دهری

[ویکی فقه] دهری، به معنای طبیعی مذهب، مادّی گرا است.
از نظر لغوی؛ کلمه دهر در معانی متعددی بکار رفته است؛ مدت طولانی، مدت ابدی، عمر، روزگار، همیشگی و به معنی اسماء الحسنی نیز آمده است. و به معنی هزار سال هم آمده است و بعضی گفته اند زمان نامتناهی است ازلا و ابدا و بر زمان بطور مطلق هم اطلاق شده است.
تعریف اصطلاحی
دهری، منسوب به دهر (روزگار) به کسی گفته می شود که می پندارد عالم، قدیم و پیوسته بر یک حالت بوده و پدید آورنده و مدبّری ندارد و حیات، محدود به حیات دنیایی است و پس از مرگ، برانگیختگی و حیاتی وجود ندارد؛ چنان که در قرآن کریم بدان اشاره شده است. اما در اصطلاح؛ دهریه به گروهی از فیلسوف مسلکان مادی گفته می شود که معتقد به سرمدی بودن دهر یا روزگارند و آنان منسوب بدهرند. غزالی نیز ضمن تقسیم فلاسفه به دهریون، طبیعیون و الاهیون، در تعریف دهریون می نویسد: «آنها گروهی از متقدمین هستند که آفریدگار مدبر عالم قادر را انکار، و گمان کرده اند که عالم بخودی خود و بدون آفریننده، همیشه موجود بوده و همواره حیوان از نطفه و نطفه از حیوان پدید آمده است. چنین بوده و تا ابد نیز چنین خواهد بود». در تعریفی عام تر و صحیح تر؛ «دهری» به کسی گویند که منکر مبدا و معاد است و تمامی حوادث را به دهر نسبت می دهد. (یعنی آنچه که امروزه مادی گرا و یا ماتریالیسم خوانده می شود.) حال چه فیلسوف باشد یا غیر آن. در موارد بسیاری، به دهریه، همانند اصناف دیگر کفار و مشرکین زندیق نیز گفته می شود.
دهریّه
به پیروان این مسلک «دهریّه» می گویند و از اقسام کافران هستند.
دهریه پیش از اسلام
...