دودمان شیا یا دودمان خاقان های نیکوکار ( چینی:夏朝 ) نخستین دودمان شاهی در چین است؛ که از سال ۱۹۸۹ تا ۱۵۵۸ پیش از میلاد فرمان می رانده اند. این دودمان مرز بین اسطوره و تاریخ است؛ برخی شواهد باستان شناسی وجود چنین دودمانی را تأیید کرده است، با این حال برخی مورخ ها در اصل وجود آن تردید دارند. این سلسله در سده بیست ویکم قبل از میلاد تأسیس و در سده شانزدهم قبل از میلاد سرنگون شد و در مجموع حدود ۵۰۰ سال حیات داشت. ناحیه های مرکزی حکومت آن شامل مناطق جنوبی استان شان سی و غرب استان خه نان امروزه چین بوده است. یوی بزرگ مؤسس سلسلهٔ شیا قهرمانی است که سیل ها را مهار می کرد. گفته می شود که وی به سبب مهار موفقیت آمیز رود زرد که سال ها طغیان می کرد، مورد پشتیبانی مردم قرار گرفت و سرانجام سلسلهٔ شیا را تأسیس کرد. ایجاد سلسلهٔ شیا نشان گر تغییر جامعهٔ اولیه و ایجاد جامعه با نظام مالکیت خصوصی و ورود چین به جامعهٔ برده داری است.
در پایان سلسلهٔ شیا دربار سلطنتی وضیعت خوبی نداشت و تناقضات طبقاتی شدید بود. به ویژه جیه آخرین پادشاه این سلسله پس از روی کار آمدن، سبک زندگی تجملی داشت و مدیریت او بر کشور ضعیف بود. او به یکی از سوگلی ها به نام مه شی علاقه داشت و هر روز با او می گساری و تفریح می کرد.
او مقاماتی را که با این کار مخالفت می کردند، به قتل می رساند. بدین سبب، کشورهای تحت فرمان سلسلهٔ شیا یکی پس از دیگری به سلسلهٔ شیا خیانت کردند. در این زمان، کشور شانگ یکی از کشورهای مذکور با استفاده از این فرصت به قلم رو سلسلهٔ شیا حمله کرد و سرانجام ارتش سلسلهٔ شیا را شکست داد. پادشاه سلسله شیا فرار کرد و در شهر نن چائو در گذشت و به دنبال آن سلسله شیا سرنگون شد. اسناد زیادی دربارهٔ سلسلهٔ شیا در دست نیست؛ لذا در خصوص وجود سلسلهٔ شیا در تاریخ چین هنوز نیز در محافل علمی و دانشگاهی اختلاف نظر دارند. اما کتاب تاریخی معروف چین با نام شی جی یعنی یادداشت های تاریخی به طور روشن از سلسلهٔ شیا سخن به میان آورده است. باستان شناسان امیدوارند که روزی بقایای سلسلهٔ شیا را کشف کنند تا با تاریخ این سلسله آشنا شوند. در سال ۱۹۵۹ میلادی، باستان شناسان بررسی خرابه های شیا را آغاز کردند و به جستجوی فرهنگ سلسلهٔ شیا پرداختند. اکنون، بسیاری کارشناسان آشنا با به فرهنگ ارلی تو در خرابه های ارلی تو در شهر یان شی استان خه نان در جستجوی فرهنگ سلسلهٔ شیا هستند. تاریخ این خرابه ها مربوط به سال ۱۹۰۰ پیش از میلاد و در چارچوب سلسلهٔ شیا بوده است. با وجود آن که اکنون اسناد چندانی در این مورد در دست نیست، اما مدارک فراوان مختلف دیگر دانشمندها را در مطالعهٔ فرهنگ سلسلهٔ شیا مساعدت کرده است. برخی از وسایل تولیدی کشف شده از خرابه های ارلی تو سنگی است. بعضی ها از استخوان و صدف ساخته شده. مردم آن زمان از این وسایل بدوی استفاده می کرده اند. با وجود آن که تاکنون ظروف مفرغی در خرابه های سلسلهٔ شیا پیدا نشده، اما در این خرابه ها کارد، پرچم و وسائل دیگر و سلاح و ظروف کشف شده است. علاوه بر این، ظروف یشمی که سطح ساخت آن با مهارت انجام شده بود و آلات موسیقی دیگر از خاک بیرون آورده شده است. تقویم مربوط به سلسلهٔ شیا بسیار قابل توجه است. کتابی با نام دا تای لی جی اسناد مهمی دربارهٔ تقویم کشاورزی چین را در خود جای داده است. در این کتاب نوشته شده که مردم آن زمان می توانستند بر اساس جهت ستاره دب اکبر ماهِ سال را مشخص کنند. این نخستین تقویم چین است تا این روش درجه روشنایی ستارگان و موقعیت آن ها، وضع هوا و امور کشاورزی در ۱۲ ماه ثبت می شد. تقویم کشاورزی مذکور چین نشان گر سطح پیشرفت تولیدات کشاورزی سلسلهٔ شیا و قدیمی ترین دست آورد علمی پرارزش چین است. [ ۱]
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفدر پایان سلسلهٔ شیا دربار سلطنتی وضیعت خوبی نداشت و تناقضات طبقاتی شدید بود. به ویژه جیه آخرین پادشاه این سلسله پس از روی کار آمدن، سبک زندگی تجملی داشت و مدیریت او بر کشور ضعیف بود. او به یکی از سوگلی ها به نام مه شی علاقه داشت و هر روز با او می گساری و تفریح می کرد.
