[ویکی فقه] دیدگاه های نو در حقوق (کتاب). « دیدگاه های نو در حقوق کیفری اسلام» تألیف آیت الله سید محمد حسن مرعشی شوشتری که در آن برخی از دیدگاه های حقوقی در اسلام با توجه به نیاز امروز جامعه مورد بحث قرار گرفته است .
نگارنده به دلیل مشکلات موجود در سیستم قضایی سعی نموده است با استناد به دلایل فقهی و دیدگاه های فقیهان و حقوق دانان با روی کردی جدید به برخی از موضوعات حقوقی نگاه کند و مشکلات قانونی آنها را مطرح و راه حلی برای برون رفت از وضعیت موجود ارائه نماید.
ساختار
نویسنده در نه فصل با روی کردی فقهی به مباحث حقوقی و فقهی به روشی نوین پرداخته است و از ادله کتاب و سنت و فتاوای فقهای مشهور شیعه در ارائه مباحث استفاده نموده است.
گزارش محتوا
در گفتار اول کتاب دیدگاه فقهی مقدس اردبیلی در مورد لوث و قسامه که یکی از ادله اثبات قتل و جنایت است بیان شده و ادله روایی و فقهی این مسئله بررسی گردیده است. در گفتار دوم در باره علم قاضی و اینکه قاضی می تواند بر اساس علم خود در کلیه حقوق اعم از حقوق الله و حقوق الناس در مسائل جزایی و غیر جزایی داوری نماید یا خیر مباحثی ارائه شده است. نگارنده با تحلیل دیدگاه های فقها به این نتیجه رسیده است مشهور بین فقهای شیعه امامیه این است که قاضی این اجازه را از لحاظ شرعی دارد. عنوان گفتار سوم قانون دیات و موانع و راه کارهای آن است که با توجه به مسائل مبتلی به روز مورد بحث قرار گرفته و به پرسش های مهمی در این باره پاسخ داده شده است. در این پرسش ها به بازنگری و نوآوری در زمینه قوانین دیه و لزوم تغییر این قوانین با توجه به مسئله زمان و مکان پرداخته می شود. گفتار چهارم تحت عنوان دفاع مشروع، به مبانی فقهی و حقوقی دفاع و مشروعیت آن در روایات و کلمات فقها پرداخته شده و اقسام دفاع و شرایط دفاع مشروع از جان مال و ناموس بیان گردیده است. در گفتار پنجم معاونت در جرم در فقه اسلامی و از دیدگاه حقوقی مورد بحث قرار گرفته و تعاریف برخی از فقهای مشهور شیعه از معاونت در جرم و دلایل حرمت معاونت در جرم و ملاک ها و معیارهای تشخیص معاونت در جرم و عناصر و ارکان آن بیان شده است. نگارنده در همین زمینه به مصادیق معاونت در جرم در قانون مجازات اسلامی اشاره کرده و حکم آنها را بررسی نموده است. توبه و نقش آن در سقوط مجازات از دیدگاه حقوق جزای اسلامی عنوان گفتار ششم این کتاب است که در آن ضمن تعریف توبه و حقیقت آن به ارکان و شرایط توبه، توبه از دیدگاه آیات و روایات، اقسام گناهان کبیره ، مرور زمان و توبه و کیفیت مجازات شخص توبه کننده بر اساس قانون مجازات اسلامی و قوانین جاری مصوب در این زمینه پرداخته شده و آثار فقهی و حقوقی توبه و مسئله سقوط مجازات به وسیله توبه و مبنای پذیرش توبه و اسقاط عقاب و مجازات از نظر حقوقی و فقهی تبیین گردیده است. در گفتار هفتم و هشتم به تجزیه و تحلیل فقهی و حقوقی دو قاعده تسبیب و لا ضرر پرداخته شده و مدرک و دلیل این قواعد، تعاریف فقها از این قواعد، مبنای عقلی و نقلی این قواعد و کاربردهای آنها در حقوق و فقه بیان گردیده است. در گفتار پایانی کتاب قضاوت زن در اسلام از منظری حقوقی و فقهی بررسی شده و دیدگاه فقها در مورد شرط مرد بودن قاضی به دلیل احساساتی بودن زنان مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. نگارنده دیدگاه های فقهی مقدس اردبیلی را نیز در گفتاری مجزا منعکس می نماید. در ابتدای کتاب فهرستی از عناوین مندرج و در پایان مهم ترین منابع مورد استفاده نویسنده آمده است.
