دیدگاه های اقتصادی ابن قیم جوزیه

[ویکی فقه] ابن قیم جوزیه ملقب به طبیب القلوب (پزشک قلب ها) دانشمند حنبلی که به سبب کثرت تالیفاتش در زمینه های گوناگون شهرت یافته است. علت مشهور شدنش به ابن قیم جوزیه این بود که پدرش ابوبکر بن ایوب، قیم مدرسه جوزیه (واقع در دمشق) بود.
آن چه از مجموع نوشته های ابن قیم و نیز گفتارهای کوتاه و بلند دیگران در مورد او حاصل می آید، این است که دانش و اندوخته های علمی وی هنگامی شکوفا و تکمیل گردید که در اوج جوانی در سن ۲۱ سالگی به جمع شاگردان ابن تیمیه پیوست. ابن قیم به مدت ۱۷ سال ملازم وی بود و از این همراهی و مصاحبت بسیار بهره مند گردید و از افکار و اندیشه های وی متاثر شد.
دمشقی، ابن کثیر و الحافظ، ابوالفداء، البدایه و النهایه، ج۹، ص۴۹۴، بیروت، المکتبه العصریه، ۱۴۲۶ه. ق، ۲۰۰۵م.
ابن قیم به بیان اصول اعتقادات اسلامی می پردازد که بر اساس آن، بشر در قبال هدایت خداوند، پاسخ گو بوده و خدای متعال منبع راهنمایی و راهبری بشر است. وی خصوصا به این نکته تاکید می ورزد که در دیدگاه اسلامی، زندگی در حقیقت نوعی آزمایش است و این آزمایش، توسط خدای متعال و از طریق اعطای نعمات و گرفتن آنها از بشر صورت می گیرد. از دیدگاه او، نه تملک یک ثروت نشانه لطف و عنایت خداست و نه فقدان آن به معنای بی عنایتی خدا. علاوه بر این ثروت از نظر او، صرفا برای خوش گذرانی نیست؛ که این تلقّی همان دریافتی است که حیوانات از ثروت دارند.
اصلاحی، عبدالعظیم، اندیشه های اقتصادی ابن قیم، از کتاب عقاید اقتصادی اندیشمندان مسلمان، ص۲۸۰، ترجمه دکتر احمد شیبانی، تهران، دانشگاه امام صادق، چاپ اول، ۱۳۸۵.
ابن قیم تاکید خاصی بر همکاری های اقتصادی و مسئولیت های اجتماعی دارد؛ به عقیده وی، برخلاف تقسیم بشر به اجزای متعدد، همه ابنای بشر یک بدن واحد را تشکیل می دهند که لازم است با یکدیگر همکاری داشته باشند. این همکاری، به گونه ای باعث نفع همه خواهد شد؛ که اگر به صورت مجزا به فعالیت بپردازد، به چنین منافعی دست نخواهد یافت.
اصلاحی، عبدالعظیم، اندیشه های اقتصادی ابن قیم، از کتاب عقاید اقتصادی اندیشمندان مسلمان، ص۲۸۲، ترجمه دکتر احمد شیبانی، تهران، دانشگاه امام صادق، چاپ اول، ۱۳۸۵.
...