او مقاماتی را که با این کار مخالفت می کردند، به قتل می رساند. بدین سبب، کشورهای تحت فرمان سلسلهٔ شیا یکی پس از دیگری به سلسلهٔ شیا خیانت کردند. در این زمان، کشور شانگ یکی از کشورهای مذکور با استفاده از این فرصت به قلم رو سلسلهٔ شیا حمله کرد و سرانجام ارتش سلسلهٔ شیا را شکست داد. پادشاه سلسله شیا فرار کرد و در شهر نن چائو در گذشت و به دنبال آن سلسله شیا سرنگون شد. اسناد زیادی دربارهٔ سلسلهٔ شیا در دست نیست؛ لذا در خصوص وجود سلسلهٔ شیا در تاریخ چین هنوز نیز در محافل علمی و دانشگاهی اختلاف نظر دارند. اما کتاب تاریخی معروف چین با نام شی جی یعنی یادداشت های تاریخی به طور روشن از سلسلهٔ شیا سخن به میان آورده است. باستان شناسان امیدوارند که روزی بقایای سلسلهٔ شیا را کشف کنند تا با تاریخ این سلسله آشنا شوند. در سال ۱۹۵۹ میلادی، باستان شناسان بررسی خرابه های شیا را آغاز کردند و به جستجوی فرهنگ سلسلهٔ شیا پرداختند. اکنون، بسیاری کارشناسان آشنا با به فرهنگ ارلی تو در خرابه های ارلی تو در شهر یان شی استان خه نان در جستجوی فرهنگ سلسلهٔ شیا هستند. تاریخ این خرابه ها مربوط به سال ۱۹۰۰ پیش از میلاد و در چارچوب سلسلهٔ شیا بوده است. با وجود آن که اکنون اسناد چندانی در این مورد در دست نیست، اما مدارک فراوان مختلف دیگر دانشمندها را در مطالعهٔ فرهنگ سلسلهٔ شیا مساعدت کرده است. برخی از وسایل تولیدی کشف شده از خرابه های ارلی تو سنگی است. بعضی ها از استخوان و صدف ساخته شده. مردم آن زمان از این وسایل بدوی استفاده می کرده اند. با وجود آن که تاکنون ظروف مفرغی در خرابه های سلسلهٔ شیا پیدا نشده، اما در این خرابه ها کارد، پرچم و وسائل دیگر و سلاح و ظروف کشف شده است. علاوه بر این، ظروف یشمی که سطح ساخت آن با مهارت انجام شده بود و آلات موسیقی دیگر از خاک بیرون آورده شده است. تقویم مربوط به سلسلهٔ شیا بسیار قابل توجه است. کتابی با نام دا تای لی جی اسناد مهمی دربارهٔ تقویم کشاورزی چین را در خود جای داده است. در این کتاب نوشته شده که مردم آن زمان می توانستند بر اساس جهت ستاره دب اکبر ماهِ سال را مشخص کنند. این نخستین تقویم چین است تا این روش درجه روشنایی ستارگان و موقعیت آن ها، وضع هوا و امور کشاورزی در ۱۲ ماه ثبت می شد. تقویم کشاورزی مذکور چین نشان گر سطح پیشرفت تولیدات کشاورزی سلسلهٔ شیا و قدیمی ترین دست آورد علمی پرارزش چین است. [ ۱]
wiki: دودمان شیا