نگارنده به دلیل مشکلات موجود در سیستم قضایی سعی نموده است با استناد به دلایل فقهی و دیدگاه های فقیهان و حقوق دانان با روی کردی جدید به برخی از موضوعات حقوقی نگاه کند و مشکلات قانونی آنها را مطرح و راه حلی برای برون رفت از وضعیت موجود ارائه نماید.
ساختار
نویسنده در نه فصل با روی کردی فقهی به مباحث حقوقی و فقهی به روشی نوین پرداخته است و از ادله کتاب و سنت و فتاوای فقهای مشهور شیعه در ارائه مباحث استفاده نموده است.
گزارش محتوا
در گفتار اول کتاب دیدگاه فقهی مقدس اردبیلی در مورد لوث و قسامه که یکی از ادله اثبات قتل و جنایت است بیان شده و ادله روایی و فقهی این مسئله بررسی گردیده است. در گفتار دوم در باره علم قاضی و اینکه قاضی می تواند بر اساس علم خود در کلیه حقوق اعم از حقوق الله و حقوق الناس در مسائل جزایی و غیر جزایی داوری نماید یا خیر مباحثی ارائه شده است. نگارنده با تحلیل دیدگاه های فقها به این نتیجه رسیده است مشهور بین فقهای شیعه امامیه این است که قاضی این اجازه را از لحاظ شرعی دارد. عنوان گفتار سوم قانون دیات و موانع و راه کارهای آن است که با توجه به مسائل مبتلی به روز مورد بحث قرار گرفته و به پرسش های مهمی در این باره پاسخ داده شده است. در این پرسش ها به بازنگری و نوآوری در زمینه قوانین دیه و لزوم تغییر این قوانین با توجه به مسئله زمان و مکان پرداخته می شود. گفتار چهارم تحت عنوان دفاع مشروع، به مبانی فقهی و حقوقی دفاع و مشروعیت آن در روایات و کلمات فقها پرداخته شده و اقسام دفاع و شرایط دفاع مشروع از جان مال و ناموس بیان گردیده است. در گفتار پنجم معاونت در جرم در فقه اسلامی و از دیدگاه حقوقی مورد بحث قرار گرفته و تعاریف برخی از فقهای مشهور شیعه از معاونت در جرم و دلایل حرمت معاونت در جرم و ملاک ها و معیارهای تشخیص معاونت در جرم و عناصر و ارکان آن بیان شده است. نگارنده در همین زمینه به مصادیق معاونت در جرم در قانون مجازات اسلامی اشاره کرده و حکم آنها را بررسی نموده است. توبه و نقش آن در سقوط مجازات از دیدگاه حقوق جزای اسلامی عنوان گفتار ششم این کتاب است که در آن ضمن تعریف توبه و حقیقت آن به ارکان و شرایط توبه، توبه از دیدگاه آیات و روایات، اقسام گناهان کبیره ، مرور زمان و توبه و کیفیت مجازات شخص توبه کننده بر اساس قانون مجازات اسلامی و قوانین جاری مصوب در این زمینه پرداخته شده و آثار فقهی و حقوقی توبه و مسئله سقوط مجازات به وسیله توبه و مبنای پذیرش توبه و اسقاط عقاب و مجازات از نظر حقوقی و فقهی تبیین گردیده است. در گفتار هفتم و هشتم به تجزیه و تحلیل فقهی و حقوقی دو قاعده تسبیب و لا ضرر پرداخته شده و مدرک و دلیل این قواعد، تعاریف فقها از این قواعد، مبنای عقلی و نقلی این قواعد و کاربردهای آنها در حقوق و فقه بیان گردیده است. در گفتار پایانی کتاب قضاوت زن در اسلام از منظری حقوقی و فقهی بررسی شده و دیدگاه فقها در مورد شرط مرد بودن قاضی به دلیل احساساتی بودن زنان مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. نگارنده دیدگاه های فقهی مقدس اردبیلی را نیز در گفتاری مجزا منعکس می نماید. در ابتدای کتاب فهرستی از عناوین مندرج و در پایان مهم ترین منابع مورد استفاده نویسنده آمده است.
wikifeqh: دیدگاه_های_نو_در_حقوق