shear wall ) دیواری است که از قطعات مهاری ( قطعات برشی ) ساخته شده و وظیفهٔ خنثی کردن اثر بارهای جانبی وارد شده بر سازه را بر عهده دارد. دیوار برشی برای مقابله با بارهای جانبی متداولی همچون بار باد و بار زلزله طراحی می شود. طبق آیین نامه های ساختمانی، تمام دیوارهای خارجی در سازه هایی با اسکلت چوبی و فولادی، باید مهاربندی شوند. برخی از دیوارهای داخلی ساختمان نیز با توجه به اندازهٔ ساختمان، باید به شکل مناسبی مهاربندی گردند.
روش رایج برای اجرای دیوارهای مهاربندی شده در سازه هایی با اسکلت چوبی، استفاده از قطعات مهاری ساخته شده از تخته چوبی چندلایه است. روش مرسوم دیگر عبارت است از به کاربردن مهار چوبی مورب در سرتاسر. استفاده از مهار فلزی T - شکل نیز شیوهٔ جدیدی است. اما این روش ها مناسب ساختمان هایی با در و پنجره های متعدد نبوده و در نواحی زلزله خیز و مناطقی با بادهای شدید استحکام لازم را نخواهد داشت.
چنین دیوارهایی می توانند «باربر» یا «غیرباربر» باشند.
دیوارهای برشی نوعی از سیستم های سازه ای است که مقاومت جانبی ساختمان یا سازه را تأمین می کند. بارهای جانبی در یک صفحه و در طول بعد قائم دیوار اعمال می شوند. این نوع از بارها، معمولاً به وسیله اعضای دیافراگم یا جمع کننده یا پسار، به دیوار منتقل می گردند. این دیوارها از چوب، بتن و مصالح بنایی ساخته می شوند.
تخته چندلایه، جزو مصالحی است که در ساخت دیوار برشی به کار می رود؛ اما با پیشرفت فناوری و روش های ساخت وساز، مصالح پیش ساخته دیگری همچون هاردپنل و دیوارهای محکم سیمپسون عرضه شده اند که امکان تزریق مواد را به داخل دیوارهای کم پهنا دارند. استفاده از ورق ها و پانل های فولادی به جای تخته چندلایه در دیوار برشی، مقاومت بیشتری را در مقابل زلزله فراهم می کند.
بسته به شرایط، ممکن است یک طراح به جای دیوار برشی مسطح مستطیلی یا میله ای، از دیوار برشی غیرمسطح C - شکل یا L - شکل استفاده کند. به کاربردن این نوع از دیوارهای برشی، نیاز به تحلیل سه بعدی و بررسی شرایط محل دارد.
روش های تحلیل عبارتند از:
• روش اجزاء محدود
• الگوی پانل آویزان
عناصر مقاوم در برابر نیروهای جانبی شامل قاب خمشی، دیوار برشی یا ترکیبی از آن دو می باشند. دیوار برشی اقتصادی تر از قاب خمشی می باشد و برای سازه های بلند قاب به تنهایی نمی تواند جوابگو باشد و همچنین باعث افزایش چشمگیر سختی ساختمان می شود.